Voegwoord

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2,3

Introductie

Les over zinnen en zinsstructuur.

Grammatica §9 + §10

Grammatica §9 (vorige week)

Samengestelde zinnen; hoofd- en bijzinnen

Grammatica §10 

Voegwoorden

Enkelvoudige zin

• Zin met één persoonsvorm
  

Samengestelde zin

• Zin met twee of meer persoonsvormen
  

Voorbeeld enkelvoudige zin

• Het wordt slecht weer vandaag.
• Ik ga vandaag naar de winkel.
• Hij kijkt veel naar Star Wars.
  

Voorbeeld samengestelde zin

• Het wordt vandaag mooi weer en we gaan lekker naar het strand. 
• Hij kijkt veel naar Star Wars en schrijft daar over op zijn website.
  

Samengestelde zin

• Bestaat uit twee of meer zinnen.
• HZ + HZ
• HZ + BZ
• BZ + HZ
• HZ + HZ + BZ
• Er zit altijd minstens één hoofdzin in!!!

Nevenschikking

- Hoofdzin + hoofdzin


- Je zou in principe tussen alle zinnen een punt kunnen zetten.

Onderschikking

- Hoofdzin + bijzin
- Bijzin + hoofdzin

- Hoofdzin + bijzin + bijzin

- De zinnen zijn afhankelijk van elkaar.

§10 Voegwoorden

• Voegwoorden zijn een soort cement.
  
• Je kunt met voegwoorden zinnen aan elkaar plakken.

Voegwoorden

1. Joris loopt altijd naar school, terwijl hij een elektrische fiets in de schuur heeft staan.

2. Omdat Joris slechts 5 minuten hoeft te lopen, heeft hij zijn fiets niet nodig.

3. Joris vindt lopen leuk en Joris houdt niet van fietsen.

Groen = hoofdzin

Rood = bijzin

Terwijl, omdat en en zijn niet benoemd -> dit zijn voegwoorden.

Nevenschikkende voegwoorden (ns.vw)
-> 2 hoofdzinnen

• en
• maar
• want 
• of
• dus

Onderschikkende voegwoorden (os.vw)
-> hoofdzin/bijzin

• aangezien
• als
• dat
• doordat
• terwijl
• toen
  
• omdat

Samen oefenen

Janneke moest vanmorgen naar het ziekenhuis, omdat ze 

plotseling was uitgegleden op de trap.

Nu jullie

Opdracht: Benoem de zin (HZ/BZ) + schrijf het voegwoord op en zet erboven of het een onderschikkend of nevenschikkend voegwoord is. 

1. Aangezien Piet een mooi cijfer had gehaald voor Nederlands, maakte hij zich minder zorgen over zijn aankomende rapport.

2. Diek heeft het hele weekend lekker buiten in de sneeuw gespeeld, maar daarna was hij de sneeuw wel een beetje zat.

Opdracht: Benoem de zin (HZ/BZ) + schrijf het voegwoord op en zet erboven of het een onderschikkend of nevenschikkend voegwoord is. 

1. Aangezien Joppe een mooi cijfer had gehaald voor Nederlands, maakte hij

 zich minder zorgen over zijn aankomende rapport.

2. Diek heeft het hele weekend lekker buiten in de sneeuw gespeeld, maar

 daarna was hij de sneeuw wel een beetje zat.

1. hoofdzin - bijzin. VW = omdat = onderschikkend

2. 

Aan de slag (H2)

§10 voegwoord (blz. 224)

Opdracht 1 t/m 3 

§9 samengestelde zin (blz. 222)

Opdracht 1, 2 + 4

Aan de slag (A2)

§10 voegwoord (blz. 224)

Opdracht 1, 3 + 5  

§9 samengestelde zin (blz. 222)

Opdracht 2 + 3