Ethiek - 14. Rawls

• Filosofie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

stad &

esch &

filosofie

Samenleven en verdeling

Sociaal contracttheorie

Verdelende rechtvaardigheid

- Locke

- Hobbes

- Rousseau

- Rawls

- Proudhon

Quotes uit jullie verdelingen (1)

"Mensen die er met hun cijfers slecht voorstaan krijgen extra knikkers voor bijles, op die manier kunnen meer mensen hun school halen."

"Eerste jaar in de bovenbouw extra knikkers"

" elk niveau heeft wel iets, (lyceum boeken, praktijk heeft kooklessen etc) hierin blijft het aantal knikkers gelijk."

Quotes uit jullie verdelingen (2)

"Mensen die binnen 500 meter van school wonen krijgen wat minder knikkers, omdat ze geen vervoer hoeven te betalen. Deze overige knikkers worden verdeeld onder de mensen die met de bus gaan. "

"Mensen uit een arm gezin krijgen ook wat meer dan de rest. Als ze thuis bijvoorbeeld geen eten hebben kunnen ze op school eten kopen."

Wat heb je geleerd van het Verdelingsexperiment?

Wat hebben we geleerd van het Verdelingsexperiment? (1)

--> De socio-economische positie die jij hebt, bepaalt hoe jij de wereld ziet. Deze posities verschillen voor iedereen over de hele wereld.

M.a.w. mensen zijn ongelijk.

--> Als je echte rechtvaardige verdelingsprincipes wil, moeten we ons inbeelden zelf geen enkele socio-economische positie te hebben bij het vaststellen van deze principes. Bij Rawls heet dit de sluier van onwetendheid.

--> Alleen als je tevreden zou zijn met elke willekeurige positie die je "krijgt", is rechtvaardigheid bewerkstelligd.

John Rawls (1921 - 2002)

A Theory of Justice (1971)

Theorie: overheid behoort zich niet te bemoeien met de manier waarop mensen hun leven leiden. Ze dient slechts voorwaarden te scheppen.

Veil of ignorance (sluier van onwetendheid)

Original position (oorspronkelijke positie)

Kritiek op sociaal contract: is de verdeling van schaarse goederen wel eerlijk verlopen?

Justice as fairness: rechtvaardigheid als redelijkheid

Bij Rawls = natuurtoestand de original position (OP)

Twee rechtvaardigheidsprincipes

Met de twee principes van rechtvaardigheid die voortkomen uit de original position zou iedereen redelijkerwijs en noodzakelijkerwijs moeten instemmen.

Vraag: Op welke ethische theorie bouwt dit idee van Rawls voort?

Rawls wil een basisstructuur voor de samenleving schetsen waarin sociale rechtvaardigheid gegarandeerd is.
Welke filosoof deelde dit zelfde doel voor de inrichting van de samenleving?

1. Albert Camus
2. Charles Taylor
3. Martha Nussbaum
4. Friedrich Nietzsche

The greatest equal liberty principle

Jullie moesten gisteren rekening houden met 6 aspecten: Vrijheden, plichten, kansen, macht, inkomen en zelfrespect.

Volgens Rawls zullen de onderhandelaars in de OP redelijkerwijs en noodzakelijkerwijs kiezen voor een gelijke verdeling op punten 1, 2, 3, 4 en 6.

De redelijke en noodzakelijke gelijke verdeling van vrijheid heet the greatest equal liberty principle. (Principe 1)

The difference principle

In de samenleving die uiteindelijk ontstaat, is inkomens-/goederenongelijkheid onvermijdelijk. (denk maar aan woonplaats en natuurlijke 'hulpbronnen')

Het punt is om de rechtvaardigheidsprincipes zó op te stellen, dat in het geval van ongelijke inkomens, de minst bedeelden gecompenseerd moeten worden. Dit heet the difference principle (Principe 2)

Waarom zou volgens Rawls niemand in de OP kiezen voor 'the greatest happiness principle' om de samenleving mee te ontwerpen?