13.1+13.2 nabespreken + groepsopdr klassikaal

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

H13 hormonen

Deze les:

-planning

-nabespreken 13.1 en 13.2

-groepsopdracht hormonen

Planning

zie tabel classroom

wanneer so?

datum verslag practicum: do 16 febr

Welke vragen over 13.1 en 13.2?

Welke lastige termen bij tabel 89?

Klieren

Exocrien

Endocrien

Intern-extern milleu

Waarom reageren alleen de cellen van doelwitorganen?

Receptoren!

Peptidehormonen

Hormonen (primaire boodschappers) die de het celmembraan niet makkelijk passeren, binden aan eigen receptoren op de celmembraan. 

Steroïdhormonen

Steroïdhormonen zijn hydrofoob en bewegen makkelijk langs het celmembraan van fosfolipiden.

 

In het grondplasma van de cel vormt het hormoon met een eiwitreceptor een hormoon-receptor-complex. 

Verschil neurohypofyse en adenohypofyse?

Wat is een neurohormoon?

Regelschema:

Hypothalamus

Hypofyse

In een regelschema noteer je: - (de aansturing vanuit de hypothalamus)

- de betrokken hormoonklieren, hormonen en doelwitorganen

- of er sprake is van stimulatie/remming (+/-)

- het effect in het doelwitorgaan

- de negatieve of positieve terugkoppeling

VOORBEELD  regeling progesteron: omzetten naar algemeen regelschema

Algemene regelkring hormonen

1. variabele:

vb progesterongehalte bloed

2. receptor:

meten: ...

3. norm + regelcentrum:

vergelijken met norm: ...

4. effector:

hormoonklier die progesteron maakt= ...

Algemene regelkring hormonen

1. variabele:

 progesterongehalte bloed

daling

2. receptor:

meten: ...

3. norm + regelcentrum:

vergelijken met norm: ...

4. effector:

hormoonklier die progesteron maakt= ...

- 

+

+/-

+

Tekst

Tekst

Regelschema

Niet altijd verloopt een regelkring via de hypothalamus en hypofyse.

Soms bevat een orgaan receptoren. Wanneer dan wel of geen hormoon gemaakt wordt wordt dan vaak op celniveau geregeld. De 'norm' ligt dan dus in de cel.

Wel is er bij een regeling rond de norm altijd sprake van een negatieve terugkoppeling.

Waar vind ik informatie over…

…hormoonklieren, het afgegeven hormoon en de werking van het hormoon?

BINAS 89A

…verschillende regelkringen met hormonen?

BINAS 89C

Groepsopdracht (20 min)

Maak een algemeen regelschema voor één van de volgende hormonen:

- GnRH/FSH/LH (man + vrouw: 2 groepen)

- CRH/ACTH/Cortisol

- TRH/TSH/Thyroxine (12.5)

- EPO (12.5)

- calcitonine en parathormoon (PTH) (12.3)

-insuline en glucagon (12.4)

Gebruik je boek en BINAS. Teken een regelschema op een poster en vul het hormoonschema in. 

De volgende les moet je poster aan klas kunnen uitleggen