5V §3.3 Welvaart en wonen in de stad

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

3.3 Welvaart en wonen in de stad (1/2)

Bespreking 3.3

• Verstedelijking in Egypte
  

Leerdoelen

• Je kunt de relatie tussen het economische ontwikkelingspeil en de verstedelijkingsgraad en het verstedelijkingstempo in de drie voorbeeldlanden beschrijven.
  
  • Je kunt beoordelen of de kloof tussen centrum en periferie in de voorbeeldlanden kleiner is geworden, groter is geworden of gelijk is gebleven.

Je kunt een verband noemen tussen welvaart en urbanisatiegraad.

Je kunt de stedelijke situatie in Egypte beschrijven en kunt benoemen welke factoren de stadsplanning in Egypte beïnvloeden.

Urbanisatiegraad en urbanisatietempo

Figuur 3.25 en 3.26

Hoe kun je het hoge urbanisatietempo in Egypte verklaren?

Hoog urbanisatietempo in Egypte hangt samen met laag bbp/inwoner en hoog aandeel werkzaam in de landbouw.

Het criterium is kenmerkend voor een land met een relatief lage urbanisatiegraad.

Verband welvaart en urbanisatiegraad

Figuur 3.1 en 3.25

https:

Steden en welvaart in Egypte

Cairo maakt deel uit van Groot-Cairo en is een primate city waar zeer hoge bevolkingsdichtheden voorkomen.
Cairo produceert twee derde van het bnp.

Steden en welvaart in Egypte

• Het gemiddeld inkomen neemt toe, maar de ongelijkheid in inkomens ook.
• De woonsituatie is problematisch, net als de (verborgen) werkloosheid.
• Veel kansloze jonge mensen zoeken werk in de informele sector.

Kijkvragen 'Cairo: MEGACITY of the Middle East'

• Door welke factoren kon Caïro groeien?
  
• Wat ligt ten grondslag aan het huizenprobleem in Cairo?
• Wat zullen de gevolgen zijn van de aanleg van een metrosysteem in de stad?
• Hoe zullen de inwoners van Cairo tegen vastgoedprojecten als Capital Cairo aankijken?
  
• Hoe kan klimaatverandering een oorzaak zijn voor groei van Cairo?
  

02:24

Kijkvraag

Door welke factoren kon Cairo groeien?

• Beëindiging keizerlijke overheersing
• Industrialisatie
• Watermanagement
• Transport en infrastructuur (bruggen e.d.)
  

02:55

Kijkvraag

Weet je nog? Fragment 'Danny in Arabistan'

Wat ligt ten grondslag aan het huizenprobleem in Cairo?

• De stad kon de enorme populatiegroei niet aan. De stedelijke populatie groeide sneller dan de stad.
  

04:31

Kijkvraag

De overheid probeerde door de aanleg van een metrosysteem de druk op de stad te verlichten.

Wat zullen hier gevolgen van zijn?

06:03

Kijkvraag

Hoe zullen de inwoners van Cairo tegen vastgoedprojecten als Capital Cairo aankijken?

Waarom staat president al-Sisi achter dergelijke vastgoedprojecten?

07:21

Kijkvraag

Hoe kan klimaatverandering een oorzaak zijn voor groei van Cairo?

Stadsplanning en nieuwe steden

De infrastructuur en veel andere voorzieningen blijven achter bij de snelle bevolkingsgroei van Cairo.
Industriezones blokkeren de bebouwingsmogelijkheden rondom de binnenstad. In de westelijke oases en bij het Suezkanaal verrijzen nieuwe steden.

Leerdoelen

• Je kunt de relatie tussen het economische ontwikkelingspeil en de verstedelijkingsgraad en het verstedelijkingstempo in de drie voorbeeldlanden beschrijven.
  
  • Je kunt beoordelen of de kloof tussen centrum en periferie in de voorbeeldlanden kleiner is geworden, groter is geworden of gelijk is gebleven.

Je kunt aan de hand van het demografisch transitiemodel een algemeen beeld schetsen van de demografie van verschillende landen in het wereldsysteem.

