9.5 SOA's

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 4

9.5 

Terugblik 9.4

Wat weet je nog van bloedgroepen?

Ontvanger bloedgroep: A-

Donor bloedgroep: 0-

Ontvanger bloedgroep: A+

Donor bloedgroep: AB-

Ontvanger bloedgroep: AB+

Donor bloedgroep: B-

Iemand heeft bloedgroep B. Van welke donor kan deze persoon bloed ontvangen?

1. Van iemand met bloedgroep B
2. Van iemand met bloedgroep B of bloedgroep O
3. Van iemand met bloedgroep B of bloedgroep AB
4. Van iemand met bloedgroep B, AB of O

Een donor heeft bloedgroep B. Aan wie kan deze persoon bloed geven?

1. Van iemand met bloedgroep B
2. Van iemand met bloedgroep B of bloedgroep O
3. Van iemand met bloedgroep B of bloedgroep AB
4. Van iemand met bloedgroep B, AB of O

Iemand heeft bloed groep O. Van welke bloedgroepen kan deze persoon bloed ontvangen bij een bloedtransfusie .

1. Alleen van bloedgroep O.
2. Alleen van bloedgroep B of O.
3. Alleen van de bloedgroeppen A of O.
4. Of bloed van de bloedgroepen B, AB, A of O.

Resus positieve bloedcellen hebben:

1. WEL antigenen resus
2. GEEN antigenen resus

Bepaal de bloedgroep:
Anti-A: klontering
Anti-B: klontering
Anti-Resus: geen klontering

1. AB+
2. AB-
3. 0+
4. 0-

Anja heeft bloedgroep 0+
Welke antistoffen tegen bloedgroep-antigenen heeft Anja in haar bloed?

1. Alleen anti-resus
2. Alleen anti-A en anti-B
3. Zowel anti-A, anti-B als anti-resus

Beschrijf met 1 woord wat er gebeurt wanneer een patiënt met bloedgroep A- donorbloed krijgt van O+.

Leerdoelen 9.5

Je weet waardoor SOA's worden veroorzaakt

Je kent de meest voorkomende SOA's

Je weet hoe je een SOA kunt voorkomen

Je kan beschrijven wat je moet doen als je een SOA hebt

Je weet hoe je HIV kunt voorkomen, hoe het voornamelijk wordt veroorzaakt en wat het ziekteverloop is.

Welke SOA's ken je al?

Kan je een SOA krijgen door orale seks?

1. JA
2. NEE

Hoe krijg je een SOA?

• Onbeschermde seks 
• Door slijmvliezen of bloed
• Hoe voorkom je een SOA?
  

Wat veroorzaakt een SOA?

• virus                   (herpes genitalis of aids )
• bacterie           (chlamydia of syfilis)
• schimmel        (candida)
  

Wat moet je doen met een SOA

Heb je klachten 

(afscheiding, jeuk, pijn of zweertjes)?

Doe een SOA test

Ga naar de huisarts of GGD

Chlamydia

Herpes

Chlamydia

Meest voorkomende soa bij jongeren in 

Nederland.

Vaak zijn er geen ziekteverschijnselen. 

Als je besmet bent kun je anderen besmetten tijdens onveilige seks.

Chlamydia krijg je gemakkelijk. 

Het is een bacterie, die zich innestelt in de slijmvliezen. 

Hierdoor kan de urinebuis, anus, keel of baarmoedermond gaan ontsteken.

Met alleen pijpen of beffen draag je chlamydia zelden over. 

Ziekteverschijnselen chlamydia

Mannen:

- Pijn of branderig gevoel bij plassen

- Pijn bij de balzak 

  (evt. later een ontsteking aan de teelbal)

- (waterige) afscheiding uit de plasbuis

Vrouwen:

- Pijn bij plassen en vrijen

- Pijn in de onderbuik

Een eileider kan verstopt raken doordat er littekenweefsel ontstaat na een chlamydiaontsteking. 

De vrouw is dan onvruchtbaar

 Door een chlamydiaontsteking kan een bevruchte eicel in de eileider blijven plakken.
De cellen gaan delen: een buitenbaarmoederlijke  zwangerschap ontstaat.

test

Ga naar je huisarts of GGD voor een soatest. Bij een chlamydiatest lever je urine in of afscheiding uit de vagina of anus. Bij mannen is een urinetest vaak voldoende. Bij vrouwen is afscheiding uit de vagina nodig. 

Chlamydia is een SOA. Heb je bij Chlamydia altijd klachten?

1. Ja
2. Nee

Chlamydia is een....

1. Bacterie
2. Virus
3. Parasiet
4. Schimmel

Kan je makkelijk van chlamydia genezen?

1. Ja, door rust te houden
2. Ja, met antibiotica
3. Nee, want de schade is direct
4. Nee, want het is een virus

Kijkopdracht

De video gaat over HIV en AIDS.

Wat is het verschil tussen HIV en AIDS?

CD4-cel is een ander woord voor witte  bloedcel!

1. Bij Chlamydia kan er een ontsteking ontstaan in de
urinebuis, anus, keel of baarmoedermond.

2. Om Aids te krijgen moet je eerst seropositief zijn geweest.

1. beide waar
2. beide nietwaar
3. 1: waar 2: nietwaar
4. 1: nietwaar 2: waar

1. Chlamydia en Aids worden veroorzaakt door een virus

2. Hiv kan een buitenbaarmoederlijke zwangerschap
veroorzaken

1. beide waar
2. beide nietwaar
3. 1: waar 2: nietwaar
4. 1: nietwaar 2: waar

Aids

Iemand die niet behandeld wordt voor het hiv virus krijgt uiteindelijk aids. 

Het lichaam wordt steeds zwakker omdat het door hiv geen beschermlaag meer heeft tegen aanvallen van buitenaf. 

Infecties die je lichaam zonder hiv zo zou 'opruimen', slaan nu keihard toe. Zo wordt een eenvoudige verkoudheid al snel een gevaarlijke longontsteking.

 Ga je dood aan aids?

In Nederland heeft iedereen toegang tot goede behandeling waardoor er niemand meer hoeft te sterven aan aids. Wereldwijd is dat totaal anders. 

Elke dag gaan er wereldwijd 3000 mensen dood omdat ze geen medicijnen krijgen. 

Mannen, vrouwen, maar ook kinderen met hiv: 

ze gaan dood omdat ze bijvoorbeeld geen geld hebben voor medicijnen. 

Of geen toegang tot zorg en behandeling. 

Wanneer je aids hebt dan merk je dat doordat

1. Je besmet bent met het HIV virus
2. Het HIV virus zich in je lichaam vermeerderd
3. Je verschillende ziekte-verschijnselen krijgt
4. Je longontsteking krijgt

https://www.soaaids.nl

Wil je liever niet naar een je huisarts of een GGD gaan?

Doe dan een soa-zelftest!

Betrouwbare zelftesten? 

Soapoli-online.nl, Soapolinoord.nl en Saltrodirectlab.nl. 

Na invullen van de vragenlijst krijg je een testadvies + 

de juiste testpakketten die je nodig hebt.

              

In het volgende filmpje zie je hoe het gaat als je naar de GGD gaat!

https:

9.5(Huis)werk