Blok 2 Hoe wonen mensen?

• mens en maatschappij
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 1

Blok 2 Hoe wonen mensen?

M&M Lj1 LWB 5 

Steden en dorpen

Planning

vandaag 

1. Intro opdrachten maken 

donderdag 

NEEM BOEKJE 5 MEE!!!!!

2. 'Samen sta je sterk' uitleg

3. Maken opdrachten 3, 4, 5 & 6

4. Quizlet oefenen

Waarom is het fijn om (in de buurt van) een stad te wonen?

maken + lezen

opdracht 1 blz. 32/33

opdracht 2 blz. 33

lezen 'samen sta je sterk' blz. 33

niet af: HUISWERK don. 11 mei

Samen sta je sterker

• Steden en gemeenten werken samen.
• Binnen-buitenland
• Economisch helpen + politieke afspraken maken.

• Hanzesteden 
• Afspraken over gezamenlijke munt, gewicht, prijzen, etc.

Planning

vandaag 

1. Hanzesteden

2. Huiswerk

3. Uitleg begrippen en teksten samen lezen
4. (veel) huiswerk > donderdag valt de les uit, dus we moeten een beetje extra doen..

4. Quizlet oefenen

Blok 2 Hoe wonen mensen?

begrippen vandaag

hanze 

ambachten

gilden

forenzen 

verpauperen

stedelijke vernieuwing

Hanze

Wat was de functie van een gevelsteen?

Noem drie dingen waar het gilde voor zorgden? (zie opdr. 8 blz. 37)

Hanzesteden

Samenwerking tussen rijke steden in NL en Noord-Duitsland.

Dit had grote voordelen:

1. Samen op reis = veiliger.
2. samen afspraken maken. Bijv. minder belasting betalen aan de heer.
3.  Handelaren gebruikte dezelfde munten, maten en gewichten.
4.  Het alleen recht. Hanze steden mochten alleen in bepaalde producten handelen.

Handen uit de mouwen

Middeleeuwen:

-Huizen van hout.

-Geen straatnamen of nummers.

-Gevelstenen 

--> Welk ambacht daar werd uitgevoerd.

Handen uit de mouwen

In de stad waren veel ambachtslieden.

-Ook waren er mensen met dezelfde ambachten.

-Samenwerken; Gilde.

Planning

huiswerk bespreken

10 + 11 blz. 38/39

15 + 16 blz. 41/42

vragen???

lezen

wijken en buurten blz. 44

soorten voorzieningen blz. 53

maken

opdr. 21 blz. 46

opdr. 22 blz. 47

opdr. 23 blz. 47

4. Quizlet oefenen

Wat doet een gilde?

Wanneer ben je een forens?

Verpauperen

zoek in google naar foto's van 'verpauperen'

kun je in je eigen woorden uitleggen wat verpauperen precies betekent? 

Is dit een voorbeeld van verpaupering of stedelijke vernieuwing?

Verpaupering

Stedelijke vernieuwing

Huurprijs is laag

De centrale ligging in de stad trekt nieuwe en andere bewoners aan

Winkels verdwijnen

De wijken worden opgeknapt

Huizen zijn vaak slecht geisoleerd

Begrippen

voorzieningen 

schaalniveau

(natuurlijke) bevolkingsgroei

geboortecijfer

sterftecijfer

Welke soorten voorzieningen zijn er? + voorbeeld

Planning

huiswerk checken

zijn er vragen?

samen lezen

Naar school of naar de Efteling? blz. 55

samen maken 

opdr. 7 blz. 57

alleen maken

opdr. 6 blz. 56

Planning

alleen lezen

Verhuizen voor werk en voorzieningen blz. 58

alleen maken 

opdr. 8 blz. 58

Planning

toets = donderdag 8 juni

Quizlet uitleggen 1E

samen:

herhalen schaalniveaus en voorzieningen (lessonup.app)

filmpje bevolkingsgroei kijken

opdracht 9 maken

tweetallen werkblad bevolkingsgroei  maken + controleren

zelf: (niet af = huiswerk don. 2 juni )

De stad trekt blz. 60 lezen

maken opdr. 11 en 12 maken blz. 60/61

klaar: oefenen met Quizlet

Mondiaal

Nationaal

Regionaal

Lokaal

Waar woon jij het liefst?

STAD

DORP

Voor welke voorzieningen reis je buiten je eigen woonplaats?

Planning

huiswerk controleren + bespreken

samen

Red het dorp lezen blz. 63

uitleg Funda opdracht

zelf 

Maken opdracht 15 en 16 blz. 64

Funda opdracht 

(niet af = huiswerk di. 6 juni) 

Voordeel Eindhoven tov Schiphol

Nadeel Eindhoven tov Schiphol

Gilde

Mensen met hetzelfde ambacht werden lid van een vereniging = Gilde.

Functies van een gilde:

- leden hielpen elkaar bij ziekte

- Als iemand doodging, zorgde zij voor het gezin

- Zij controleerde de kwaliteit van de producten

- Zij bepaalde de prijs van het product.

Meesterproef

• Ook zorgde de gilde dat het ambacht werd doorgegeven op een nieuwe generatie.
• Leerling-Meester.
• Leren van het ambacht; basisvaardigheden = Gezel.
• Examen afleggen: Meesterproef

Stadslucht maakt vrij

Stadsrechten

In de middeleeuwen;

-Steden groter en rijker

-Steden gehoorzamen aan de heer (bisschop of graaf)

-Inwoners niet altijd mee eens!

-Opstellen van regels en wetten: stadsrechten

-Dit werd gedaan tussen de heer en de stad.

Stadsrechten

Wat stond hierin?

-regels eigen bestuur stad.

-Stadsmuur bouwen

-Markten organiseren

-Tolheffingen

-Belasting betalen

-Bijstand bij oorlog

Toename bevolking stad

Redenen:

• Werk
• Meer vrijheden
• Meer rechten
• Burgerrechten = 1 jaar in de stad wonen; vrijheid + eigen beroep kiezen.

De overheid

Tegenwoordig geen stadsrechten meer. 

-Land bestuurt vanuit politieke hoofdstad Den Haag.

-Wetten en voorzieningen  voor iedereen.

Vb. Belasting, onderwijs, politie, wegen, regels, etc.

Dicht bij je werk?

-Vroeger ging je wonen in de stad/dorp waar je werkte.

Sommigen woonden in hun bedrijf of erboven.

-Nu: mensen reizen van hun woonplaats 

naar hun werk = Forens.

Wonen niet in hun werk of erboven, vaak ergens anders in woonwijken.

Wijken en buurten

• Steden groeien de laatste 100 jaar
• Wijken bijbouwen (wijk is deel van een stad of dorp waar mensen wonen) 
• Huizen vaak in rijtjes gebouwd. Soms ook vrijstaand.

Oude wijken

-Oude wijken; slecht geïsoleerd of onderhouden.

-Armoede zichtbaar

-weinig winkels 

-hoge werkloosheid

-hogere misdaad cijfers

= Achterstandswijken.

-->Verpauperen

Verpaupering tegen gaan

Om verpaupering en waardedaling van je huis tegen te gaan willen steden met de tijd mee en vernieuwen. = Stedelijke vernieuwing.

-Slopen oude wijken  en dan weer nieuw bouwen. Betere isolatie, dubbel glas, etc.

-Ook aanleg van betere parken, buurthuizen, winkels en scholen.

Aan de slag!

Check de planner op it's learning welke opdrachten je moet maken.

Nakijken werk

Oefenen quizlet