ROUS Monetaire zaken H3 (3.1 t/m 3.6)

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4,5

Monetaire zaken hoofdstuk 3

geldschepping

Leerdoelen

• noemen welke posten op de balans van een bank behoren tot de maatschappelijke geldhoeveelheid.
  
• de omvang van de maatschappelijke geldhoeveelheid, de secundaire liquiditeiten en de binnenlandse liquiditeitenmassa berekenen. 
• verklaren wanneer er sprake is van wederzijdse schuldaanvaarding of geldcreatie door de centrale bank.
• voorbeelden noemen van substitutie en transformatie.
  
• liquiditeitsratio en solvabiliteitsratio berekenen.
  
• met behulp van de solvabiliteit berekenen hoeveel geld een bank nog mag scheppen

Wat zijn de drie functies van geld?

Geld

Geld is datgene wat binnen een bepaalde samenleving algemeen wordt geaccepteerd als ruilmiddel, rekeneenheid en vermogensobject (of spaarmiddel/oppotmiddel).

Wat is het gevolg van veel geld in
omloop?

Geldhoeveelheid

De figuur illustreert de geldhoeveelheid aan de hand van de maatschappelijke geldhoeveelheid (ook wel primaire liquiditeiten genoemd) in ons land. 

Het bestaat uit het chartale geld (dit zijn de munten en bankbiljetten) in omloop en de saldi in rekening courant (het girale geld, ofwel de betaalrekeningen).

Leg uit waarom spaargelden niet tot de maatschappelijke geldhoeveelheid hoort?

Substitutie

De samenstelling van de geldhoeveelheid verandert als het publiek giraal geld omzet in chartaal geld of omgekeerd. Dit noemen we substitutie.

De omvang van de maatschappelijke geldhoeveelheid verandert dus niet wanneer het publiek munten en bankbiljetten opneemt van hun girale tegoed. De samenstelling verandert wel (substitutie)

Geldschepping

Geldschepping door banken middels girale kredietverlening noemen we wederzijdse schuldaanvaarding.

De maatschappelijke geldhoeveelheid neemt erdoor toe.

Is er bij wederzijdse schuldaanvaarding sprake van geldschepping?

1. soms
2. altijd
3. misschien
4. bijna altijd

Geldvernietiging

Als krediet wordt afgelost, spreken we van geldvernietiging.

Bij geldvernietiging neemt de maatschappelijke geldhoeveelheid af.

solvabiliteitsratio

Extra geld creeren door kredietverlening mag een bank niet ongelimiteerd doen. De centrale bank ziet hierop toe en eist van alle banken dat zij tegenover hun verstrekte kredieten voldoende eigen vermogen hebben.

Liquiditeitsratio

Naast de solvabiliteit kennen wij ook de liquiditeitsratio. 

Dit geeft aan of een bank voldoende liquide middelen heeft om aan haar directe betalingsverplichtingen te voldoen.

kas + tegoed bij DNB / rekeningcouranttegoeden * 100%

Je hypotheek terugbetalen is ...

1. Transformatie
2. Substitutie
3. Geldvernietiging
4. Geldschepping

Aan het werk

Maken 3.1 t/m 3.6

3 minuten --> 3.1 en 3.2

3.3 samen

3.4 --> 5 minuten en erna bespreken.