Theorieles 1 Medisch rekenen I - Intro, milligrammen en procenten/promille

• Medisch rekenen
• MBO
• Studiejaar 4

Medisch rekenen 

Account in LessonUp

Bij medisch rekenen werken we in LessonUp.

Je kunt hiervoor een gratis account aanmaken op Lessonup.com

Klik op registreren en voltooi alle stappen.

Ingelogd met je account?

Gebruik dan nu (eenmalig) de klassencode

die je van de docent krijgt. Nu heb je toegang tot alle lessen! 

Waarom moet je goed kunnen rekenen?

• Je moet begrijpen wat je doet.

• Je moet fouten (van anderen) kunnen herkennen.

• Het is nodig om bepaalde vaardigheden (zoals injecteren) goed uit te kunnen voeren.

Rekenmachine is altijd toegestaan. Maar een komma is snel verkeerd gezet. Check dit goed.

Ook bij het gebruik van kant-en-klare medicatie kunnen er fouten gemaakt worden.

Goed lezen is belangrijk!

Een fout bij het berekenen van medicatie kan ernstige gevolgen hebben voor een zorgvrager! 

Welke voorkennis heb je nodig? 

• Metriekstelsels (omrekentabellen van o.a. gewicht en inhoud) 

• Verhoudingen (twee getallen die iets over elkaar zeggen, bijv. 2mg/ml)

• Procenten

Beantwoord voor jezelf onderstaande vragen

Hoeveel milliliter is een liter?

Hoeveel gram is een kilo?

Hoeveel milligram is een gram?

Antwoorden

Hoeveel milliliter is een liter? 1000 milliliter

Hoeveel gram is een kilo? 1000 gram

Hoeveel milligram is een gram? 1000 milligram 

Verhoudingen

Een verhouding bestaat uit twee cijfers die iets over elkaar zeggen. 

1 mg/ml is een verhouding en betekent:

1 milligram is opgelost in 1 milliliter. 

Verhoudingstabel 

2mg/4ml is dezelfde verhouding als

1. 1mg/ml
2. 2mg/2ml
3. 1mg/3ml
4. 0,5mg/ml

Medisch rekenen

Workshop Medisch rekenen I : 
1. Milligrammen, procenten/promille, oplossingen, verdunningen, Internationale eenheden
( + deeltoets)

Workshop Medisch rekenen II : 

1. Sondevoeding ( + deeltoets)

2. Zuurstof ( + deeltoets)

3. Afsluiting met eindtoets over ALLE lesstof
Deel I en Deel II

Workshop Medisch rekenen I

1. Milligrammen

2. Procenten/promille

3. Oplossingen

4. Verdunningen

5. Internationale eenheden

Voorbeelden van wat je gaat uitrekenen bij workshop Deel I :

Hoeveelheid mL die je moet injecteren bij de zorgvrager. 

Hoeveelheid zout er opgelost moet worden in gedestilleerd water om fysiologisch zout te maken. 

Hoeveel (desinfectie)middel je moet gebruiken voor een verdunning (met water). 

1. Milligrammen introductie

Situatie: 

Je zorgvrager moet 3,5 mg. morfine hebben.

De ampul bevat 10mg/ml.

Hoeveel milliliter moet je injecteren bij de zorgvrager?

Theorie - milligrammen

Wanneer er een aantal milligram werkzame stof (via injectie) toegediend dient te worden, dan is de voorraad vaak aangegeven in een verhouding (milligram per milliliter). Om het aantal toe te dienen milliliter uit te rekenen heb je de volgende formule nodig.

Formule:

NODIG (in mg per ml) : VOORRADIG (in mg per ml) = aantal toe te dienen milliliter

NODIG (in mg per ml) : VOORRADIG (in mg per ml) =
aantal toe te dienen milliliter 

Voorbeeldsom:

De zorgvrager moet 3,5 mg. morfine hebben.

De ampul bevat 10mg/ml.

Hoeveel ml. geef je?

3,5 : 10 = 0,35 ml

Aanwezig 10 mg/ml nodig 2 mg, hoeveel ml geef je?

1. 10
2. 0,5
3. 0,4
4. 0,2

Aanwezig 500 mg/ml nodig 1500 mg, hoeveel ml geef je?

