H3: Herhaling spelling & grammatica deel 4

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Proefwerk Grammatica & Spelling

Proefwerk Grammatica & Spelling

• Tijdens toetsweek (volgende week)
• Helft spelling, helft grammatica
• Vorige week en deze week herhalen stof
• Overzicht stof in Teams 

Onderwerpen deze les:

• Spelling van werkwoorden 

Paragrafen uit lesboek: 1.6 & 2.8 & 3.7 & 4.9 & 6.7

Leerdoelen

Je kunt een werkwoord vervoegen in de juiste werkwoordsvorm.

Je kunt de persoonsvorm (tt & vt) juist spellen.

Je kunt het voltooid deelwoord juist spellen.

Werkwoordsvorm

Om een werkwoord juist te kunnen spellen, stel je jezelf eerst de vraag:

Welke werkwoordsvorm heb ik nodig?

Welke werkwoordsvormen ken je?

Vier werkwoordsvormen

Je hebt de volgende drie vormen van het werkwoord geleerd (stof jaar 1& 2):

• Infinitief (hele werkwoord)
• Persoonsvorm (tegenwoordige en verleden tijd)
• Voltooid deelwoord

Werkwoordspelling

Stappenplan:

1. bepaal om welke werkwoordsvorm het gaat: persoonsvorm, voltooid deelwoord of infinitief.

2. pas de juiste regels toe bij de gevonden werkwoordsvorm

Werkwoordsvorm: persoonsvorm

1. Bepaal in welke tijd de zin staat (t.t of v.t)

2. Bepaal welke persoon is gebruikt (1e/2e/3e pers.)

3. Bepaal het getal (enkelvoud/meervoud)

Persoonsvorm tegenwoordige tijd

Mogelijkheden: ik-vorm, ik-vorm + t, infinitief

Persoonsvorm verleden tijd

1. Bepaal of het een sterk of zwak werkoord is (klankverandering?)

2. Sterk? Leren! (Bijvoorbeeld: geven - gaf, spreken - sprak)

3. Zwak: gebruik kofschipregel

Persoonsvorm verleden tijd

Kofschipregel ('t ex-kofschip / 't sexy fokschaap)

Let op! Stam van een werkwoord...

ik-vorm           stam

 

Stam: infinitief min -en (dus: lopen --> lop, verven --> verv).

Ik-vorm: moet je 'maken'.

Voltooid deelwoord

Twee mogelijkheden: 

• eindigend op -en (sterke ww: leren!)

Bijvoorbeeld: begonnen, gegeten, geslapen, gelopen

• eindigend op d/t (zwakke ww)
  

Bijvoorbeeld: geleerd, gefietst, veranderd, verlegd

Wanneer 'd', wanneer 't'?

Manier 1: Kijk naar verleden tijd met kofschipregel.

Ik huilde - ik heb gehuild

Ik werkte - ik heb gewerkt

Wanneer 'd', wanneer 't'?

Manier 2:  Doe de verlengproef

rimpelen - de gerimpelde huid - gerimpeld

rijpen - het gerijpte fruit - gerijpt

De bouwkundige heeft ....... (berekenen) hoe groot het dakterras mag zijn.

1. berekent
2. berekenen
3. berekend
4. berekendt

Het goede nieuws werd .... (overschaduwen) door het bericht dat Teun komende zomer .... (verhuizen).

1. overschaduwt, verhuist
2. overschaduwd, verhuist
3. overschaduwt, verhuisd
4. overschaduwd, verhuisd

De arts ... (vermoeden) dat zijn patiënt niet zal ... (berusten) in de situatie.

1. vermoedt, berusten
2. vermoed, berusten
3. vermoed, berustte
4. vermoedt, berustten

Vorige week ... (oogsten) de zangeres veel lof met haar optreden.

1. oogste
2. oogstten
3. oogst
4. oogstte

Nadat de invaller had ... (scoren), ... (glimmen) hij van trots.

1. gescoort, glom
2. gescoord, glom
3. gescoord, glimde
4. gescoort, glimde

Oefenen met werkwoordspelling

1. Elza heeft ... (beloven) dat ze de brief vandaag nog ... (bezorgen).

2. Toen de kinderen ... (horen) dat het feest niet doorging, ... (barsten) ze in huilen uit.

3. Wanneer ... (worden) je moeder nu .... (opereren) aan haar knie?

4. Tot aan zijn dood heeft mijn opa elke woensdagavond ... (bingoën).

5. (Melden) ... vreemde geluiden bij de beheerder van het pand.

Antwoorden

1. beloofd (vd), bezorgt (pv - tt)

2. hoorden (pv - vt), barstten (pv -vt)

3. wordt (pv - tt), geopereerd (vd)

4. gebingood (vd)

5. meld (gebiedende wijs = ik-vorm)

(Huis)werk

• Leren: Spelling paragraaf  1.6 & 2.8 & 3.7 & 4.9 & 6.7
• (Opnieuw) maken en nakijken: opdrachten bij bovenstaande paragrafen.