Wat is LessonUp
Zoeken
Kanalen
Inloggen
Registreren
‹
Terug naar zoeken
AF 10 Zenuwstelsel 2
M1W1
2
zenuwstelsel
TM module 10
1 / 50
volgende
Slide 1:
Tekstslide
AFP
MBO
Studiejaar 1
In deze les zitten
50 slides
, met
interactieve quizzen
en
tekstslides
.
Lesduur is:
100 min
Start les
Bewaar
Deel
Printen
Onderdelen in deze les
M1W1
2
zenuwstelsel
TM module 10
Slide 1 - Tekstslide
1.3
perifeer zenuwstelsel
Slide 2 - Tekstslide
Het
perifeer zenuwstelsel
is het deel van het zenuwstelsel dat niet door bot wordt beschermd...
bestaat uit
uitlopers
, gebundeld in zenuwen
er zijn twee soorten zenuwen...
1.3
perifeer zenuwstelsel
Slide 3 - Tekstslide
1 hersenzenuwen
(
craniale
zenuwen)...
ontspringen uit de
hersenstam
sturen
hoofd
en
hals
aan
de
zwervende zenuw (10)
stuurt
organen
aan
1.3.1
hersenzenuwen
Slide 4 - Tekstslide
2
ruggenmergzenuwen
(
spinale
zenuwen)...
ontspringen uit het
ruggenmerg
verlaten het CZS door de openingen tussen de wervels
1.3.2
ruggenmergzenuwen
Slide 5 - Tekstslide
zenuwen verzorgen een bepaald deel van het lichaam
de zenuwbanen zijn zowel aan- als afvoerend
1.3.2
ruggenmergzenuwen
Slide 6 - Tekstslide
1.4
fysiologische indeling
Slide 7 - Tekstslide
alle
bewuste
reacties worden uitgevoerd door het
willekeurig
zenuwstelsel...
een sensorische zenuw stuurt een prikkel door naar het brein
het brein geeft betekenis
een motorische zenuw stuurt een spier aan
1.4.1
willekeurig zenuwstelsel
hersenen
gevoelszenuw
bewegingszenuw
zintuig
spier
Slide 8 - Tekstslide
alle
onbewuste
reacties worden uitgevoerd door het
onwillekeurig
zenuwstelsel...
het brein regelt zelf of het lichaam
actief
(stress) moet worden of juist
passief
(rust)
1.4.2
onwillekeurig zenuwstelsel
hersenen
gevoelszenuw
zintuig
stress
rust
bewegingszenuw
Slide 9 - Tekstslide
alle onbewuste reacties worden uitgevoerd door het onwillekeurig zenuwstelsel...
het
sympathisch
deel zorgt voor
stress
(actief worden)
het
parasympatisch
deel zorgt voor
rust
(passief worden)
1.4.2
onwillekeurig zenuwstelsel
Slide 10 - Tekstslide
module 11
zintuigen
Slide 11 - Tekstslide
10-12 zenuwstelsel, zintuigen en hormonen
LEERDOELEN...
Je noemt de
prikkel
waarop het zintuig reageert
Je noemt de
kenmerken
van het zintuig
Slide 12 - Tekstslide
een
zintuig
is een gespecialiseerde
zenuwcel
...
het maakt contact met de buitenwereld met een
zintuigorgaan
de prikkel wordt in het orgaan omgezet in een
elektrische stroom
(
impuls
)
1.1
zintuig
Slide 13 - Tekstslide
1
reuk
haarcellen
(zintuigcellen) vangen moleculen uit de lucht op
de cel zet in om in een impuls
de reukzenuw (sensorisch) stuurt dit naar het brein
1.1
zintuig
Slide 14 - Tekstslide
2
smaak
haarcellen
(zintuigcellen) vangen moleculen uit de voeding op
de cel zet in om in een impuls
de smaakzenuw (sensorisch) stuurt dit naar het brein
1.1
zintuig
Slide 15 - Tekstslide
3
gehoor
haarcellen
(zintuigcellen) vangen trillingen op uit de vloeistof in het slakkenhuis
de cel zet in om in een impuls
de gehoorzenuw (sensorisch) stuurt dit naar het brein
1.1
zintuig
Slide 16 - Tekstslide
4
zicht
staven en kegels
(zintuigcellen) vangen licht op wat op het netvlies valt
de cel zet dit om in een impuls
de oogzenuw (sensorisch) stuurt dit naar het brein
1.1
zintuig
Slide 17 - Tekstslide
5
tast, pijn en temperatuur
drukgevoelige
cellen (of losse zenuw uiteinde) worden bewogen
de cel zet de beweging om in een impuls
een sensorische zenuw stuurt dit naar het brein
1.1
zintuig
Slide 18 - Tekstslide
module 12
hormonen
Slide 19 - Tekstslide
10-12 zenuwstelsel, zintuigen en hormonen
LEERDOELEN...
