Man van Beton

• Geschiedenis
• Kunstzinnige oriëntatie
• +1
• Basisschool
• Groep 7,8

Verzet, ondernemerschap en FC Twente

Wat leer je deze les?

1	Aan het eind van de les kun je belangrijke gebeurtenissen uit het leven van Cor Hilbrink benoemen
2	Aan het eind van de les kun je uitleggen hoe de woorden verzet , sport en ondernemerschap te maken hebben met Cor Hilbrink
3	Aan het eind van de les kun je de titel ‘Man van Beton’ uitleggen en kun je je eigen beeld vormen over Cor Hilbrink

Wat leer je deze les?

Heb je weleens zulke straatnamen gezien?

Bron: Google Maps

Waarom denk je dat er straten vernoemd zijn naar deze personen?

Weet jij waar?

Weet jij waar in Borne deze straat is? Het is vlakbij het station... Zoek je 'm een keer op?

Deze straat is te vinden in Borne.

Maar, wie was
Cor Hilbrink?

Cornelis Christiaan (Cor) Hilbrink werd op 8 juli geboren in Almelo. Hij groeide op in Zenderen met 2 broers en een zus.

1918

Na de middelbare school ging Cor naar de school voor reserveofficieren, daar werden mannen opgeleid tot militair. 

In deze tijd liepen de spanningen in Europa steeds hoger op.

1938

De Kristallnacht

In november van 1938 vond de Kristallnacht plaats. In heel Duitsland werden Joden aangevallen en hun bezittingen vernietigd. 

School voor reserveofficieren

Bronnen: Wie is Wie in Overijssel. Nederlands Militair Erfgoed

Nadat hij de officiersopleiding had behaald, wilde Cor graag medicijnen gaan studeren. Maar dan...

1939

...begint de Tweede Wereldoorlog

Cor keerde terug naar zijn ouderlijk huis in Zenderen: Huize Lidwina. Deze villa lag in een rustige omgeving en was jarenlang een rusthuis voor overwerkte moeders in tijden van crisis.

1940

De Grote Depressie

In de jaren voor de Tweede Wereldoorlog was er een wereldwijde economische crisis. Dit zorgde voor veel armoede, onzekerheid en stress.

Huize Lidwina

Bron: Huize Lidwina

Verzet

Wat weet jij over verzet?

Nederland was bezet door Duitsland. Veel mensen probeerden door te gaan met hun leven. Maar sommigen verzetten zich tegen de Duitsers, om burgers te helpen.

Samen met zijn vader en broer raakte ook Cor betrokken bij het verzet. Hij werd de leider van Knokploeg Zenderen.

1944

1940

Verzetsstrijders

Bron: Huize Lidwina & LessonUp beeldbank

Wat zijn voorbeelden van acties die Knokploegen deden? 
Sleep de juiste voorbeelden naar het vlak in het midden. 

Knokploegen

Ze vernietigden spoorwegen, bruggen en telefoonlijnen om te saboteren

Ze hielpen verzetsstrijders en andere gevangenen te ontsnappen uit gevangenissen

Ze voerden gewapende overvallen uit op politiebureaus, gevangenissen en gemeentehuizen

Ze hielpen andere verzetsgroepen

Ze boden bescherming aan onderduikers door hen te verplaatsen naar veilige schuilplaatsen

Ze bouwden extra wegen en bruggen

Ze drukten flyers af en maakten radio-uitzendingen voor Duitse propaganda 

Ze zorgden voor zieke en gewonde mensen in de ziekenhuizen

Wat was Huize Lidwina tijdens de Tweede Wereldoorlog?

1. Een ziekenhuis
2. Hoofdkwartier en schuilplaats van de Landelijke Knokploegen in Oost-Nederland
3. Het vroegere gemeentehuis van Borne
4. Een gevangenis van de Duitse bezetters

Bron: Huize Lidwina

Op 23 september werd de schuilplaats van de Knokploeg verraden. De broer en vader van Cor werden doodgeschoten en de villa werd opgeblazen. Cor was op dat moment niet aanwezig op Huize Lidwina. 

Cor bleef doorgaan met het uitvoeren van verzetsacties tot aan de bevrijding. 

1944

Vermomd

Vermomd als politieman wist Cor, samen met vier andere verzetsstrijders, twee mensen te bevrijden uit een gevangenis in Zutphen.

Huize Lidwina na verwoesting

Bron: beide Huize Lidwina

Hoeveel jaar geleden kwam er een eind aan de Tweede Wereldoorlog in Nederland?

1. 70
2. 75
3. 80
4. 85

0

https://youtu.be/LIQUbp_D-xM

Na de bevrijding bood prins Bernhard hem een functie aan als commandant van een militaire eenheid. Dit voorstel wees hij af. 

Na de oorlog kostte het Cor moeite om zijn draai te vinden in de gewone maatschappij. Hij werkte een tijdje als zakenpartner bij een dekenfabriek. Een aantal jaar later richtte hij Betoncentrale Twenthe op.

