Elektriciteit B4 8.6 De huisinstallatie les 7

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Elektriciteit H8

Terugblik

• Je kunt uitleggen waar de verschillende kleuren elektriciteitsdraden voor dienen.
  
• Je kunt uitleggen wat kortsluiting is.
  
• Je kunt beschrijven wat de gevaren van elektriciteit kunnen zijn.
  
• Je kunt uitleggen wat de functie van randaarde is.
  
• Je kunt uitleggen welke apparaten dubbele isolatie hebben.
  
• Je kunt beschrijven waarvoor je een transformator gebruikt.

Er zijn 3 draden;
namelijk de nuldraad,
de fasedraad
en de schakeldraad.
Geef aan wat de kleur en de functie is van de draad.

Soms kan er in een huisinstallatie kortsluiting ontstaan. Wanneer spreek je van kortsluiting?

1. Als de aarddraad en de nuldraad elkaar raken
2. Als de schakeldraad en de nuldraad elkaar raken
3. Als de nuldraad en de fasedraad elkaar raken
4. Als de aarddraad en de fasedraad elkaar raken

Leerdoelen  8.6 De huisinstallatie

1. Je kunt uitleggen wat overbelasting is.
   
2. Je kunt uitleggen hoe een stroomkring kan worden beveiligd met een groepszekering.
   
3. Je kunt de functie van een hoofdzekering in een huisinstallatie beschrijven.
   
4. Je kunt de functie van een aardlekschakelaar beschrijven.

Huisinstallatie (1)

Zekeringen

Een huisinstallatie bestaat uit groepen. Iedere groep wordt beveiligd door een eigen zekering. 

Als de stroomsterkte in een groep te groot wordt, 

schakelt de zekering de stroom uit. 

De draden kunnen dan niet zo heet worden 

dat er brand ontstaat.

Zekeringen

In oudere huizen is de zekering vaak een smeltveiligheid. Een smeltveiligheid wordt meestal een stop genoemd (figuur 1). 

In een smeltveiligheid zit een dunne draad van metaal.

De draad smelt door als de stroomsterkte te groot wordt.

De smeltveiligheid kan maar één keer de stroom uitschakelen.

Daarna is ze kapot en moet je de zekering vervangen

door een nieuwe.

Een smeltveiligheid of stop.

Installatie-automaten in de meterkast

De zekeringen in een nieuw huis zijn installatie-automaten (figuur 2). 

Een installatie-automaat heeft een hendel. 

Als de stroomsterkte te groot wordt, klapt de hendel om. 

Zo zie je meteen in welke groep het probleem zit. 

Als het probleem is opgelost, kun je de stroom weer 

inschakelen.

Je moet dan de hendel omhoogduwen.

De aardlekschakelaar

In de meterkast vind je ook één of meer aardlekschakelaars (figuur 3). 

Soms gebeurt het dat er ergens stroom ‘weglekt’. 

Bijvoorbeeld doordat de isolatie van een apparaat 

kapot is. Er kan dan stroom ‘ontsnappen’. 

Als je dat apparaat aanraakt, kun je een schok krijgen.

De aardlekschakelaar zit in een gesloten stroomkring. 

De aardlekschakelaar

De aardlekschakelaar zit in een gesloten stroomkring. De aardlekschakelaar meet de stroomsterkte aan het begin en aan het einde van de stroomkring.

Aardlekschakelaar

Voorziening die de stroomsterkte aan het begin vergelijkt met de 

stroomsterkte aan het einde van de stroomkring. Als het verschil

groter wordt dan 30 mA, dan schakelt de aardlekschakelaar de 

stroom uit. Er kan dan geen stroom meer ‘weglekken’.

Het ‘lekken’ van stroom

Stroom kan op verschillende manieren weglekken uit een apparaat of uit de elektriciteitsdraden. 

Vocht (water)

Kapot 

Isolatie om de draad kapot

Mens of dier de draad met spanning

aanraakt

 Lekt stroom weg via de aarde

Het ‘lekken’ van stroom

Een aardlekschakelaar schakelt uit als er stroom door een mens gaat.

De groepenkast

De huisinstallatie is verdeeld in groepen.

De groepenkast vind je in de meterkast. 

Overbelasting

Als te veel apparaten tegelijk aanstaan en daardoor de stroom in een groep te groot wordt.

Groepszekering

Onderdeel dat de groep beveiligt tegen een te grote stroomsterkte.

De hoofdzekering schakelt de stroom in het hele huis uit.

 De groepenkast in de meterkast.

