2.5 Links en rechts

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Democratie

Stroming:              Liberalen           Confessionelen           Socialisten 

Politieke partij:   Liberale Unie.         ARP.  RKSP.                SDB. SDAP. 

Bevolkingsgroep: Rijkeren.  Protestantse
                                                         kleine luyden.  Katholieken. (0,5p) Arbeiders. (0,5p) Arbeiders. (0,5p)

Stichter/Leider Thorbecke. (0,5p) Kuyper. (0,5p) Schaepman. (0,5p) Domela Nieuwenhuis. (0,5p) Troelstra. (0,5p)

Wat zou jij stemmen?

Wat zou jij stemmen?

Planning

• Herhaling vorige les
• Uitleg progressief/conservatief
• Uitleg Links, Midden en Rechts
• Opdracht Partijgeschiedenis
• Aan de slag Daltontaak

Liberalen

Confessionelen

Socialisten

Feministen

Thorbecke

Kuyper

Troelstra

SDAP

ARP

Liberale unie

Arbeiders

Kleine luyden

Rijkeren

Census-kiesrecht

Algemeen kiesrecht

Domela Nieuwenhuis

Aletta Jacobs

1917: Passief kiesrecht

Democratisering kan plaatsvinden door uitbreiding kiesrecht.

1848: Censuskiesrecht:
Alleen de gegoede burgerij mag stemmen

(6% van de bevolking).

Vanaf 1870:

Links-liberalen

Confessionelen

Socialisten

Vanaf 1900:

Feministen

1917: ‘Pacificatie’ - actief mannen kiesrecht / passief vrouwenkiesrecht

1919: actief vrouwenkiesrecht

Democratie

Stroming:              Liberalen           Confessionelen           Socialisten 

Politieke partij:   Liberale Unie.         ARP.  RKSP.                SDB. SDAP. 

Bevolkingsgroep: Rijkeren.  Protestantse
                                                         kleine luyden.  Katholieken. (0,5p) Arbeiders. (0,5p) Arbeiders. (0,5p)

Stichter/Leider Thorbecke. (0,5p) Kuyper. (0,5p) Schaepman. (0,5p) Domela Nieuwenhuis. (0,5p) Troelstra. (0,5p)

2.5 Links en rechts

Leerdoelen: na deze les kun je

• linkse en rechtse standpunten kunnen herkennen;
• partijen kunnen indelen in links en rechts;
• je eigen standpunt kunnen bepalen: denk je meer links of meer rechts?

LINKS

• Progressief
• Nadruk op gelijkheid
• Grote taak voor de overheid
• Optimistische mensvisie
• Democratisch
• Voorbeeld: meer geld voor ontwikkelingshulp, minder voor defensie.

RECHTS

Conservatief

Nadruk op vrijheid

Kleine taal voor de overheid

Geen optimistische mensvisie

Tikje autoritair

Voorbeeld: minder geld voor ontwikkelingshulp, meer voor defensie.

Ontstaan tijdens de Franse Revolutie

Progressieven zaten links van de koning, de conservatieven rechts van de koning. 

Links

Rechts

Midden

VVD (Mark Rutte)

PvdA: Atje Kuiken

PVV: Geert Wilders

FVD: Thierry Baudet

GroenLinks: Jesse Klaver

D66: Sigrid Kaag

ChristenUnie: Gert-Jan Segers

Partij van de dieren

Let op:

Een partij kan bij het ene politieke onderwerp links zijn en bij het andere rechts. De indeling in eigenlijk heel lastig te maken. 

Links en recht?!

Begin 19e eeuw: 
Liberalen progressief = links. 

Confessionele conservatief = rechts

--> verschuiving. 

Eind 19e, begin 20 eeuw: Liberalen steunen gegoede burgerij, socialisten komen op voor het 'gewone volk'. 

De rijkeren moeten meer belasting betalen.

1. Links
2. Rechts

De NS moet weer een overheidsbedrijf worden.

1. Links
2. Rechts

Nederland moet geen asielzoekers meer toelaten.

1. Links
2. Rechts

Fractievoorzitter

oppositiepartij

Regering

coalitiepartij

Minister-president

Verdeel de nummers 1 t/m 6

1,2,3 gebruiken deze link: https://www.vvd.nl/onze-geschiedenis/

4,5,6 gebruiken deze link: https://www.pvda.nl/geschiedenis/

Partij-geschiedenis

Lees partijgeschiedenis VVD of van de PVDA. (5 minuten)

Schrijf de geschiedenis in 5 steekwoorden.

Je moet het straks kunnen na vertellen.

Opdracht: formatie

Kies één van de volgende begrippen (zie 2.5) en zoek hier een actueel nieuwsbericht* bij.

*gebruik hiervoor een betrouwbare bron.  

Informatieplicht, motie van wantrouwen

formatie, demissionair, controversieel, gedoogsteun, informateur, motie van afkeuring.