les 4 voedingsproblematiek

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

persoonlijke zorg

les 4

zrgvepl420AH

voedingsproblematiek

vandaag

eindopdracht periode 2?

voedingsallergie

voedingsintolerantie

ondervoeding

leerdoelen

1. je kunt het verschil benoemen tussen voedselintolerantie en allergie.
2. je kent het begrip ondervoeding en de te nemen interventies benoemen.

wat versta jij onder voedingsproblematiek?

definitie

• Als eetgedrag toch in die mate verstoord is dat de ontwikkeling en/of groei van een kind of jongere verstoord geraakt, spreken we bij kinderen jonger dan zes jaar over voedingsproblemen en –stoornissen. 
• Bij oudere kinderen spreekt men over eetproblemen en –stoornissen.  

behandelen in de lessen

wij gaan de aankomende lessen het volgende behandelen;

• allergie voor voeding
• intolerantie voor voeding
• obesitas
• ondervoeding
• kauw en slikproblemen
• onderkennen en ondersteuning van de problematiek

wat is voedingsintolerantie?

intolerantie

• niet allergische voedingsovergevoeligheid.
• immuunsysteem word hier niet bij betrokken
• ontbreken van een bepaald enzym dat de vertering ondersteunt.
• klachten lijken op een allergie maar dan in mindere mate.
• voorkomende: gluten, lactose.

wat is voedingsallergie?

allergie

• immuunsysteem is hierbij betrokken.
• het lichaam maakt antistoffen aan tegen een eiwit.
• klachten zoals: buikpijn, zwellingen, jeuk, uitslag, kortademigheid.
• meest voorkomende: schaaldieren, pinda's, noten, vis, melk.

wat kan ik tijdens het koken doen om een allergie te voorkomen? (meerdere antwoorden mogelijk)

1. gebruik van apart apparatuur
2. handschoenen aan
3. regelmatig handen wassen
4. anti-allergie tabletten bij de maaltijd verstrekken

intolerantie

• glutenintolerantie = coeliakie.
• de gluten veroorzaken beschadiging aan het slijmvlies van de dunne darm.
• lichaam breekt eigen darmcellen af.
• auto-immuunziekte.

wat is GEEN gluten product?

1. brood
2. pizza
3. pasta
4. bruine bonen

de wereld nu (800 miljoen mensen hebben honger)

de wereld nu (we worden dikker)

ziektes: COPD, orgaanschade

ziektes: DM 2, hart en vaat ziekten

de verpleegkundige

wij hebben een aantal taken als zorgprofessional.

wij kunnen een cruciale link zijn tussen zorgvrager en verleners.

wat moeten wij?

welke taken heeft de vplk bij een voedingsprobleem?

taken verpleegkundige

• adviseren (voeding intake verhogen/ verlagen, gezonde voeding, beweging, etc.).
• inschakelen van andere disciplines/ mensen, schakel functie.
• ondersteuning
• metingen (BMI, bloedonderzoek, vochtbalans, etc.).
• lichamelijke verzorging.

welke andere mensen/ zorgverleners kunnen wij inschakelen?

wat is ondervoeding?

ondervoeding

Ondervoeding ontstaat als iemand een langere tijd minder energie of voedingsstoffen binnen krijgt, dan nodig is om gezond te blijven.

oorzaken ondervoeding

• verminderde voedselinname door een verminderde eetlust of misselijkheid.
  
• moeilijkheden met kauwen, proeven, slikken of vertering.
  
• psychologische problemen, zoals angst, depressie, verdriet. 
• sociale factoren, zoals eenzaamheid, geen mogelijkheid om eten te kopen of bereiden.
• dementie of verslaving.

voedingsstoffen

criteria ondervoeding diagnose

• onbedoeld gewichtsverlies (>5 procent in de afgelopen 6 maanden of >10 procent in een periode langer dan 6 maanden), 
• lage BMI (<20 bij <70 jaar of <22 bij >70 jaar)
• verminderde spiermassa

symptomen

• geen aandacht meer voor de omgeving.
• ingevallen wangen.
• weinig spierkracht.
• vermoeidheid.

hoe vaak weeg ik een gezond persoon?

1. 1x per week
2. dagelijks
3. 1x per maand
4. als het uitkomt

hoe vaak ik een persoon met risico op ondervoeding?

1. 1x per week
2. dagelijks
3. 1x per maand
4. als diegene dat aangeeft

hoe vaak weeg ik een ondervoed persoon? (meerdere antwoorden mogelijk)

1. 1x per week
2. dagelijks
3. 1x per maand
4. voor de afspraak met de diëtiste

wegen

• gezond persoon: 1x per maand, minimaal 1x per 3 maanden.
• risico op ondervoeding: minimaal 1x per maand.
• ondervoed persoon: 1x per week, voor de afspraak bij diëtiste.

 

waar kan ik naar kijken bij een persoon thuis of er ondervoeding dreigt?

thuis check

• kijk in de koelkast naar de inhoud,
• versheid van  voeding (houdbaarheid),
• hoeveelheid van de voorraad,
• kijk/ vraag of de persoon zelf boodschappen kan doen,
• kijk/ vraag of de persoon zelf kan koken.

SNAQ

Short

Nutritional

Assessment

Questionnaire

wat is GEEN gevolg van ondervoeding?

1. lage afweer
2. kans op doorligplekken
3. diabetes mellitus
4. langer herstel na ingreep

behandeling per voedingstoestand

1. groen (goede voedingstoestand)
2. oranje (risico op ondervoeding)
3. rood (ondervoed)

goede voedingstoestand

• geen behandeling,
• wel alert blijven op ondervoeding,
• screening elke 6 maanden

risico op ondervoeding

• verstrek tussendoortjes en noteer de intake
• uitleg geven over ondervoeding
• voedingstips
•  verstrek informatiefolders
• inschakelen arts en/ of diëtiste als bovenstaande niet werkt

ondervoed

• uitleg geven over ondervoeding en  voedingstips
• verrijking hoofdmaaltijden
• verstrek tussendoortjes en noteer de intake
  
• inschakelen arts en/ of diëtiste en zorg dat deze binnen 3 dagen langs is geweest
• start behandeling binnen acht dagen en binnen 5 dagen controle werkzaamheid

tips en adviezen

• veel energierijke voeding (eiwitten, suikers, vetten)
• kant en klare dieetproducten (poeders en dranken)
• maaltijden op vast momenten
• betrek de familie/ gezelschap bij de maaltijd(en)
• variatie in maaltijden en temperatuur 
• beweging
• neem de tijd om te eten

vandaag

eindopdracht periode 2?

voedingsallergie

voedingsintolerantie

ondervoeding

leerdoelen

1. je kunt het verschil benoemen tussen voedselintolerantie en allergie.
   
2. je kent het begrip ondervoeding en de te nemen interventies benoemen.

volgende les

eenzijdige voeding

obesitas