Les historisch jeugdboek

• Geschiedenis
• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Historisch

jeugdboek

Lesopbouw

Lesdoelen

Voorkennis activeren

 Introductie op het boek

Stukje voorlezen

Historische context

Activerende werkvorm

Terugkomen op de lesdoelen

Lesdoelen

Aan het eind van de les:

-kun je de vier verschillende perspectieven in eigen woorden uitleggen 

-herken je in welk perspectief het boek is geschreven

-kun je het verschil tussen realistische-, emotieve- en morele argumenten in eigen woorden uitleggen

Wat weet je eigenlijk
van een kathedraal?

Introductie: 

Strijd om de kathedraal

Thies droomt ervan om toneelspeler te worden, ook al zegt zijn vader regelmatig: 'Nu ben ik nog de baas over de bouw van de kathedraal, maar later word jij bouwmeester.' Thies durft niet te zeggen dat hij daar helemaal geen zin in heeft, want zijn vader zal woedend zijn.

Op een dag leert Thies het blinde meisje Mette kennen. Zij wil alles weten over de kathedraal en doordat hij zo goed kan vertellen, komt het bijzondere gebouw voor Mette tot leven. Helaas is niet iedereen blij met de kathedraal: de bouw wordt gesaboteerd en er vallen zelfs doden. Daardoor komt ook het leven van Mette op zijn kop te staan. De enige die het voor haar durft op te nemen, is Thies. En dat betekent dat hij in verzet moet komen tegen zijn vader…

Strijd om de kathedraal is een spannende jeugdroman, die zich afspeelt in het zuiden van Nederland, rond het jaar 1400.

Hoofdpersonages

Thies: zoon van de bouwmeester van een kathedraal

Mette: blind meisje, dochter van een werker voor de bouw van de kathedraal

Rijk mocht niet met arm praten, ook was blindheid een straf van god.

Een verboden vriendschap?

Stukje voorlezen

Geloven in de middeleeuwen

steden lieten met hun kerk zien hoe rijk en godsdienstig ze waren, kerken werden daardoor steeds groter en mooier.

 Historische context: 

De kathedraal

• In de middeleeuwen kwamen er veel kerken, deze waren groot en versierd
• Gelovigen betaalden daarvoor
• In elke stad had een grote kerk
• De baas van een christelijk gebied heette een bisschop
• De grote kerk waar de bisschop zetelt heet een kathedraal

Hoe noemen we de baas van een christelijk gebied die in een kathedraal zetelt?

1. Meneer Lurvink
2. Bisschop
3. Priester
4. Dominee

De Dom van Utrecht

Dit is de Dom van Utrecht.

De bouw begon in 1254 en duurde meer dan 100 jaar.

De toren is 107 meter hoog.

Gebouwd voor de  bisschop van Utrecht.

Hij was de baas van de kerkprovincie Utrecht = ongeveer de bovenste helft van Nederland

• Kathedraal in Utrecht
• Hier was dus de zetel van de Bisschop van Utrecht 

De standensamenleving

Stand: een groep met een vaste sociale positie.

De standensamenleving

• Eerste stand: de Geestelijken, de mensen die in dienst zijn van de kerk. (bidden)
  

• Tweede stand: Edelen: de koning, leenmannen en sommige ridders. Besturen, rechtspreken en verdedigen van het gebied. (vechten)
  

• Derde stand: de rest van de bevolking: vooral boeren, zij zorgen voor het voedsel. (werken)

Tot welke stand behoorde Thies?

1. Eerste stand
2. Tweede stand
3. Derde stand
4. Vierde stand

Tot welke stand hoorde Mette?

1. Eerste stand
2. Tweede stand
3. Derde stand
4. Vierde stand

Psychisch perspectief

Ik-perspectief: verhaal vanuit een personage dat vertelt vanuit de ik-vorm

Personaal perspectief: verhaal vanuit een personage dat vertelt vanuit de hij- of zij-vorm

Auctoriaal perspectief: verhaal niet vanuit een personage vanuit het boek, maar vanuit een soort verteller die alles weet van iedereen, die ook weet wat er eerder is gebeurd en wat er zal gebeuren (vaak in hij- of zij-vorm)

Meervoudig perspectief: verhaal vanuit meerdere personages

Vanuit welk perspectief is het boek geschreven?

