3.1 afronden opdrachten maken

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

welkom

ga rustig zitten en pak je boeken er bij

leerdoelen

je kent de begrippen abiotische factor, biotische factor en ecosysteem.

je kan benoemen wat voor aanpassingen planten en dieren hebben aan hun ecosysteem.

wat gaan we doen?

opening (5 min)

opdrachten maken (ZS) (5 min)

stuk herhaling (10 min)

aan de slag (ZF) (10 min)

opdrachten bespreken 5 (min)

eigen tijd (10 min)

ga aan de slag

maak de opdrachten van 3.1 af

3 t/m 9 blz 105 t/m 107 van het werk boek

blz 70 t/m 75 van het tekstboek

doe dit ZS

ecosysteem

Biotische en abiotische factoren samen bepalen een ecosysteem. Een ecosysteem kan van alles zijn, een sloot, een bos, achtertuin of strand. Er leven allemaal verschillende dieren en groeien verschillende planten. De temperatuur is verschillend of er is een totaal andere onderdgrond.

abiotische factoren

Deze zijn dus niet levend. voorbeelden zijn water dat beschikbaar is, de hoeveelheid licht, temperatuur, de hoeveelheid wind en wat voor soort grond er in het ecosysteem aanwezig is. 

Biotische factoren

Dit zijn invloeden door leven. Bijvoorbeeld hoeveel voedsel er aanwezig is, de hoeveelheid roofdieren, schuilplaatsen, hoeveelheid soortgenoten en ziekteverwekkers.

stukje herhaling

wat hebben we de vorige keer besproken?

abiotische factoren: biotische factoren

biotische factoren: invloeden vanuit de levende natuur.

ecosysteem: alle levende organismen, abiotische en biotische factoren in een gebied.

passen bij je ecosysteem

Vaak kan je bij dieren eigenschappen zien waardoor ze goed passen bij de omgeving waarin ze leven. Deze eigenschappen noemen we aanpassingen. een voorbeeld hiervan is bijvoorbeeld een poolvos. De poolvos heeft een dikkere vacht en kleinere oren dan een normale vos.

Dieren

Zoogdieren zijn warmbloedig, hierdoor hebben ze altijd een constante lichaamstemperatuur die van ons is bijvoorbeeld 37 graden. Om die temperatuur te houden moeten we in de winter ons warm kleden en in de zomer voor een airco gaan zitten.

In koude gebieden lossen dieren dat op door een dikke vacht te hebben. Een dikke vacht helpt als een goede isolatie om de kou van het lichaam te houden.

in warme gebieden wil je juist warmte kwijt raken, dit kan met heel veel aanpassingen. een dunnere vacht en grote oren zijn daar een voorbeeld van.

aanpassingen bij planten.

Planten kunnen dit zelfde trucje en passen zich aan aan het ecosysteem waarin ze leven. We gaan er vandaag even 4 bij langs.

voorjaarsbloeiers zoals speenkruid hebben zich aangepast zodat ze toch in een bos kunnen leven. doordat in het voorjaar nog geen blaadjes aan de bomen zitten groeien ze dan het hardst. Ze krijgen dan nog voldoende zonlicht om te bloeien.

aanpassingen bij planten.

Klimplanten ken je misschien wel als klimop. Tuin liefhebbers vinden dit leuk tegen de gevel of schutting maar het is eigenlijk een zeer nuttige aanpassing. doordat klimplanten bij bomen en andere dingen omhoog kunnen klimmen/groeien kunnen ze meer zonlichtpakken.

wortelrozetten. Als je goed naar paardenbloemen kijkt zie je dat deze

een wortelrozet hebben. De bladeren liggen redelijk plat waardoor er

onder de bladeren geen andere planten kunnen groeien en de

paardenbloem meer water en voedingstoffen uit de grond kan

gebruiken.

Woestijnplanten kunnen verschillende aanpassingen hebben

om zo min mogelijk water te verliezen aan de brandende zon.

ze kunnen kleine of helemaal geen bladeren hebben, hierdoor

verdampt er minder water uit de plant. Sommige woestijn

planten hebben een waslaag als isolatie. 

Dit gebit is waarschijnlijk van een katachtige zoals een tijger. die kan je zien aan het gebit. de grote hoektanden zijn kenmerkend voor grote roofdieren.

Je kan bij veel zoogdieren aan het gebit zien wat ze eten

aanpassingen

Veel dieren zijn aangepast aan de omgeving waarin ze leven maar o0k wat ze eten. kijk maar eens naar de snavels van vogels.

ga aan de slag

maak de opdrachten van 3.1 af

3 t/m 15 blz 105 t/m 109 van het werk boek

blz 70 t/m 75 van het tekstboek

(dit doen we ZF)

opdrachten bespreken

kijk mee naar de opdrachten

vooruitzicht 

SO over een aantal paragraven