Herhaling H3

• Economie
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 3

Herhaling H3

Leerdoelen H3.1 + H3.2

• Je kunt de productiefactoren en de beloning die erbij hoort noemen.
• Je kunt uitleggen waarom bedrijven investeren en je kunt de jaarlijkse afschrijving berekenen.
• Je kunt de kenmerken van vaste- en variabele kosten noemen er er een berekening mee maken.
• Je kunt de kostprijs per product berekenen.
• Je kunt de verkoopprijs berekenen.
• je kunt de consumentenprijs berekenen.
• Je kunt de brutowinst en het nettoresultaat berekenen.
• Je kunt terugrekenen van de consumentenprijs naar de prijs exclusief btw.

Productiefactoren

Belangrijk is dat je ook voorbeelden kunt geven! (opdr 3 blz. 75)

Productiefactor	Beloning
K apitaal	Rente + huur
A rbeid	Loon
N atuur	Pacht
O ndernemerschap	Winst

Vaste en variabele kosten

Vaste kosten = kosten die gelijk blijven, ook als je meer of minder produceert.

Variabele kosten = kosten die mee veranderen als je meer of minder gaat produceren.

Kostprijs per product

Kostprijs per product = de kosten die je hebt voor het maken van één product.

Voorbeeld kostprijs per product

Afschrijvingskosten

Bedrijven gaan investeren = kapitaalgoederen aanschaffen zoals machines of voertuigen. 

Deze ga je vervolgens afschrijven.

Afschrijving = de jaarlijkse waardevermindering van kapitaalgoederen.

Voorbeeld afschrijving

Voorbeelden vaste en variabele kosten

Van inkoopprijs naar consumentenprijs

Inkoopprijs

Brutowinstmarge                     +

Verkoopprijs exclusief btw

Btw                                               +

Consumentenprijs

Bedoeld voor bedrijfskosten en (netto) winst

• inkoopprijs
• brutowinst  +
• verkoopprijs

€ 0,80
€ 0,40  +
€ 1,20       excl.btw

Inkoopprijs = € 0,80. 

Brutowinstopslag = 50% v/d inkoopprijs.
Bereken de verkoopprijs

Voorbeeld: Verkoopprijs winkelier berekenen excl. btw

50% van 0,80 = 0,40

Formule:

Omzet

 inkoopwaarde

brutowinst

bedrijfskosten

nettowinst

-

-

Brutowinst

Brutowinst = omzet - inkoopwaarde

Berekening: prijs exclusief BTW / verkoopprijs (21%)

(opdracht 8 blz. 97)

Berekening: prijs exclusief BTW/verkoopprijs (9%)

Leerdoelen H3.3 + H3.4

• Je kunt berekeningen maken met de arbeidsproductiviteit
• Je kunt uitleggen hoe je de arbeidsproductiviteit kan stijgen en welk voordeel dat heeft
• Je kunt uitleggen hoe de productiecapaciteit van een bedrijf kan veranderen
• Je kunt voorbeelden geven van maatschappelijke kosten en opbrengsten van productie
• Je kunt uitleggen wat vraag en aanbod op de markt is
• Je kunt het marktaandeel van een bedrijf berekenen
• Je kunt uitleggen hoe producenten hun marktaandeel proberen te vergroten
• Je kunt uitleggen hoe bedrijven bij hun productie rekening houden met mens en milieu

Arbeidsproductiviteit (opdr. 9 blz. 97)

Wat een persoon kan produceren in een bepaalde tijd

Formule voor arbeidsproductiviteit

Productie : gewerkte tijd = arbeidsproductiviteit

Productie : aantal werknemers = arbeidsproductiviteit

    

Stijging arbeidsproductiviteit

• Technologische ontwikkelingen
• Scholing, goed opgeleide medewerkers
• Goede arbeidsomstandigheden  en werksfeer
• Prestatiebeloning, wie goed werkt krijgt meer betaald
• Betere arbeidsverdeling, waarbij iedereen zijn eigen specialisatie heeft

Productiecapaciteit = maximale productie

Alles wat beschikbaar is in een onderneming (arbeid en kapitaal) om te produceren, bepalen de productiecapaciteit.

Productiecapaciteit hangt af van:

• Het aantal mensen dat in het bedrijf werkt
• Het aantal uren dat zij werken
• De kapitaalgoederen die gebruikt worden

Maatschappelijke kosten

Maatschappelijke opbrengsten

Abstracte markt, 

een markt = geheel van vraag naar ...... en aanbod van ......

Marktaandeel (opdr 11. blz 97)

De Marketingmix: de 6 p's -> krijg je een groter marktaandeel

De marketingmix

• Plaats
• Prijs
• Product
• Promotie
• Presentatie
• Personeel

MVO

• MVO = maatschappelijk verantwoord ondernemen = dat betekent dat zij bij hun productie rekening houden met de gevolgen voor mens en milieu

Mens

Milieu

Aan de slag

1. Rekenopdrachten blz. 96 en 97

2. Herhalingsopdrachten blz. 92 en 93

Aan de slag

Examentraining H3

Blz. 98, 99, 100 en 101