3.3 Gelijkwaardige staten

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

3.3 

Gelijkwaardige staten

Leerdoel

Aan het eind van deze presentatie kun je uitleggen welke vijandschap er na 1949 was tussen Nederland en Indonesië en welke gevolgen dat had. 

Leg uit waarom deze afbeelding Japanse propaganda is.

Leg uit wat er met de Nederlanders gebeurde toen de Japanners Indonesië bezetten.

Leg met een beeldelement uit hoe de Nederlanders over Soekarno dachten

Leg uit waarom de Nederlanders de oorlog in Indië politionele acties noemden.

POLITIONELE ACTIES

• Schatkist leeg na WO II
• Er moest weer geld verdiend worden aan Indonesië
• Onderhandelingen mislukt
• Dan maar met geweld...
  

Indische Nederlanders: Indo's

• Indonesiër met Nederlandse moeder of vader
• Niet meer veilig in Indonesië
• Moeten alles achterlaten in Indonesië
• In Nederland opgevangen in voormalige concentratiekampen
• Families worden gescheiden
  

Molukken

• Veel Molukkers waren in dienst van Nederlands leger KNIL
• Molukkers zijn christelijk (Indonesiërs zijn moslim)
  
• Door Indonesiërs gezien als verraders
• Roepen in 1950 op Ambon: REPUBLIK MALUKU  SELATAN (RMS) uit. 
  

Probleem......

• Invasie op Ambon: Indonesisch leger bezet Molukken
• Nederlandse regering bang voor Indonesische wraakacties
• Opdracht: 12.500 Molukse militairen en hun gezinnen voor een "tijdelijk" verblijf in Nederland
  

Niet meer terug!

• Molukkers mochten hier niet werken (binding).
• Relatie Nederland Indonesië verbeterde in de jaren zestig.
• Geen terugkeer meer mogelijk.
• Geen RMS: frustratie bij Zuid Molukse jongeren
• Treinkapingen
  

Molukse Kwestie

• Vanaf 1965: beter contact tussen Nederland en Indonesië
• Gevolg: Nederland steunt de Molukse onafhankelijkheid niet langer. Molukkers moeten in Nederland blijven.
• Gevolg: 23 mei 1977

1. Treinkaping bij De Punt (Drenthe) --> 8 doden
2. Gijzeling basisschool in Bovensmilde (Drenthe)

• Eis: de regering moet zich inzetten voor een vrije Molukse Republiek
  

In 1951 kwamen 12.500 Molukse KNIL-soldaten met hun vrouwen en kinderen op dienstbevel naar Nederland. De Ambonezen zouden een paar maanden blijven en zodra het mogelijk was terugkeren naar hun geboorteland. Lange leefden de Molukkers afgescheiden in barakkenkampen. Ze mochten niet werken, niet integreren en moesten zo min mogelijk in contact komen met Nederlanders ‘buiten’. 

School gegijzeld in Bovensmilde

Trein gekaapt bij de Punt

Nieuw-Guinea 

• 1949 Nederland weigert Nieuw-Guinea aan Indonesië te geven.
• Indonesië boycot Nederlanders en Nederlandse bedrijven in Indonesië. 
• 1957 Soekarno laat deze bedrijven bezetten en nationaliseert deze. Nederlands wordt verboden.
• 1960 Nederland stuurt troepen, oorlog.
• 1962 Onderdruk van de VS geeft Nederland toe (zelfde als 1949)

Republik Indonesia

Leerdoel

Aan het eind van deze presentatie weet je hoe de relatie tussen Nederland en Indonesië na Soekarno verbeterde. 

Toenadering...

• 1967: Soekarno wordt afgezet --> generaal Soeharto wordt de nieuwe president (via een staatsgreep). Ook een dictator.

• Daarna kwam het land tot ontwikkeling en westerse bedrijven konden weer investeren

• Armoede nam af van 50% in 1960 naar 20% in 1990. 

Betere relatie tussen Nederland en Indonesië 

• De relatie met Nederland werd beter. De landen gingen elkaar als gelijkwaardige landen zien en de handel nam toe.
• In 1971 bracht koningin Juliana een bezoek aan Indonesië, nadat Soeharto een jaar eerder in Nederland was
• In 1998 werd Soeharto tot aftreden gedwongen en begon de democratisering. Indonesië kreeg een democratisch gekozen president.

Indonesië vandaag de dag

• Economie ging nog harder groeien, toenemende koopkracht van eigen bevolking
• Indonesië exporteert nog steeds thee, koffie, specerijen, rubber en palmolie
• Verkoopt ook textiel, schoenen en elektrische apparaten.  
• Daarnaast verdient Indonesië ook erg veel aan toeristen. 

Gevoelig verleden 

• 2002:  vierhonderd jaar VOC viering voor Nederland
• Maar ook feest voor Indonesië of de Zuid Molukkers?
• Indonesië en de Molukkers wilden niet bij het feest zijn.

Herdenking VOC

Viering van ontdekken en ondernemen?

OF

Verbonden met roof, moord, onderdrukking en wreedheden tegen de Indonesische bevolking?

Spijt of excuses?

• 1945-1949: politionele acties of onafhankelijkheidsoorlog?
• 17 augustus 1945 of 27 december 1949 onafhankelijk?
• 2005 Nederlandse minister van buitenlandse zaken Ben Bot erkent voor het eerst dat Indonesië 17 augustus 1945 onafhankelijk werd.
• In 2011 en 2013 excuses voor bloedblad in Rawagede en Celebes met schadevergoeding aan weduwen. 

• In 2016 ging premier Rutte naar Indonesië en hield een toespraak in Indonesisch parlement dat Nederland niet langer moest wegkijken van het koloniale verleden. 
• In 2020 bood koning Willem Alexander excuses aan voor het gebruikte geweld tijdens de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog

Wat is jouw standpunt over de excuses van de koning in 2020?
Leg je mening uit met een argument.

Wat is een verandering in de geschiedenis van Indonesië na Soekarno ?

1. De landbouw komt tot ontwikkeling, het onderwijs wordt uitgebreid en westerse bedrijven kunnen weer volop investeren.
2. In 1967 wordt generaal Soeharto de nieuwe president. Hij is minder anti-Nederlands.
3. Soeharto is een dictator en wordt na een volkopstand tot aftreden gedwongen.
4. Net als in de koloniale tijd exporteert Indonesië tropische landbouwproducten als koffie, thee, specerijen, rubber en palmolie.

Wat is een continuïteit in de geschiedenis van Indonesië na Soekarno?

1. De landbouw komt tot ontwikkeling en westerse bedrijven kunnen weer volop investeren.
2. In 1967 wordt generaal Soeharto de nieuwe president. Hij is minder anti-Nederlands.
3. Soeharto is een dictator en wordt na een volkopstand tot aftreden gedwongen.
4. Net als in de koloniale tijd exporteert Indonesië tropische landbouwproducten als koffie, thee, specerijen, rubber en palmolie.

Aan de slag 

Lees 3.3 en maak opdr. 6 t/m 10

Klaar?

Maak opdr. 5, 6 en 7 op blz. 115-116 (herhaling 3.2).