Je legt uit wat een
hormoon
is
Je legt uit wat
negatieve
feedback
is
Je kan de
hormoonklieren
opsommen
Je noemt de
naam
van het hormoon dat de klier maakt en wat het hormoon doet
Slide 20 - Tekstslide
Hormonen zijn
signaalstoffen
die in het
bloed
voorkomen. Signaalstoffen zijn chemische boodschappers die
doelcellen
aanzetten tot bepaalde
taken.
1.1
hormonen
hormoon
cel dat hormonen maakt
doelcel dat reageert op het hormoon
Slide 21 - Tekstslide
zo
communiceert
de cel met zijn omgeving...
cellen
maken hormonen
er zijn ook
hormoonklieren
1.1
hormonen
Slide 22 - Tekstslide
hormoonklieren
maken hormonen om processen aan te sturen...
de hormoonklieren worden op hun beurt aangestuurd door het
hersenaanhangsel
deze wordt weer door het
brein
aangestuurd
1.1
hormonen
hormoon
H
hormoonklier
K
hersenaanhangsel
A
brein
B
Slide 23 - Tekstslide
oftewel...
de
hypothalamus
maakt een
releasing factor
die de hypofyse aanstuurt
de
hypofyse
maakt een
stimulerend
hormoon
die de hormoonklier aanstuurt
1.1
hormonen
hormoon
H
hormoonklier
K
hersenaanhangsel
hypofyse
A
brein:
hypothalamus
B
releasing factor (RF)
stimulerend hormoon (SH)
Slide 24 - Tekstslide
hoe
meer
hormoon gemaakt wordt, hoe
minder
stimulering het brein zal geven dit hormoon nog te maken
negatieve feedback
1.1
hormonen
Slide 25 - Tekstslide
de
hypothalamus
is een onderdeel van de tussenhersenen...
het stuurt zowel impulsen (via
zenuwen
) als stoffen (via
bloed
, releasing factors)
1.2
hypothalamus-hypofyse systeem
Slide 26 - Tekstslide
de
hypothalamus
bestaat uit zenuwkernen
één
kern
heeft verbinding met de hypofyse en stuurt deze aan met releasing factors
1.2
hypothalamus-hypofyse systeem
Slide 27 - Tekstslide
de
hypofyse
is het hersen aanhangsel, wat alle hormoonklieren aanstuurt en bestaat uit...
een klierdeel (adenohypofyse)
een opslagdeel (neurohypofyse)
1.2
hypothalamus-hypofyse systeem
Slide 28 - Tekstslide
het
klierdeel
maakt hormonen om de hormoonklieren te stimuleren (SH), voorbeelden...
schildklier SH (
TSH
)
bijnierschors SH (
ACTH
)
follikel SH (
FSH
)
groei SH (
STH
)
1.2
hypothalamus-hypofyse systeem
klierdeel
adenohypofyse
Slide 29 - Tekstslide
het
opslagdeel
slaat hormonen op die de hypothalamus heeft gemaakt...
antidiuretisch hormoon (
ADH
), remt plassen
oxytocine
wekt weeën op
1.2
hypothalamus-hypofyse systeem
opslagdeel
neurohypofyse
Slide 30 - Tekstslide
De
schildklier
is een vlinder-
vormige klier, ligt net onder het strottenhoofd om de luchtpijp heen. Aan de achterkant liggen 4
bijschildklieren
.
1.3
schildklier en bijschildklieren
Slide 31 - Tekstslide
De schildklier bestaat uit blaasjes (follikels) waar de cellen
thyroxine
afgeven...
thyroxine
stimuleert de stofwisseling
1.3
schildklier en bijschildklieren
follikel
thyroxine vormende cel
bloedvat
Slide 32 - Tekstslide
Naast de blaasjes liggen ook cellen, zij maken...
calcitonine
vergroot de kalkopname
in botten
1.3
schildklier en bijschildklieren
calcitonine vormende cel
bloedvat
Slide 33 - Tekstslide
De bijschildklieren zijn soortgelijk opgebouwd, maken...
parathormoon
(PTH)
verkleint de opname van kalk
in botten
1.3
schildklier en bijschildklieren
Slide 34 - Tekstslide
De
bijnieren
zijn aparte orgaantjes die als een kapje op de nieren liggen (maar ze hebben geen verband met de nieren). Elke bijnier bestaat uit een...
bijnierschors
bijniermerg
1.4
bijnieren
Slide 35 - Tekstslide
De
bijnierschors
maakt hormonen (corticosteroïden)...
aldosteron
: verhoogt de bloeddruk door mineralen vast te houden
cortisol
: verhoogt de suikerspiegel bij stress en dempt ontstekingen
testosteron
en
oestrogeen
1.4
bijnieren
bijnierschors
Slide 36 - Tekstslide
Het
bijniermerg
bestaat uit zenuwweefsel met bloedvaten en maakt)...