1. Ik-perspectief
2. Auctoriaal perspectief
3. Personaal perspectief
4. Meervoudig perspectief

Opdracht

Jullie gaan in groepjes van 3 leerlingen een product maken waarin jullie meningen over hoofdstuk 1 naar voren komen. Het doel is om het boek enthousiast aan te prijzen. 

Je gaat binnen een groepje van 3 personen de taken verdelen:

Leerling 1: Realistische argumenten

Leerling 2: Emotieve argumenten  

Leerling 3: Morele argumenten

 Je hebt als product de keuze uit:

-Een podcast maken 

-Of een stripverhaal

-Of een gedicht

Mening in argumenten

Realistische argumenten: de werkelijkheid in het boek lijkt je helemaal (niet) echt, of je vind de werkelijkheid (niet orgineel bedacht)

Emotieve argumenten: het boek grijpt je (niet) aan, je leeft (niet erg mee met de personages

Morele argumenten: je bent helemaal (niet eens) met de normen en waarden uit het boek

Realistische argumenten

De werkelijkheid in het boek lijkt je helemaal (niet) echt, of je vind de werkelijkheid (niet origineel bedacht)

Voorbeeld: 'Ik vond de hoofdpersoon uit dit boek helemaal niet overkomen als een echt persoon. Eigenlijk had hij maar één karaktereigenschap; hij was heldhaftig.'

Emotieve argumenten

Het boek grijpt je (niet) aan, je leeft (niet erg mee met de personages

Voorbeeld: 'Ik kon me eigenlijk helemaal niks voorstellen bij de blijdschap die bij de hoofdpersonen ontstond. Eigenlijk was er niks om vrolijk over te zijn.'

Morele argumenten

Je bent helemaal (niet eens) met de normen en waarden uit het boek

Voorbeeld: 'Wat mij betreft kon het echt niet hoe de twee hoofdpersonen met elkaar  omgingen en de keuzes die zij uiteindelijk maakten. Daarmee maakten ze eigenlijk alles en iedereen om hen heen kapot.'

Opdracht

Jullie gaan in groepjes van 3 leerlingen een product maken waarin jullie meningen over hoofdstuk 1 naar voren komen. Het doel is om het boek enthousiast aan te prijzen. 

Je gaat binnen een groepje van 3 personen de taken verdelen:

Leerling 1: Realistische argumenten

Leerling 2: Emotieve argumenten  

Leerling 3: Morele argumenten

 Je hebt als product de keuze uit:

-Een podcast maken 

-Of een stripverhaal

-Of een gedicht

Dictee

Open je schrift en pak een pen.

Dictee

1. Monnik

2. Kathedraal 

3. Lessenaar

4. Perkament

5. Klooster

 

Terugkomen op de lesdoelen

-Noem vier verschillende perspectieven en leg deze uit in eigen woorden 

-In welk perspectief het boek is geschreven?

-Leg het verschil tussen realistische, emotieve en morele argumenten uit in eigen woorden

 Vier verschillende perspectieven

Ik-perspectief: verhaal vanuit een personage dat vertelt vanuit de ik-vorm

Personaal perspectief: verhaal vanuit een personage dat vertelt vanuit de hij- of zij-vorm

Auctoriaal perspectief: verhaal niet vanuit een personage vanuit het boek, maar vanuit een soort verteller die alles weet van iedereen, die ook weet wat er eerder is gebeurd en wat er zal gebeuren (vaak in hij- of zij-vorm)

Meervoudig perspectief: verhaal vanuit meerdere personages

Strijd om de kathedraal

Personaal perspectief, verhaal wordt vertelt vanuit Thies

Mening in argumenten

Realistische argumenten: de werkelijkheid in het boek lijkt je helemaal (niet) echt, of je vind de werkelijkheid (niet orgineel bedacht)

Emotieve argumenten: het boek grijpt je (niet) aan, je leeft (niet erg mee met de personages

Morele argumenten: je bent helemaal (niet eens) met de normen en waarden uit het boek