3.3 Welvaart en wonen in de stad (1/2)

3.3 Welvaart en wonen in de stad (2/2)

Bespreking 3.3

• Verstedelijking in Duitsland
• Herhalen H3
  

Steden en welvaart in Duitsland

Het land kent concentratiegebieden van bevolking en economische activiteiten (Ballungsgebiete) tegenover relatief lege perifere rurale gebieden.

    Duitsland is een land van steden, maar kent geen primate city.

Opdracht 4d Waarom is Berlijn niet de primate city in Duitsland?

Wat is een Primate city?

Een primate city is de een grote stad in een land die enorm ver boven de tweede stad uitsteekt. Een primate city is bijna altijd de hoofdstad van het land. In een primate city wonen minstens twee keer zoveel mensen als in de tweede stad. Verder is de stad meestal in alle opzichten belangrijker dan de andere steden in het land. Meestal zit het parlement er, zijn de ambassades er en staan alle andere belangrijke overheidsgebouwen daar. Ook qua economie is de primate city altijd de belangrijkste in het land.

Situatie Duitsland

Frankfurt heeft zijn vliegveld en financieel centrum, Hamburg een wereldhaven, München is een vooraanstaand wetenschaps- en high-techcentrum, Berlijn is in opkomst als creatieve stad. Maar een absolute primate city die de concurrentie met Londen of Parijs aankan, moet Duitsland missen vanwege haar federale opzet. Met het plannings concept om Metropolregio's te vormen probeert de Duitse overheid haar grote steden op een hoger plan te brengen.

Steden en welvaart in Duitsland

Het Ruhrgebied heeft de hoogste bevolkingsconcentratie. Met een aantal andere bevolkingsagglomeraties is dit het kerngebied van de Blauwe Banaan.

  

 In het oosten vormen Leipzig, Dresden en Berlijn belangrijke bevolkingsconcentraties.

Re-urbanisatie

Steden in Duitsland groeien weer; vooral in Beieren, universiteitssteden zoals Berlijn, Hamburg en Münster en in politieke centra zoals Düsseldorf (hoofdstad NRW) en Berlijn. 

Reden voor deze re-urbanisatie zijn de vergrijzing, hogere energieprijzen (Energiewende) en de filedruk.

Wie trekken vooral naar de middelgrote steden?

Middelgrote steden zijn vooral aantrekkelijk voor jonge gezinnen.

Deelvraag 7:
Wat is de relatie tussen het economische ontwikkelingspeil en de verstedelijkingsgraad en het verstedelijkingstempo in de drie voorbeeldlanden?

Deelvraag 8:
Is de kloof tussen centrum en periferie in de voorbeeldlanden kleiner, groter geworden of gelijk gebleven?

Einde hfd 3

Op naar hfd 4!

Voor de liefhebber na deze slide nog wat oefenvragen over hfd 3

3.3 Is de kloof tussen centrum en periferie in de voorbeeldlanden kleiner geworden, groter geworden of gelijk gebleven?

1. De kloof is in de drie landen afgenomen
2. De kloof is in de drie landen toegenomen
3. De kloof is in de drie landen gelijk gebleven
4. Verschilt in de drie landen

3.3 De grote en middelgrote steden in Duitsland verliezen steeds meer inwoners door suburbanisatie.

1. Juist
2. Onjuist

3.1 Welke indicator hoor niet bij de vn-ontwikkelingsindex?

1. Analfabetisme
2. BBP per hoofd
3. Onderwijs
4. Armoede

Leg spread- en backwasheffecten uit, in combinatie met de stad Amsterdam

Examenopdracht 8b 2017

3.3 Waarom staat de stadsplanning en de voorzieningen onder druk in Caïro?

1. Door de toeristen
2. Door politieke spanningen
3. Door de migratie naar de stad
4. Door de bevolkingsgroei

3.2 Duitsland heeft als rijk land een vestigingsoverschot; Egypte heeft juist een vertrekoverschot.

1. Juist
2. Onjuist

3.2 Kun je een verband noemen tussen welvaart en demografie? Zo ja, welk verband?

3.1 Zoek een foto die past bij 'vertrekoverschot in Tsjechië'.

3.1 Wat is de belangrijkste reden dat Tsjechië interessant is voor investeringen en bedrijven uit Taiwan en China om zich te vestigen?

1. Hoog ontwikkelde bevolking
2. Maakt deel uit van de EU
3. Lage lonen
4. Grote afzetmarkt