adrenaline
: verhoogt de algemene staat van paraatheid (
fight or flight
)
noradrenaline
: verhoogt de algemene alertheid en stemming
1.4
bijnieren
bijniermerg
Slide 37 - Tekstslide
de
alvleesklier
maakt, naast enzymen voor de vertering, hormonen...
deze worden niet vervoerd via de darmen maar via het bloed
1.5 eilandjes van Langerhans in de alvleesklier
Slide 38 - Tekstslide
de eilandjes bestaan uit meerdere soorten cellen, waarvan er twee belangrijk zijn...
cellen die
glucagon
maken
cellen die
insuline
maken
1.5 eilandjes van Langerhans in de alvleesklier
Slide 39 - Tekstslide
glucagon
zorgt voor transport van glucose uit de cellen en lever...
het glycogeen wordt omgezet in
glucose
en verplaatst naar delen die het nodig hebben
het bloedsuikergehalte
stijgt
1.5 eilandjes van Langerhans in de alvleesklier
Slide 40 - Tekstslide
insuline
zorgt voor opslag van glucose in de cellen en lever...
het glucose wordt omgezet in
glycogeen
het bloedsuikergehalte
daalt
1.5 eilandjes van Langerhans in de alvleesklier
Slide 41 - Tekstslide
de
eierstok
maakt twee vrouwelijke hormonen...
vóór de eisprong
oestrogeen
, dit zorgt voor seksuele kenmerken van de vrouw
ná de eisprong
progesteron
, dit zorgt voor uitzetten van het baarmoederslijmvlies
1.6
geslachtsklieren (m/v)
Slide 42 - Tekstslide
de
zaadbal
maakt één mannelijk hormoon...
testosteron
, dit zorgt voor seksuele kenmerken van de man, stimuleert spiergroei
1.6
geslachtsklieren (m/v)
cel van leydig, maakt testosteron
Slide 43 - Tekstslide
in de nierbuisjes liggen speciale cellen, zij maken...
renine
, dat ervoor zorgt dat de bloeddruk stijgt
1.7
JGA
Slide 44 - Tekstslide
in het brein zit de
pijnappelklier
, die maakt het hormoon
melatonine
...
het zorgt voor slaperigheid wanneer de avond invalt (minder licht)
1.8
pijnappelklier (epifyse)
Slide 45 - Tekstslide
sommige hormonen worden niet door één orgaan gemaakt, maar door cellen in verschillende organen...
die worden
weefselhormonen
genoemd
de meeste cellen die deze hormonen maken liggen in het
maagdarmkanaal
...
1.9
weefselhormonen
Slide 46 - Tekstslide
gastrine, secretine, cholecystokinine
zorgen ervoor dat de organen hun hoofdtaak uitvoeren in de vertering van voedsel
erytropoëtine
(cellen in de nierbuisjes) zorgen voor aanmaak rode bloedcellen
1.9
weefselhormonen
Slide 47 - Tekstslide
histamine
zorgt voor een (allergische) reactie bij vreemde stoffen
prostaglandine
zorgen voor koorts en pijn bij een ontsteking, na contact met vreemde stoffen
1.9
weefselhormonen
Slide 48 - Tekstslide
teelbal
bijnier
schildklier
alvleesklier
bijschildklier
thytoxine
aldosteron
glucagon
parathormoon
cortisol
insuline
calcitonine
testosteron
Slide 49 - Sleepvraag
stimuleert eisprong
remt het plassen
wekt weeën op
stimuleert de stofwisseling
stimuleert groei
stimuleert de bijnierschors
ADH
STH
FSH
TSH
ACTH
oxytocine
Slide 50 - Sleepvraag
Meer lessen zoals deze
23VV AFP m6 w6
Oktober 2024
- Les met
47 slides
AFP
MBO
Studiejaar 1
13.1 De aanmaak van hormonen ll
Januari 2024
- Les met
26 slides
Biologie
Middelbare school
vwo
Leerjaar 5
4.3 Hormonale regeling
Juni 2022
- Les met
35 slides
Biologie
Middelbare school
vwo
Leerjaar 4
12.1 De aanmaak van hormonen
Juni 2022
- Les met
26 slides
Biologie
Middelbare school
vwo
Leerjaar 5
P4 week 4 zenuwstelsel en hormonen
Mei 2022
- Les met
38 slides
Anatomie
MBO
Studiejaar 1
Hormonen B2A FEB
Oktober 2023
- Les met
20 slides
Bedrijfseconoom
Beroepsopleiding
klieren en hormonen
November 2023
- Les met
28 slides
Verpleging en verzorging
MBO
Beroepsopleiding
Studiejaar 1
Gezondheidskunde Hormonaal stelsel: Hypofyse, schildklier en bijschildklieren
April 2022
- Les met
19 slides
Gezondheidskunde
MBO
Studiejaar 4