nn5 3 vwo hfd 2 Test voor pw

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Stijlfiguren

Hyperbool, understatement, litotes en eufemisme

Vanwege grensoverschrijdend gedrag werden de hooligans beboet.

1. Hyperbool
2. Understatement
3. Litotes
4. Eufemisme

Boer Johan heeft in de oogsttijd een agrarisch medewerker in dienst.

1. Hyperbool
2. Understatement
3. Litotes
4. Eufemisme

‘Een beetje saaie film’, vond Hans, die de hele voorstelling had geslapen.

1. Hyperbool
2. Understatement
3. Litotes
4. Eufemisme

Ze woont in een oud, goedkoop huurhuis, maar ze is niet onbemiddeld.

1. Hyperbool
2. Understatement
3. Litotes
4. Eufemisme

Aan het eind van de wedstrijd waren we helemaal kapot.

1. Hyperbool
2. Understatement
3. Litotes
4. Eufemisme

‘Ik heb een fiets met trapondersteuning’, zei de bejaarde, die moeiteloos 100 kilometer had afgelegd.

1. Hyperbool
2. Understatement
3. Litotes
4. Eufemisme

BEDRIJVENDE EN LIJDENDE VORM 3.4

VWO 2

Sleepvraag: 

Sleep de juiste inleiding naar de juiste tekststructuur

argumentatie-

structuur

aspecten-

structuur

probleem/

oplossing-

structuur

verklarings-

structuur

voor- en

nadelen-

structuur

inleiding:

stelling,

standpunt

inleiding:

samenvatting van de verschillende onderdelen

inleiding:

probleem

inleiding:

bepaald

verschijnsel

inleiding:

vraag

of 

stelling

wat is géén tekststructuur

1. aspectenstructuur
2. verleden-heden-toekomsstructuur
3. beoordelingsstructuur
4. verklaringsstructuur

Jara /laat/ de hond /uit.

Wat is het onderwerp? Jara

Jara doet iets-> ze laat de hond uit

Als het ONDERWERP de handeling verricht van het WG noem je de zin BEDRIJVEND of ACTIEF.

De hond/ wordt/ door Jara/ uitgelaten.

Het onderwerp ondergaat de handeling (het uitlaten).

Als het ONDERWERP de handeling ondergaat, noemen we de zin LIJDEND of PASSIEF.

Omzetten bedrijvend ->lijdend

• Het lijdend voorwerp wordt onderwerp.
• Het onderwerp wordt een bijwoordelijke bepaling die begint met door.
• In het gezegde komt een vorm van het hulpwerkwoord worden te staan.
  

Omzetten lijdend->bedrijvend

• De doorbepaling wordt het onderwerp.
• Het onderwerp wordt LV.
• Haal uit het gezegde de vorm van 'worden' weg (= onvoltooide tijd) of verander het hulpwerkwoord zijn in de goede vorm van 'hebben' (=voltooide tijd).

Inna ontvangt een prijs.

1. lijdend
2. bedrijvend

Zet de zin om van bedrijvend <->lijdend

Inna ontvangt een prijs.

Is de opdracht nu goed nagekeken door de juf?

1. Bedrijvend
2. Lijdend

Zet de zin om van bedrijvend <->lijdend

Is de opdracht nu goed nagekeken door de juf?

Het jurkje werd door Simone gekocht.

1. Bedrijvend
2. Lijdend

Zet de zin om van bedrijvend <->lijdend

Het jurkje werd door Simone gekocht.

Snap je hoe je de tijd van een zin kan bepalen?

1. ja
2. nee

Snap je hoe je een zin van bedrijvend naar lijdend kunt omzetten?

1. ja
2. nee

Grammatica woordsoorten

Een persoonlijk voornaamwoord ...

1. geeft aan van wie iets is
2. zegt iets over een situatie
3. duidt een persoon of ding aan
4. zegt aan wie iets gegeven wordt

Persoonlijk voornaamwoord

Duidt een persoon of een ding aan.

Voorbeelden: ik, jij, hij, zij, het. Maar ook: mij, je, hem, haar.

En in het meervoud: wij, u, zij. Maar ook: ons, jullie, hen.

Kijk in het schema op bladzijde 112.

