Middeleeuwse bouwstijlen

Klas 1 SGDB

1 / 45

Slide 1: Tekstslide

GeschiedenisMiddelbare schoolvwoLeerjaar 1

In deze les zitten 45 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

Lesduur is: 15 min

Onderdelen in deze les

Middeleeuwse bouwstijlen

Klas 1 SGDB

Slide 1 - Tekstslide

Eerder geleerd dit jaar:

Slide 2 - Tekstslide

Romaanse stijl

Einde 10e eeuw tot 12e eeuw
Opbloei economie
Bevolkingsgroei
Symmetrische bouwstijl
Voortbordurend op de Romeins architectuur
Naam gekregen in 19e eeuw

Slide 3 - Tekstslide

Slide 4 - Tekstslide

Grondplan Romaanse kerk

Het grondplan van een Romaanse kerk is afgeleid van de baliliekvorm uit de Romeinse tijd. Basiliek komt van basileus, koning: een rechthoekige koningshal. In de loop van de tijd zijn daar dwarsbeuken en een koor aan toegevoegd. Op deze manier onstaat de kruisvorm. Het koor eindigd met een absis.

Slide 5 - Tekstslide

Dikke muren, kleine ramen

Zoals in dit voorbeeld, een vroeg Romaanse kerk in het Franse Saint Leon sur Vezere,heeft een Romaanse kerk dikke muren en kleine ramen.

Slide 6 - Tekstslide

Rondboog

Een Romeinse vinding om de druk van de muren boven ramen en deuren te verdelen over de zijkanten is de rondboog. In een Romaanse kerk zie veel rondbogen.

Slide 7 - Tekstslide

Tongewelf

Van oorsprong ook al een (Noord-Afrikaanse) Romeinse vinding. De Grieken konden alleen bogen maken met behulp van een zogenaamde sluitsteen. De Romeinen gebruikten aanvankelijk 'bekertjes' gevuld met cement (opus caementicum, alweer een Romeinse uitvinding).

Slide 8 - Tekstslide

Gotische stijl

12e eeuw tot 15e eeuw
Verfijnde bouwtechnieken van de Romaanse stijl
Hogere, maar eveneens vaak symmetrische, bouwwerken
Religieuze en wereldlijke gebouwen
Naam gekregen in 16e eeuw

Slide 9 - Tekstslide

Slide 10 - Tekstslide

Grondplan gotische kerk

Het grondplan van een gotische kerk vormt een Latijns kruis, waarbij opvallend vaak de dwarsbeuken centraal (of centraler dan bij de Romaanse kerk) in de kerk te vinden zijn. Ook is er een rondgang om het koor.

Slide 11 - Tekstslide

Latijns kruis met centraal kort been

Grondplan met kooromgang

Slide 12 - Tekstslide

Dunne muren, hoge ramen

Anders dan bij de Romaanse stijl maakt de gostische stijl gebruik van dunne muren en hoge ramen met een spitsboog. De ramen lopen aan de bovenkant in een punt. Hiernaast de Notre Dame.

Slide 13 - Tekstslide

Spitsboog

Kenmerkend voor de Gotische bouwstijl is de spitsboog. Deze boog loopt in een punt uit. Het is een voorbeeld van verfijnde techniek en is dus moeilijker om te bouwen dan een rondboog.

Slide 14 - Tekstslide

(Kruis)ribgewelven

Bij de gotische kerk is het kruisgewelf geevolueerd tot een kruisribgewelf. De bogen in een kruisribgewelf lopen in een punt.

Slide 15 - Tekstslide

Luchtbogen en steunberen

Een gotische kerk heeft vaak luchtbogen en steunberen. Soms staan deze alleen rond het koor, soms gaan ze helemaal rondom de kerk. Bovenop de luchtbogen vind je vaak pinakels en waterspuwers. Onze eigen Sint-Jan is hier een mooi voorbeeld van.

Slide 16 - Tekstslide

Steunbeer, luchtboog en pinakel

Steunbeer, luchtboog en pinakel op een maquette

Slide 17 - Tekstslide

Roosvenster facade

Roosvenster detail

Slide 18 - Tekstslide

Voorbeeld van een wereldlijk gebouw

Slide 19 - Tekstslide

Slide 20 - Video

En nu oefenen!