V4 - 18 september - 1.3 De eerste steden

1.3 De eerste steden
1 / 25
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolvwoLeerjaar 4

In deze les zitten 25 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 3 videos.

Onderdelen in deze les

1.3 De eerste steden

Slide 1 - Tekstslide

Deze les: 
  • 18 september
  • Huiswerk 1.2 nakijken 
  • Nieuwe stof: eerste steden
  • Historisch denken-opdrachten

Slide 2 - Tekstslide

18 september
  • Keizer Domitianus
  • 17 september

Slide 3 - Tekstslide

Prinsjesdag

Slide 4 - Woordweb

Huiswerk 1.2
Vraag 4: Geef aan wat kenmerkend was voor de landbouwsamenleving (agrarische samenleving) wat betreft: ...

Vraag 6: Geef aan met welk argument de schrijver onderbouwt dat het ontstaan van de landbouw: ...

Vraag 10: zet in de juiste volgorde...

Slide 5 - Tekstslide

Waar gaan we naartoe?
Aan het einde van de les kun je:
  • Uitleggen waarom bevolkingsgroei tot specialisatie en een complexe samenleving leidde
  • Waarom het schrift moest ontstaan
Kenmerkend aspect:
  • Het ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen

Slide 6 - Tekstslide

De landbouwrevolutie. Gevolgen
  • Van nomade naar vaste woonplaats
Mensen krijgen meer bezittingen

  • Ontstaan van steden

  • Er ontstaat meer ongelijkheid: 
De één heeft meer bezittingen dan een ander.

Slide 7 - Tekstslide

 Landbouw-stedelijke samenleving: Samenleving waarin de landbouw het allerbelangrijkst is, maar waarin ook steden bestaan 

Slide 8 - Tekstslide

1.2 De eerste steden
De eerste steden ontstonden in Irak (Eufraat en de Tigris), een gebied dat Mesopotamië werd genoemd (tweestromenland).
 
Tussen 4000 v.C en 2000 v.C bouwden hier de Soemeriërs (migranten uit het zuiden) tientallen dorpen uit tot nieuwe steden.

Steden groeien uit tot meer dan 50.000 inwoners (Uruk, 3000 v. Chr.)

Slide 9 - Tekstslide

Irrigatielandbouw/ specialisatie
Oorzaak: Om in de droge periodes de akkers te bevloeien moesten er dammen en kanalen gebouwd worden. 

Gevolg: Mensen gingen zich bezig met het organiseren van de bouw van dammen en dijken. 

Dit kon omdat er genoeg werd voedsel geproduceerd. Niet iedereen moest boer te zijn. 

Slide 10 - Tekstslide

Steden langs de Eufraat en Tigris
Kenmerken landbouw-stedelijke samenleving

  1. De bevolking leeft en werkt grotendeels in de landbouw. 
  2. Een klein deel van de bevolking leeft in steden, die centra zijn van handel en nijverheid. 


Slide 11 - Tekstslide

Steden
  • Door bevolkingsgroei ontstaan stedelijke gemeenschappen
  • Voedseloverschot maakt specialisatie mogelijk
  • Gevolg: inkomensverschillen en sociale hiërarchie
  • Samenleving wordt complexer --> bestuur noodzakelijk --> priesters
  • Bestuur maakt schrift noodzakelijk -> wetten en belastingen
  • Daarnaast: religies op schrift

Slide 12 - Tekstslide

0

Slide 13 - Video

De uitvinding van het schrift
  1. 4000 v.C. Eerste stedelijke samenleving in Soemerië (zuidelijk deel Mesopotamië). 
  2. 3000 v.C. Stedelijke samenleving in Egypte en China.
  3. Met de uitvinding van het schrift verlieten de Soemeriërs als eersten de prehistorie. 

Slide 14 - Tekstslide

0

Slide 15 - Video

De uitvinding van het schrift
  1. Soemerië: spijkerschrift
  2. Egyptenaren: hiërogliefen (beeldschrift)
  3. Chinezen: hanzi

Slide 16 - Tekstslide

Ontstaan van de eerste steden (samenvatting)
In Mesopotamië de eerste steden rond 4000 voor Christus

Deze steden vertoonden complexere structuren:
  • Sociaal: ontstaan van sociale gelaagdheid
  • Politiek: ontstaan van stadsstaten, bestuur, wetten, organisatie
  • Economisch: specialisatie in ambachten, ontstaan handel
  • Cultureel: tempels, schrift

Slide 17 - Tekstslide

Eerste stedelijke gemeenschappen
  • Soemerië 
  • Mesopotamië
  • Egypte
  • Kreta (Minoïsche)
  • China
  • Indus vallei

Slide 18 - Tekstslide

De levenswijze van j-v
Ontstaan van landbouw(samenlevingen)
Ontstaan stedelijke gemeenschappen
Nomadisch bestaan
Bezit werd belangrijk; één kreeg meer bezit dan een ander.
Dieren werden gedomesticeerd
Sedentaire leefwijze
Specialisatie
Hiërarchische samenlevingen
Onderdeel van de natuur
Duidelijke rolverdeling 
Dorpen waren autarkisch
Sociale ongelijkheid
Elite
Belastingen
Schrift 

Slide 19 - Sleepvraag

Geef een verklaring voor het ontstaan van steden.

Slide 20 - Open vraag

Noem een kenmerk van de landbouwstedelijke samenleving.

Slide 21 - Open vraag

Lees de tekst 'Het ontstaan van steden'. Sleep de kenmerken de juiste plaats.
Juist
Onjuist
Aan het einde van de prehistorie groeiden sommige dorpen uit tot steden.
De steden hadden veel bewoners waarvan de meesten boer waren.
De eerste steden ontstonden bij rivieren.
Vele van de eerste steden waren van de Soemeriërs in Mesopotamië.

Slide 22 - Sleepvraag

0

Slide 23 - Video

De Zondvloed
  • Verhalen over een Zondvloed duiken op in vele overleveringen, o.a.
  • Bijbel (Noach: Genesis 6)
  • Babylon (Gilgamesh-Epos)
  •  Koran (Soena 71)
  • Griekenland (Pyrrha en Deukalion)

De Schepper van de wereld is ontevreden met de mensheid en wil haar vernietigen...

Slide 24 - Tekstslide

Waar zijn we naartoe gegaan?
Nu kun je:
  • Uitleggen waarom bevolkingsgroei tot specialisatie en een complexe samenleving leidde
  • Waarom het schrift moest ontstaan

Kenmerkend aspect:
  • Het ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen

Slide 25 - Tekstslide