Havo4 - Stopwoorden/lege woorden

1 / 21
volgende
Slide 1: Tekstslide
NederlandsMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

In deze les zitten 21 slides, met tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 60 min

Onderdelen in deze les

Slide 1 - Tekstslide

Agenda
  1. Vragen? 
  2. Video-startopdracht
  3. Mondelinge opdracht
  4. Herschrijfopdracht
  5. Volgende week 

Op tafel: ZAKKIE & skill tree + aantekeningenblad + pen en papier

Slide 2 - Tekstslide

Doel periode & lesdoel

  • Ik kan van vier formuleerstijlen - begrijpelijk & nauwkeurig & bondig & aantrekkelijk - kenmerken noemen/herkennen/(her)schrijven


     Ik weet wat het effect is van onnauwkeurig woordgebruik 

Slide 3 - Tekstslide

begrijpelijk             duidelijk                                              nauwkeurig            precies


               understandable                                                                      precisely



                         bondig            verkort                                    aantrekkelijk           pakkend


                            concise/shortened                                                            pleasing                

Slide 4 - Tekstslide

Video
We gaan zo naar een video kijken. Schrijf de stopwoorden die je hoort op. 

stopwoord        uitdrukking die vaak terugkomt

         filler word/expletive

Slide 5 - Tekstslide

Slide 6 - Video

Video

Wat is het effect van de stopwoorden? 

Slide 7 - Tekstslide

Mondelinge opdracht
Vertel aan je buur waar jouw straatpoëzie over gaat. Welk thema heb je gekozen? Welke formuleerstijl en kenmerken? Hoe kwam je op het idee voor dit gedicht? 

Na 2 minuten vertelt de ander. 
Heb je stopwoorden van je buur gehoord? 


timer
2:00

Slide 8 - Tekstslide

Nauwkeurig formuleren
Aantekeningen
Geen lege woorden




Geen homoniemen zonder context


Juiste verwijzing 




Komma op de juiste plek


Vragen van de lezer beantwoorden
Ik heb heel vaak gewonnen
ik heb drie keer gewonnen
Over het algemeen ben ik blij op school


Er staat een bank op de hoek


De kok vertelde de ober dat hij ontslagen was, omdat hij (de kok) steeds te laat kwam opdagen.


Schiet op jongens!
Schiet op, jongens!

Wie/wat/waar/waarom/wanneer/hoe?

Slide 9 - Tekstslide

Nauwkeurig formuleren
Aantekeningen
Geen lege woorden = woorden die niets zeggen/weinig tot geen betekenis toevoegen aan je boodschap




Ik heb heel vaak gewonnen ->
Ik heb drie keer gewonnen

Over het algemeen ben ik blij op school

Er zijn bepaalde mensen die geen vlees eten 

We leveren goede service (?)
Het product is budgetvriendelijk (?)

Slide 10 - Tekstslide

Voorbeeld
Over het algemeen genieten mensen erg vaak van heel veel verschillende activiteiten

Slide 11 - Tekstslide

Voorbeeld
Over het algemeen genieten mensen erg vaak van heel veel verschillende activiteiten


Docenten genieten van activiteiten, zoals ...

Slide 12 - Tekstslide

Hulp?
LessonUp-lessen
KERN
Aantekeningen

Klaar?
Verder naar de medium-opdrachten van je skill tree

Opdracht 
Herschrijf de tekst, verwijder of vervang lege woorden en maak de tekst nauwkeuriger. Eerst alleen in stilte,  als de timer gaat mag je overleggen en loop ik langs.
timer
6:00

Slide 13 - Tekstslide

Laatste vragen...
Wat is de overeenkomst tussen stopwoorden en lege woorden?

Waarom kunnen 'lege woorden' wel oké zijn in (straat-)poëzie?

Slide 14 - Tekstslide

Volgende week
Dinsdag: inleveren straatpoëzie 

Woensdag: oefenen leesvaardigheid

Niet vergeten: NUMO én lezen in je literaire werk

Slide 15 - Tekstslide

Stijl

Slide 16 - Tekstslide

Begrijpelijk formuleren

Sleutelwoorden
Aantekeningen
1. Zinslengte aanpassen

10. Kern bij elkaar & geen tangconstructie










13. Actieve vorm 


15. Naamwoordstijl vermijden


17. Geen lastige/lange woorden


10-15 woorden

Niet: om te voorkomen dat mensen zich somber voelen, krijgen ze lichttherapie
Maar: Mensen krijgen lichttherapie om...

Sommige mensen durven een jurk
nadat ze die hebben gedragen naar een leuk feestje, niet terug te sturen, nadat ze die...


De kok bakt brood (het brood wordt gebakken door de kok)

Niet: Het duiken naar oesters is lastig. Maar: Duiken naar oesters is lastig.

Slide 17 - Tekstslide

Nauwkeurig formuleren

Sleutelwoorden
Aantekeningen
2. Geen lege woorden/beperking




8. Geen homoniemen zonder context

9. Juiste verwijzing 




11. Komma op de juiste plek


12. Vragen van de lezer beantwoorden


Ik heb heel vaak gewonnen
ik heb drie keer gewonnen
Over het algemeen ben ik blij op school

Er staat een bank op de hoek


De kok vertelde de ober dat hij ontslagen was, omdat hij (de kok) steeds te laat kwam opdagen.


Schiet op jongens!
Schiet op, jongens!

Wie/wat/waar/waarom/wanneer/hoe?

Slide 18 - Tekstslide

Bondig formuleren

Sleutelwoorden
Aantekeningen
5. Tautologie & pleonasme vermijden



6 & 16 - zo min mogelijk bijwoorden/bijvoeglijke naamwoorden


7. Zo min mogelijk hulpwerkwoorden

Het was gratis en voor niets -> het was gratis / het koste niks + ronde cirkel


De oude, grijze, vriendelijke vrouw had heel veel moeite met de storm -> De oude vrouw had moeite met de storm

Als je een abonnement zou nemen, zou je veel geld kunnen besparen -> Als je een abonnement neemt, bespaar je veel geld 


Slide 19 - Tekstslide

Aantrekkelijk formuleren

Sleutelwoorden
Aantekeningen
3. Creatieve woordkeuze



4. Neologisme/archaïsmen zo min mogelijk gebruiken

14. Beeldspraak/stijlfiguren






18. Persoonlijk taalgebruik
Synoniemen, beeldspraak, metaforen


thans/tiktokken


Maak gebruik van voorbeelden/vergelijkingen
/stijlfiguren
Bij ons op school smaakt koffie als rioolwater - Het duurde een eeuw voordat ze er was 

Schrijf vanuit jezelf 


Slide 20 - Tekstslide

Checkvragen
Begrijpelijk = hand omhoog 

Bondig = wijsvinger in de lucht 

Nauwkeurig = duim in de lucht 

Aantrekkelijk = twee handen in de lucht 



Slide 21 - Tekstslide