les 10: HC 1.3 De Gouden Eeuw: Oranjegezinden versus Staatsgezinden

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5,6

les 14

les 10:  Oranjegezinden versus Staatsgezinden

welkom!

en een goed 2024!

Waar gaat het ook alweer over?

Waar gaat het ook alweer over?

?

Waar gaat het ook alweer over?

^

^

^

Hoe worden beide groepen genoemd?

Waar gaat het ook alweer over?

Waar gaat het ook alweer over?

wat gebeurde er in 

Wat gebeurde er in 1650 wat van grote invloed had op de binnenlandse onenigheid en wat was het gevolg?

Waarom gaat het vanaf 1648 minder goed met de Republiek?

Regenten:

- stellen hun economische én politieke macht veilig.

- Macht bij gewesten en steden! (gewestelijk particularisme)

- De stadhouder! (wilde eenheid, macht gewesten beperken)

- Het gemeen (profiteerde niet van de Gouden Eeuw) 

STAATSGEZINDEN

ORANJEGEZINDEN

Willem II van Oranje

(1626–1650)

Waarom gaat het vanaf 1648 minder goed met de Republiek?

Willem II van Oranje

(1626–1650)

1650

Gewesten: 

- geen nieuwe stadhouder

- macht bij de individuele gewesten

Waarom gaat het vanaf 1648 minder goed met de Republiek?

Willem II van Oranje

(1626–1650)

1650

Gewesten: 

- geen nieuwe stadhouder

- macht bij de individuele gewesten

Stadhouderloze tijdperk

Waar gaat het ook alweer over?

wat gebeurde er in 

• - Je krijgt een aantal jaartallen en bijbehorende gebeurtenissen. Lees ze eerst allemaal door;
  
• 
  
• - Vraag jezelf af hoe de hoofdpersonen, een staatsgezinde en een Oranjegezinde, op elke gebeurtenis gereageerd zouden hebben. Heel erg blij is +5, neutraal is 0 en niet blij is -5, maar alles er tussenin is ook mogelijk;
  
• 
  
• - Zet een punt of een kruisje in de grafiek. Gebruik voor de Oranjegezinde de kleur oranje en voor de staatsgezinde de kleur blauw;
  
• 
  
• - Zo krijg je een blauwe levensgrafiek van de staatsgezinde en een oranje levensgrafiek van de Oranjegezinde.
  

Wat moet je precies doen?

1650-1672 werd de Stadhouderloze Tijdperk genoemd. Waarom werd er geen nieuwe stadhouder benoemd en wie zouden hier het meest blij mee zijn geweest: de staatsgezinden of de Oranjegezinden? Wie had de meeste macht in deze periode? Wie was de leider?

Met welke landen kwam de Republiek tijdens deze 'levenslijn' in conflict?

Met welke landen/gebieden kwam de Republiek tijdens deze 'levenslijn' in conflict?

1672 wordt 'het Rampjaar genoemd'. Leg dit uit.

Volgens een Nederlands gezegde  was in het Rampjaar de Republiek  "radeloos, redeloos en reddeloos". 

Wie was 'radeloos', wie 'redeloos' en wie 'reddeloos'?

Volgens een Nederlands gezegde over de Republiek  in het Rampjaar  de regering radeloos, het volk redeloos en het land reddeloos".

Waarom gaat het vanaf 1648 minder goed met de Republiek?

Willem II van Oranje

(1626–1650)

1650

Gewesten: 

- geen nieuwe stadhouder

- macht bij de individuele gewesten

Waarom gaat het vanaf 1648 minder goed met de Republiek?

1650

STAATSGEZINDEN

ORANJEGEZINDEN

Waarom gaat het vanaf 1648 minder goed met de Republiek?

Willem II van Oranje

(1626–1650)

1650

Gewesten: 

- geen nieuwe stadhouder

- macht bij de individuele gewesten

STAATSGEZINDEN

Na 1672


Engeland en Frankrijk grootmachten

Waarom was 1672 een rampjaar?

- Nederland wordt aangevallen aan alle kanten

- Dreigende burgeroorlog en Johan de Witt wordt vermoord

- Door oorlogen is het geld en de welvaart van de Gouden Eeuw voorbij

Waarom was 1672 een rampjaar?

- Nederland wordt aangevallen aan alle kanten

- Dreigende burgeroorlog en Johan de Witt wordt vermoord

- Door oorlogen is het geld en de welvaart van de Gouden Eeuw voorbij

"de regering radeloos,  het volk redeloos  en het land reddeloos"

Aan het werk!

alles leren!

maken: 1.82 t/m 1.87

1.82

1.83

1.84

1.85

1.86

1.87

Waarom gaat het vanaf 1648 minder goed met de Republiek?

Willem II van Oranje

(1626–1650)

1650

Gewesten: 

- geen nieuwe stadhouder

- macht bij de individuele gewesten

STAATSGEZINDEN

Waarom gaat het vanaf 1648 minder goed met de Republiek?

1650

Waarom gaat het vanaf 1648 minder goed met de Republiek?

1650

STAATSGEZINDEN

ORANJEGEZINDEN

Waarom gaat het vanaf 1648 minder goed met de Republiek?