Examentraining nr. 3

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Veel voorkomende onderwerpen

- Tracheeën

- Levenskenmerken

- Insectenbloem/windbloem

- Kenmerken van de cellen + organismen

- Lagen van de huid

- Voedselketen/voedselweb

Lees de tekst goed door:

In de veertiende eeuw trok een pestepidemie door Europa. Binnen tien jaar overleed meer dan een derde van de Europese bevolking. Pest wordt veroorzaakt door de bacterie Yersinia pestis. Mensen werden met de bacterie besmet doordat ze door rattenvlooien werden gebeten. In die tijd leefden mensen en ratten veel in elkaars directe omgeving. Rattenvlooien hebben zoogdierbloed nodig om zich te voeden. Ratten gaan ook dood aan de pest, maar de vlooien niet. De pest komt nu nog voor in delen van Afrika en Azië.

Als een populatie ratten besmet is met Yersinia-bacteriën, dan krijgen mensen vaker last van vlooienbeten.

Geef hiervoor een verklaring.

Als een populatie ratten besmet is met Yersinia-bacteriën, dan krijgen mensen vaker last van vlooienbeten.

Geef hiervoor een verklaring.

Het maken van een onderzoeksplan/werkplan

1. Vraagstelling/onderzoeksvraag
2. Hypothese (wat denk je?)
3. Werkwijze (Wat ga je doen?)
4. Benodigdheden (Wat heb je nodig?)
5. Resultaten (Wat zie je, verwerkt in tabellen of grafieken)     Let op! Dit is nog geen antwoord op je vraag!
6. Conclusie (Antwoord op je onderzoeksvraag)

Kenmerken van insectenbloemen en windbloemen

Kenmerken van insectenbloemen en windbloemen

Levenscyclus plant

-Zaad

-Kiemplant

-Volwassen plant

-Bloem

-Vrucht

Verschil

Mitose 

(gewone celdeling)                            Van 46 -> 46                                                                          

Meiose   

(reductie deling)                                      Van 46 -> 23                                                      

Dag 14:

Ovulatie

Dag 14:

Ovulatie

Volgorde licht in het oog

• Hoornvlies
• Pupil
• Lens
• Glasachtig lichaam
• Gele vlek (netvlies)

Dag 14:

Ovulatie

De samenstelling van bloed.

Het bloed bestaat uit plasma, witte bloedcellen, bloedplaatjes en rode bloedcellen.

Elk onderdeel heeft zijn eigen functies.

De rode bloedcel.

Vorm; rond met een deukje in het midden. Ze hebben geen celkern.

Functie: vervoeren van zuurstof

Bevat  ijzerhoudende stof: hemoglobine.

De witte bloedcel.

Vorm: heeft geen vaste vorm. Heeft wel een celkern.

Functie: maken ziekteverwekkers dood.

Etter/pus bestaan uit witte bloedcellen met dode ziekteverwekkers.

Bloedplaatjes.

Vorm: als propjes met armen. zijn restanten van uiteengevallen cellen.

Functie: zorgen voor de bloedstollen. 

Vormen een web bij een wondje. (het korstje)

Dag 14:

Ovulatie

Dag 14:

Ovulatie

Slagader

• Wijde vaten
  
• Dikke gespierde wanden
  
• Van hart naar organen
  
• Elastisch
  
• Alleen kleppen aan het begin van de aorta en de longslagader
  
• De slag van het hart is er in te voelen (pols)
  
• Meeste liggen dieper in het lichaam
  

Aders

• Dunner dan slagaders
  
• Dunne weinig gespierde wanden
  
• Van organen naar hart
  
• Bevat veel kleppen (om de 10 cm) om terugstromen                                   bloed te voorkomen
  
• Geen slagkracht van hart te voelen
  
• Holle aders voeren bloed terug naar hart
  

Dag 14:

Ovulatie

Celkenmerken

• Op basis van celkenmerken 

Dag 14:

Ovulatie

Biotische & abiotische factoren

Levende factoren

Levenloze factoren

Voedselketen

Voedselketen

• Een voedselketen begint altijd met een plant/producent. 
• Pijlen gaan van links naar rechts!

Dag 14:

Ovulatie

• Je moet de lagen van buiten naar binnen goed kennen.
• Ook wat waar zit!

Lagen van de huid

Dag 14:

Ovulatie

Het uitscheidingsstelsel

Dag 14:

Ovulatie

12-vingerigedarm, lever, galblaas, alvleesklier. 

Wat komt waar uit?

lever produceert gal --> opgeslagen in galblaas. vetten worden kleiner gemaakt --> Emulgeren. alvleesklier produceert alvleessap. 

Verteringstelsel

-  Speekselklier
-> koolhydraten

-  Maagsapklieren
- > eiwitten

- De lever  en zijn gal -> emulgeren vetten

- Alvleesklier -> eiwitten, vetten en koolhydraten

 - Darmsapklieren  -> eiwitten, vetten en koolhydraten

Dag 14:

Ovulatie

Fotosynthese

Verbranding

Bewustwoording

Bewustwording vindt plaats in grote hersenen. Pas als de impulsen daar aankomen, ben je je bewust dat de bonbons voor je neus staan.

Typen zenuwcellen

Er wordt onderscheid gemaakt tussen 3 typen zenuwcellen:

1. Gevoelszenuwcellen
2. Schakelcellen 
3. Bewegingszenuwcellen

uitloper

uitloper

Dag 14:

Ovulatie

Opbouw van groot naar klein

De plant waterpest is net als veel andere planten opgebouwd uit cellen, organen en weefsels. Deze delen verschillen in grootte en bouw.

Wat is de juiste volgorde als je deze delen van een plant rangschikt van klein naar groot?

1. cel - orgaan - weefsel
2. cel - weefsel - orgaan
3. orgaan - cel - weefsel
4. orgaan - weefsel - cel

Orgaanstelsels

Je ziet verschillende orgaanstelsels.
Enkele orgaanstelsels zijn: bloedvatenstelsel, verteringsstelsel, voortplantingsstelsel en zintuigstelsel.

Noteer een ander orgaanstelsel waarvan een deel in de afbeelding is weergegeven.

Bewustwoording

Bewustwording vindt plaats in grote hersenen. Pas als de impulsen daar aankomen, ben je je bewust dat de bonbons voor je neus staan.

Typen zenuwcellen

Er wordt onderscheid gemaakt tussen 3 typen zenuwcellen:

1. Gevoelszenuwcellen
2. Schakelcellen 
3. Bewegingszenuwcellen

uitloper

uitloper

De persoon in het filmfragment zegt iets in het Engels.
Je ziet daarbij delen in de mondholte en in de keelholte bewegen.

Worden tijdens het spreken impulsen naar de spieren van de huig gestuurd?
En worden er impulsen naar de spieren van de tong gestuurd?

1. niet naar spieren van de huig en niet naar spieren van de tong
2. alleen naar spieren van de huig
3. alleen naar spieren van de tong
4. zowel naar spieren van de huig als naar spieren van de tong

Succes!