Fake news: online echt of nep?

• Burgerschap
• Middelbare school
• Leerjaar 2

 Burgerschap: Fake nieuws

Nieuws: echt of nep?

Na deze les kun je:

• onderscheid maken tussen feiten en nepnieuws
• De echtheid van berichten achterhalen
• Beter beoordelen of je veilig op een link kunt klikken

Waar denk je aan bij het woord 'nepnieuws'?

"Nepnieuws is misleidende en onjuiste informatie in de vorm van een nieuwsbericht, die wordt verspreid om geld te verdienen of om de publieke opinie te beïnvloeden. Het is een vorm van desinformatie".

Waarom maken mensen nepnieuws?

Deepfake: beïnvloeden publieke opinie

Open de link naar de website

Op de volgende dia zie je een link; klik erop; je komt op de website van wikipedia. Lees de informatie over 'clickbait' goed door. 

https:

Beantwoord in maximaal 3 zinnen in eigen woorden wat 'clickbait' is. Noteer alleen de hoofdzaken.

Open de link naar de website

Op de volgende dia zie je een link; klik erop; je komt op de website van mediawijsheid. Lees de informatie op de frontpage over 'deepfake' helemaal goed door. 

https:

Schrijf in maximaal 5 zinnen en in eigen woorden op wat 'deepfake' is en hoe je kan controleren of een bericht echt is. Noteer alleen de hoofdzaken.

Checken van personen

Of iemand echt is wie hij/zij zegt dat'ie is, kun je natuurlijk controleren door zijn socials te bekijken. Met de website Pipl kun je mensen opzoeken op het deepweb. Daar kun je controleren of de persoon die je ziet ook echt is wie hij/zij zegt dat hij/zij is. Je vindt er foto's, websites, social media, etc. 

In welke situatie is het belangrijk dat je zeker weet wie jij voor je hebt online?

1. bij een vriendschapsverzoek
2. bij een online game
3. bij een bericht via magister
4. bij een bericht via een vriendenappgroep

Checken van bedrijven 

Wil je weten of een bedrijf echt is, echt bestaat op een bepaald adres dan kun je het controleren op Google Street view, Maps of Earth. 

In welke situatie is het belangrijk dat je zeker weet dat een bedrijf echt bestaat en zou je het via Streetview gaan opzoeken?

1. Als je opzoek bent naar een buurtsuper.
2. Als je een afspraak maakt bij de tandarts.
3. Als je slechte reviews leest over een bedrijf.
4. Als je online iets besteld.

Welke bedrijven zie je op dit stukje straat van Google Streetview? Noem er 4.

Geloof niet alles wat je leest

Sommige media zijn betrouwbaarder dan andere. Berichten op facebook kun je lang niet altijd vertrouwen. Maar soms staat een bericht (advertentie) in een bekend dagblad. Kijk naar de volgende berichten... 

Nepnieuws en...

gerechtigheid!

Zoek op internet op wat 'De Speld' is. Wat brengen zij voor een soort "nieuws"?

Waarom denk je dat Corona en alles wat eromheen hangt zich leent voor fake news? Onderbouw je mening met een goed argument (gebruik 'want' of 'omdat').

Stappen om het nieuws te controleren op echtheid

Je kunt een aantal dingen doen om te controleren of het bericht dat je leest klopt. Bekijk de volgende dia goed. 

Op de fact check-kaart waren 6 stappen zichtbaar waarmee je kunt controleren of een bericht echt is. De berichten van 'De Speld' vallen onder welke categorie?

1. Is het een grap?
2. Lees verder
3. Check de bron
4. Check de auteur

Met welk instrument kun je vrij makkelijk foto's contoleren op het internet?

1. Google Maps
2. Google Images
3. Google Chrome
4. Google Photos

Waarop zou je een foto willen controleren?

1. Of het een goed gemaakte foto is
2. Door wie de foto is gemaakt.
3. Of de foto al eerder bij een ander bericht is gebruikt.
4. Of het bericht en de foto op elkaar aansluiten.

Bekijk het volgende bericht

Je hebt de foto op de vorige dia bekeken - afval in het park. Is dit echt nieuws of fake news?

1. ja echt nieuws
2. nee fake news

Jij krijgt het bericht over afval in het park door demonstranten binnen (zie foto op vorige dia) op je facebook pagina of instagram. Zou je het bericht geloven? Leg uit waarom wel of waarom niet.