1. 5
2. 4
3. 3
4. 2

Uitzonderingen milligrammen

NODIG (in mg per ml) : VOORRADIG (in mg per ml) = aantal toe te dienen milliliter

!!! Let op! Is de voorraad niet per ml, dan moet dit eerst omgerekend worden. 

OF er moet gebruik gemaakt worden van deze formule:

NODIG (in mg per ml) : VOORRADIG x aantal ML waarin voorraad is opgelost =

aantal toe te dienen milliliter

NODIG (in mg per ml) : VOORRADIG x aantal ML waarin voorraad is opgelost = aantal toe te dienen milliliter

Voorbeeldsom:

De zorgvrager moet 5 mg. morfine hebben.

De ampul bevat 10mg/ 2 ml.

Hoeveel ml injecteer je? 

5 : 10 x 2 = 1 ml

of 5 : 5 (per ml) = 1 ml

Een zorgvrager krijgt 25 mg furosemide
In voorraad furosemide 50mg/2ml
Hoeveel ml injecteer je?

1. 0,5
2. 1
3. 2
4. 5

Een zorgvrager krijgt 80 mg furosemide
In voorraad furosemide 40mg/2ml
Hoeveel ml injecteer je?

1. 1
2. 2
3. 4
4. 5

Uitzonderingen milligrammen

Soms staat er in een som (of casus) teveel informatie. Dan staan er getallen die je niet nodig hebt bij het rekenen. Voorbeeld: 

Een kind moet 75 mg durabolin gespoten krijgen per week.

In voorraad zijn ampullen a 2 ml met 25 mg/ml.

Hoeveel ml durabolin injecteer je?

75 : 25 = 3 ml injecteren 

Dat de ampullen 2 ml bevatten is nu niet nodig voor de som. 
In welke gevallen zou dit wel nuttig zijn? 

Bij het bestellen van medicatie! Voorbeeld: 

Een kind moet 75 mg durabolin gespoten krijgen per week.

In voorraad zijn ampullen a 2 ml met 25 mg/ml.

Hoeveel ampullen zijn er nodig voor 4 weken?

75 : 25 = 3 ml injecteren per week

4 x 3 ml = 12 ml voor 4 weken

12 : 2 = 6 ampullen 

2. Procenten/promille introductie

Situatie: 

Je zorgvrager moet 20 mg. morfine hebben.

Je hebt ampullen morfine van 1%.

Hoeveel ml geef je per dag?

Theorie - Procenten/promille

Wanneer er een aantal milligram werkzame stof (via injectie) toegediend dient te worden, dan is de voorraad soms aangegeven in een percentage (procent of promille). Deze percentage dient omgezet te worden naar milligram per milliliter.
1 % = 10 mg/ml  (in procenten)

1‰ = 1 mg/ml   (in promille) 
Daarna werken de sommen hetzelfde als bij milligrammen!
Om vervolgens het aantal toe te dienen milliliter uit te rekenen heb je de volgende formule nodig:

NODIG (in mg per ml) : VOORRADIG (in mg per ml) = aantal toe te dienen milliliter

Hoeveel mg werkzame stof zit er in 1 ml van een 2% oplossing?

1. 1
2. 2
3. 10
4. 20

Hoeveel mg werkzame stof zit er in 1 ml van een 5‰ oplossing?

1. 1
2. 10
3. 5
4. 50

NODIG (in mg per ml) : VOORRADIG (in mg per ml) =
aantal toe te dienen milliliter 

Voorbeeldsom:

Je zorgvrager moet 20 mg. morfine hebben.

Je hebt ampullen morfine van 1%.

Hoeveel ml geef je per dag?

NODIG (in mg per ml) : VOORRADIG (in mg per ml) = antwoord

Nodig = 20 mg.

Voorradig = 1% = 10 mg

20 : 10 = 2 ml 

Aanwezig 1 % oplossing nodig 30 mg, hoeveel ml geef je?

1. 1
2. 3
3. 15
4. 0,3

Nodig 5 mg, Aanwezig 5‰ oplossing Hoeveel ml geef je?

1. 1
2. 3
3. 15
4. 0,3

Aanwezig 1 % oplossing nodig 2 mg, hoeveel ml geef je?

1. 1
2. 0,1
3. 2
4. 0,2

Einde

Je bent nu klaar voor: 
Huiswerkles 1 milligrammen en procenten/promille

Deze kun je vinden in LessonUp bij de klas waar je aan gekoppeld bent. 

Succes!