1945

1955

Prins Bernhard

Cementwagen Betoncentrale

Bronnen: Nationaal Archief & Fotoarchief Twente

Waarom denk je dat Cor het voorstel van prins Bernhard afwees?

Ondernemerschap

Wat weet jij over ondernemerschap?

Er was veel vraag naar beton. Betoncentrale Twenthe was
één van de eerste betoncentrales in Nederland.
Het bedrijf groeide hard en breidde zich snel uit.

Na de oorlog begon de wederopbouw van het land.
Veel steden en dorpen waren verwoest door bombardementen. Wegen, bruggen, huizen en fabrieken moesten hersteld of opnieuw gebouwd worden.

Beton

Beton is een mengsel van verschillende materialen, zoals cement, zand, grind en water, die met elkaar worden gemengd om een sterk materiaal te maken.

Betoncentrale in Hengelo

Bron: fotoarchief Twente. LessonUp beeldbank

Met Cor als directeur van de Betoncentrale, werd er een sociaal hulpfonds opgezet.
Dit is een pot met geld die gebruikt wordt om werknemers te helpen bij onverwachte of extra kosten. 

Iedere vrijdagmiddag vulde Cor de loonzakjes voor de werknemers, zodat ze deze mee naar huis konden nemen.

Bronnen: LessonUp beeldbank & Wie is Wie in Overijssel

Welke eigenschappen had Cor Hilbrink die ervoor zorgde dat hij een goede ondernemer was?

Naast oprichter van de Betoncentrale was Cor ook bestuurslid bij voetbalvereniging Quick'20 in Oldenzaal.

 

In Nederland werd voetbal lange tijd alleen op amateurniveau gespeeld. Pas in 1954 kwam betaald voetbal in ons land. 

Een groot aantal voetbalclubs gingen meedoen in het betaalde voetbal.

1954

Voetbalwedstrijd Enschedese Boys

Bron:  Wikipedia Enschedese boys

FC Twente

Wat weet jij over FC Twente?

Bron: Collectie Overijssel

https://youtu.be/DOKF6ULUbes?si=W2pZurQiJipEWFsA 

Bij veel clubs ontstonden er geldproblemen. Zo ook bij twee clubs in Enschede:
De Enschedese Boys en Sportclub Enschede

Deze clubs en hun supporters waren aartsvijanden van elkaar. Het leek ondenkbaar dat ze ooit samen zouden gaan, maar er moest toch een oplossing komen.

Voetbalwedstrijd Enschedese Boys

Bronnen: Fotoarchief Twente

Wat zou jij doen als je de baas van één van de clubs was?

Cor's talent voor leiderschap werd ook opgemerkt in de voetbalwereld. Hij was aanwezig bij een belangrijke vergadering over het samengaan van de twee  voetbalclubs.

Na lang twijfelen, stemden beide clubs in met een fusie: FC Twente ontstond. 

Cor werd de eerste voorzitter van deze bekende voetbalclub. 

1965

Eerste elftal FC Twente

Cor in vergadering

Bronnen: Wikipedia Cor Hilbrink & Fotoarchief Twente

Met twee andere bestuursleden, zorgde Cor voor veel vernieuwingen bij de club. FC Twente bloeide op. Het bezoekersaantal steeg en ze wonnen veel wedstrijden.

Naast dit alles, was Cor ook een familiemens. Hij was getrouwd met Gerarda Johanna en vader van 8 kinderen.

Cor tijdens vergadering in Den Haag

Cor lopend over platteland

Bronnen: Borne Boeit & dag van toen

Op 11 juni 1973 overleed Cor op 54-jarige leeftijd na een korte periode ziek te zijn geweest.

1973

Vandaag de dag staat er een standbeeld van Cor in het stadion van FC Twente en is in 2009 de hoofdtribune naar hem vernoemd.

2009

Begrafenis van Cor Hilbrink

Beeld Cor Hilbrink

Bron: Fotoarchief Twente & van der Krogt

1918

1938

1939

1944

1945

1955

1965

1973

2009

2025

1954

Cor wordt geboren

Cor begint opleiding tot militair

Tweede Wereldoorlog begint

Cor is leider van Knokploeg Zenderen

Vernietiging Huize Lidwina

Bevrijding: einde Tweede Wereldoorlog

Oprichting Betoncentrale Twenthe

Betaald voetbal in Nederland

FC Twente ontstaat

Cor overlijdt op 54-jarige leeftijd

Hoofdtribune stadion vernoemd naar Cor

80 jaar vrijheid, 70 jaar betoncentrale, 60 jaar FC Twente

Sleep de juiste gebeurtenissen naar de bijbehorende jaartallen.

Leg aan elkaar uit waarom Cor 'Man van Beton' met een 'Hart van Goud' wordt genoemd.

Noem 3 dingen die je hebt geleerd in deze les

Stel één vraag over iets wat nog niet duidelijk is

Wat vond je van de les?

😒🙁😐🙂😃