6.2 Verteringsstelsel

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

6.2 Verteringsstelsel

hack your health

darmflora (microbioom) en voedingsstoffen

min 8 tot 15:40

Bacteriën die helpen

Bacteriën in de darmen: onmisbaar voor vertering (darmflora)

Uniek per persoon

Bacteriën via geboortekanaal, tepels en moedermelk

Vertering

• Doel = voedingsstoffen klein genoeg maken om op te nemen in bloed.
  
  
• Het afbreken van grote moleculen (macromoleculen, polymeren) tot kleine moleculen (monomeren) met behulp van verteringsenzymen.
  
  
• Alles wat bruikbaar is neem je op in het bloed via de darmen, restanten (onverteerd/onverteerbaar) poep je uit.
  

Chemische vertering

Welke voedingsstoffen moeten nog verteerd worden?

                                                                                  

WEL

NIET

Eiwitten

Koolhydraten

Mineralen

Vitaminen

Vetten

Water

Verteringsstelsel

• Mondholte
• Slokdarm
• Maag
• Twaalfvingerige darm
• Dunne darm
• Blindedarm
• Dikke darm
• Endeldarm

BINAS 82C

Vertering

Vertering is het omzetten van voedingsstoffen in verteringsproducten.

Verteringsklieren maken verteringssappen:

• speekselklieren (speeksel_
• maagsapklieren (maagsap)
• de lever  (gal) en de alvleesklier(sap)
• darmsapklieren (in de dunne darm)

Deze sappen zetten voedingsstoffen om in verteringsproducten. 

Die laatste worden vanuit de dunne darm opgenomen in het bloed.

Mechanische & Chemische vertering

• Mechanische vertering: Kleiner maken en mengen van ingeslikt voedsel. Kauwen en kneden
  Belangrijk: zorgt voor oppervlaktevergroting!!
  
  
• Chemische vertering: Verkleinen van macromoleculen (de voedingsstoffen) tot monomeren met behulp van enzymen.
  Ofwel enzymatische vertering: enzymen knippen grote voedingsstoffen kleiner.

Slokdarm

• Vervoeren van voedselbrij naar de maag.
• Peristaltiek => knijpbeweging die voedsel voort duwt.

• Kringspieren en lengtespieren trekken om de beurt samen.
• Kringspieren maken het smaller (samentrekken)
  
• Lengtespieren maken het wijder 
  
• Peristaltische bewegingen ook in de maag en darmen

Maag

Maag

• Opslagplaats (kan veel voedsel in)
  
  
• Wand produceert maagsap (2,5L/ 24h)
  
• Maagsap = enzymen + zoutzuur + slijm
  
• Zoutzuur pH 1,5 => doodt bacteriën.
  
• Slijm beschermt maagwand tegen zoutzuur.
  
• Peptase (pepsine) verteert eiwitten tot peptiden.

Maagportier

• De kringspier tussen de maag en de darmen.
  
  
• Twaalfvingerige darm = eerste stukje darm na de maag.
  
  
• Gaat open als eten ertegen duwt. 
• Gaat daarna pas weer open als de zure brei minder zuur is geworden door het alvleessap wat er in de 12-v darm bij komt. 

Twaalfvingerige darm

• Eerste deel van je dunne darm
  
  
• Afvoerbuizen vanaf de alvleesklier en galblaas
• Alvleessap - pH8, en enzymen die koolhydraten, vetten en eiwitten (verder) verteren
  
  
• Hoge pH neutraliseert maagsap en bij deze pH werken de enzymen het beste

Twaalfvingerige darm

• Eerste deel van je dunne darm
  
• Afvoerbuizen vanaf de alvleesklier en galblaas
• Alvleessap - pH8, en enzymen die koolhydraten, vetten en eiwitten (verder) verteren
  
• HCO₃^- neutraliseert maagsap en bij deze hogere pH werken de enzymen het beste

Lever en Galblaas

• Lever maakt gal
• Gal wordt opgeslagen in galblaas
• Bij vet eten komt gal in 12-vingerige darm
• Grote vetdruppels worden klein gemaakt = emulgeren

Gal en alvleessap

Dunne darm

• 5 m lang
• Darmsapklieren => Toevoegen enzymen laatste stap vertering
  
  
  
• Koolhydraten => monosacharide
  
• Eiwitten => aminozuren
  
• Vetten => vetzuren en glycerol
  
  
  
• Opname voedingsstoffen en verteringsproducten

Dunne darm

Blinde en dikke darm

• 1,5 m lang
• Blinde darm - appendix
  
  
• Darmflora
  
• Vitamine K en water resorptie
  
  
• Ontlasting = onverteerde voedselresten, darmbacteriën, afvalstoffen, water, slijm.
  

Blinde darm, dikke darm en endeldarm

Juist of onjuist?

De inwerking van speeksel op het voedsel in de mond noem je chemische vertering.

1. Juist
2. Onjuist

Juist of onjuist.
Gal verteert vetten.

1. Juist
2. Onjuist

Waar wordt vet verteerd?
In de ...

1. Mondholte
2. Maag
3. Twaalfvingerige darm
4. Dikke darm

Welke verteringsproducten worden opgenomen door de dunne darm?

1. Enkelvoudige suikers, vetten, en aminozuren
2. Alle suikers, vetzuren, fosfaten en aminozuren
3. Enkelvoudige suikers, vetzuren en aminozuren

to do

opties:

maak een samenvatting van 6.2

of

Maak het huiswerk voor donderdag (lessonup 6.1 zelfstandig)

deze lessonup gaan we niet in de les behandelen