Veiligheidsregels

1. Luister naar je leraar en doe wat je leraar zegt.
   
2. Niet duwen, trekken of rennen in het lokaal.
   
3. Niet eten of drinken in het lokaal.
   
4. Leg geen tas of andere spullen waar mensen moeten lopen.
   
5. Draag een veiligheidsbril als dat nodig is.
   
6. Bind lang haar in een staart als je met vuur werkt.
   
7. Werk altijd voorzichtig, vooral met scheikundige stoffen.
   
8. Ruik alleen voorzichtig aan onbekende stoffen.
   
9. Proef nooit van stoffen.

• Als er iets fout gaat, dan moet je meteen je leraar waarschuwen!!!!!

Veiligheidsmiddelen

Bij practicum moet je weten waar de veiligheidsmiddelen voor dienen.

1. De brandblusser, hiermee blus je een beginnende brand;
2. De branddeken, hier kun je iemand in wikkelen als zijn kleding in brand staat 
3. De oogdouche of oogwasfles, hiermee spoel je je ogen schoon als je er bijtende stof in hebt gekregen;
4. De nooddouche, hier kun je onder gaan staan als je een bijtende stof over je heen hebt gekregen;
5. De nooddeur, een deur die bestemd is om het lokaal te ontvluchten;
6. De noodstop, een rood met gele knop die het gas en de elektriciteit afsluit als je hem indrukt.

Aan de slag!

Leerroute A:

- maak opdracht 4 t/m 15 van §8.5

- maak test jezelf online §8.5

- maak opdracht 5 t/m 16 van §8.6

- maak test jezelf online §8.6

Leerroute B:

- maak opdracht 1 t/m 14 van §8.5

- maak test jezelf online §8.5

- maak 1 t/m 15 van §8.6

- maak test jezelf online van §8.6

Leerroute C:

- maak test jezelf online §8.5 (groene vinkjes)

- maak test jezelf online §8.6 (groene vinkjes)

rood = Iedereen is stil

oranje = Iedereen is stil, docent beantwoord wel vragen

groen = Je mag zachtjes overleggen met je buurman/buurvrouw

Aan de slag!

1. Maak opdracht 2, 4, 6, 8, 10 en 12 van 

paragraaf 8.6 De huisinstallatie 

Je mag samenwerken!

Welke 3 dingen heb jij deze les geleerd?

Waar wil je nog extra uitleg over?

Welke twee beweringen over overbelasting zijn waar?

1. De stroom wordt te groot
2. De stroom ondervindt vrijwel geen weerstand meer
3. Er treedt kortsluiting in een apparaat op
4. Er zijn te veel apparaten op één groep aangesloten.

Op één groep wordt een aantal apparaten aangesloten: een föhn, een oplader, tostiapparaat en een waterkoker.

Hoeveel ampère kan er maximaal op een groep worden aangesloten?

1. 10 A
2. 42 A
3. 16 A
4. 1.6 A

Afsluiting: we weten ....

1. Je kunt uitleggen wat overbelasting is.
   
2. Je kunt uitleggen hoe een stroomkring kan worden beveiligd met een groepszekering.
   
3. Je kunt de functie van een hoofdzekering in een huisinstallatie beschrijven.
   
4. Je kunt de functie van een aardlekschakelaar beschrijven.

Ik snap de leerdoelen:

Je kunt uitleggen wat overbelasting is.
Je kunt uitleggen hoe een stroomkring kan worden beveiligd met een groepszekering.
Je kunt de functie van een hoofdzekering in een huisinstallatie beschrijven.
Je kunt de functie van een aardlekschakelaar beschrijven.

1. Ja
2. Nee
3. Een beetje....

Afsluiting

Volgende les:

Huiswerk: 

•  Zet het in je planner!

1. Maak opdracht 2, 4, 6, 8, 10 en 12 van paragraaf 8.6 De huisinstallatie 
                                                        

Dank voor jullie aandacht!

Nabespreken 

Antwoorden opdrachten

Wetenschap is het opdoen van kennis en deze toepassen.
Natuurwetenschappers kijken naar de natuurlijke wereld, en nemen verschijnselen waar. En proberen die te verklaren en te voorspellen.
Ze doen ONDERZOEK en ontdekken zo nieuwe dingen over de natuur om ons heen.
Techniek wordt gebruikt om die kennis in uitvindingen toe te passen

Verschil Natuurkunde en Scheikunde: tijdelijk en blijvende veranderingen: Je kan het niet meer terug krijgen in de oude staat.
Eigenlijk IS scheikunde ook natuurkunde, maar dan specifiek gericht op stoffen en hoe die met elkaar reageren DUS een blijvende verandering