Thema 6 BS 8

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Maar eerst een herhaling van de vorige basisstof:
Zet de stappen rechts in de juiste volgorde

1

2

3

4

Je word je bewust van het geluid

Prikkel op je gehoorzintuig

Impuls gaat via zenuwen naar je hersenen

Prikkel wordt door je zintuig omgezet in een impuls

Welke zintuigen ken je nog?

Leerdoelen

Na deze les kan je:

- Beschrijven hoe het zenuwstelsel met het hormoonstelsel samenwerkt

- Vertellen welke hormonen de bloedsuikerspiegel regelen

Thema 6

Basisstof 8: Het hormoonstelsel

Regeling

• Het zenuwstelsel is een regelsysteem

• Het zenuwstelsel staat ook in verbinding met het hormoonstelsel

• Het hormoonstelsel is ook een regelsysteem, het gebruikt chemische signalen genaamd hormonen

Thema 6: Waarneming, regeling en gedrag

Het gedrag van mens en dier wordt beïnvloed door wat ze waarnemen en wat er in het lichaam geregeld wordt

Welke hormonen ken je al?

Hormonen

Wat zijn hormonen?

--> Stoffen die de werking van bepaalde organen regelen

--> Ze hebben een functie op een andere plek dan waar ze gemaakt zijn

• Voorbeeld: de geslachtsorganen actief maken bij jongens en meisjes in de puberteit

Hormoonklieren

Je lichaam heeft verschillende hormoonklieren

Deze klieren produceren hormonen

Hormonen komen in het bloed terecht en gaan dus door je hele lichaam heen

Talgklieren in de huid zijn een voorbeeld van ...

1. Klieren met een afvoergang
2. Hormoonklieren

Klieren in het lichaam

Regeling in je lichaam mbv klieren

2 soorten klieren:

1. Klieren met een afvoergang

            (bijv speeksel en zweet)

2. Hormoonklieren

Glucose in je bloed

Hormonen regelen de hoeveelheid suiker (glucose) in je bloed

• Lichaamscellen gebruiken glucose als brandstof, dus
• er is altijd een bepaalde concentratie glucose in je bloed

• --> bloedsuikerspiegel (ong 0,1% van je bloed is glucose)

Op welk moment zal er meer glucose in je bloed zitten dan normaal?

1. Na een maaltijd
2. Bij honger

Glucose concentratie in bloed

Bloedsuikerspiegel

2 hormonen zorgen voor een stabiele bloedsuikerspiegel

- Insuline

- Glucagon

Deze worden gemaakt in de alvleesklier (eilandjes van Langerhans)

Insuline

Het hormoon insuline geeft lever en spieren een seintje dat ze glucose moeten opslaan

Glucose wordt opgeslagen als glycogeen

2

3

4

Glucagon

Glucagon doet het omgekeerde van insuline

Geeft de lever een seintje dat glycogeen weer omgezet wordt in glucose

--> glucose weer in bloed

2

3

4

Door welk hormoon daalt de bloedsuikerspiegel?

1. Glucose
2. Glycogeen
3. Insuline
4. Glucagon

Bloedsuikerspiegel in balans

Insuline en glucagon zijn om de beurt actief

Daardoor blijft de hoeveel glucose in het bloed rond een bepaalde normwaarde

Diabetes

Een ziekte waarbij niet genoeg insuline gemaakt wordt of het insuline werkt niet goed

Wat zou het gevolg zijn?

Diabetes

Bloed prikken om suikerwaarde te meten

Insuline toedienen

Patiënten moeten een aangepast dieet volgen

Hoe wordt de bloedsuikerspiegel gereguleerd in het lichaam?

1. Door het zenuwstelsel
2. Door honger en dorst
3. Door middel van hormonen
4. Door glucose

Opdrachten maken

Thema 6, par 8

Opdracht 32 t/m 37

Opdrachten gemaakt voor het begin van volgende les!