Een bezittelijk voornaamwoord ...

1. zegt iets over een werkwoord
2. geeft aan wie iets doet
3. geeft aan hoe iemand zich voelt
4. geeft aan van wie iets is

Bezittelijk voornaamwoord

Geeft aan van wie iets is en staat altijd vóór het zelfstandig naamwoord waar het bij hoort.

mijn (bez.vnw) fiets (zn)

onze (bez. vnw) tassen (zn)

jouw (bez. vnw) mooie (bn) auto (zn)

Die fiets is van mij (pers. vnw)

Dit woord is het enige wederkerige voornaamwoord:

1. me
2. elkaar
3. zich
4. ons

Welke van de onderstaande voorbeelden bevat een wederkerend voornaamwoord?

1. Die broer van jou
2. Ik schaam me
3. Ik lees ze niet
4. Hij heeft geleerd

Wederkerend voornaamwoord

Het onderwerp keert terug:

Ik (ow) schaam (pv) me (wed. vnw)

Hij (ow) schaamt (pv) zich (wed. vnw)

Wij (ow) schamen (pv) ons (wed. vnw)

Het onderwerp verandert en het wederkerend voornaamwoord verandert mee.

Ik (ow) was me(zelf) (wed. vnw) . Hij (ow) scheert zich(zelf) (wed. vnw)

Samengevat

- Een persoonlijk voornaamwoord duidt een persoon of ding aan. 

- Een bezittelijk voornaamwoord geeft aan van wie iets is. 

- Het enige wederkerige voornaamwoord is: elkaar (soms geschreven als mekaar of elkander)

- Bij een wederkerend voornaamwoord keert het onderwerp in de zin weder (het komt terug). Het hangt van het onderwerp af, welk voornaamwoord je gebruikt. Ik schaam me en jullie schamen je.

De regel:

Woorden als sommige, enkele, enige etc. schrijf je soms met een -n en soms zonder een -n. 

Je schrijft alleen een -n als de zin aan 2 voorwaarden voldoet: 

1. Het woord verwijst naar personen. 

2. Het woord is zelfstandig gebruikt.

Zelfstandig??? 

Woorden als sommige, enkele, allen etc. kun je bijvoeglijk of zelfstandig gebruiken. 

Denk aan het bijvoeglijk naamwoord. 

Enkele eethuizen, sommige slangen, alle apothekers etc. 

Alle aanwezigen kregen een gratis consumptie van het theater.

Aanwezigen = de aanwezige mensen.

Wel of niet zelfstandig? 

De hele buurt liep mee om afscheid te nemen, enkele(n) bleven staan. 

Bijna alle buren liepen mee om afscheid te nemen, enkele(n) bleven staan. 

Uitzondering

1 groep die bestaat uit telwoorden die altijd met een -n worden geschreven. 

Woorden als duizenden, tientallen, honderden, miljoenen. 

Wel of geen -n?
Sommige(n) kregen een extra kerstpakket

1. Sommige
2. Sommigen

Wel of geen -n?

De vindicatleden hebben een busfeest gehouden, maar sommige(n) hebben niet meegefeest.

1. Sommige
2. Sommigen

Met of zonder -n?
Die boeken zijn al erg oud, maar sommige(n) zijn best leuk

1. Sommige
2. Sommigen

Met of zonder -n?
Die boeken zijn best oud, maar sommige(n) lezen ze al te graag.

1. Sommige
2. Sommigen

Wel of geen -n?
Alle klasgenoten hadden nieuwe kleren gekocht. Sommige(n) hadden een nieuwe spijkerbroek. Enkele(n) daarvan waren donkerblauw, maar de meeste(n) vonden de lichtblauwe het mooist

Huiswerk: Kies zelf van de Test (bl. 91/92) 4 vragen uit die je maakt in je schrift. Hieronder plaats je een foto van het gemaakte werk. PW: wo. 20 jan. Te leren onderdelen: zie Magister/Agenda.

Samenvatting

Telwoorden/bijvoeglijke naamwoorden als enkele, sommige, alle etc. schrijf je soms met een -n. 

Twee voorwaarden:

1. Het woord verwijst naar personen. 

2. Het woord is zelfstandig gebruikt.