Les 4 Boeren en ridders

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Geschiedenis

Introductie

Les 4 Boeren en ridders

Geschiedenis

quizizz.com

joinmyquiz.com

Leerdoel

Aan het einde van de les kun je uitleggen:

- Kun je uitleggen hoe het drieslagstelsel werkt.

- Het verschil aangeven tussen vrije boer, horige en lijfeigenen.

Zet de namen op de juiste plek

Dit systeem noem je het:

Leenheer

Leenstelsel

Leenman/ Vazal

Achterleenman/ Achtervazal

Wat is waar?

Horigen zijn vrije boeren met eigen land.

In de Middeleeuwen leven de meeste mensen op het platteland

Herendiensten zijn diensten die door de heer worden uitgevoerd.

Een domein is een landgoed: een dorpje met al het omliggende land.

De landheer is een rijke, machtige boer.

Lijfeigenen is een ander woord voor horigen.

Feodalisme 

Hofstelsel

Horigen

Domein

Economie

Politiek 

Leenheer

Trouw / macht

Zelfvoorzienend

Maak de goede combinaties

Het rijk van de Franken, een Germaans volk.

Systeem waarbij een heer de horigen in zijn gebied beschermde in ruil voor pacht en herendiensten.

Werkzaamheden die de horigen moesten doen voor de heer.

Gebied waar 1 heer de baas was. Het bestond uit de hoeve van de heer, de boerderijen en het land dat de horigen bewerkten.

De leenheer leende zijn land uit aan leenmannen in ruil voor belastinggeld

het hofstelsel

Herendiensten

Domein

Frankische rijk

Leenstelsel

Het drieslagstelsel

• Als landbouwgrond elk jaar wordt gebruikt, dan wordt de grond onvruchtbaar, waardoor de oogst steeds minder werd.
• Met het drieslagstelsel werd de grond verdeeld in drie stukken, waarbij elk jaar één stuk grond niet gebruikt werd (braak). 

• Hierdoor kon de grond herstellen en werd de opbrengst hoger.
  

Braak

🐄

Zomergraan

🏖

Hoe werkt het drieslagstelsel?

Jaar 1 

Jaar 2 

Jaar 3 

Wintergraan

☃️

Zomergraan

🏖

Braak

🐄

Wintergraan

☃️

Braak

🐄

Wintergraan

☃️

Zomergraan

🏖

Veel plichten,

weinig rechten

• Iedereen op het domein van de heer hoorde bij het domein
• De boeren waren horigen van de heer: ze moesten gehoorzaam zijn
• Om op de grond van de heer te kunnen wonen, moest je pacht betalen.
• De horigen waren ook verplicht om herendiensten, klusjes, te doen.
• Een horige moest overal toestemming voor vragen, ook om te trouwen
• Een gevluchte horige was na een jaar en een dag een vrije boer.

• 1 - Vrije boer – vaak eigen land, kunnen vertrekken, moeten meevechten met de heer
  
• 2 - Horige – kunnen niet vertrekken, geen eigen land, pacht betalen, herendiensten, wel eigen bezit
  
• 3 - Lijfeigene – kunnen niet vertrekken, geen eigen land, geen bezit, werken voor de heer, gebonden aan de heer
  

Ridders en kastelen

• Ridders waren strijders te paard die vochten voor een heer
• In ruil daarvoor kreeg hij een paard, de wapenuitrusting en een kasteel
• In naam van de heer sprak hij soms ook recht in zijn gebied.
• Ridders woonden in kastelen, maar dat waren in het begin vaak houten boerderijen, die pas later van steen werden.
• De meeste kastelen die er nu nog staan zijn van na het jaar 1000

1 begrip hoort er niet bij:
Domein – Drieslagstelsel – Missionaris - Horige

1. Domein
2. Drieslagstelsel
3. Missionaris
4. Horige

Wat is hier afgebeeld?

1. Herendiesnten
2. Horigen
3. Domein
4. Drieslagstelsel

Een horige is een.....

1. vrije boer
2. halvrije boer
3. slaaf

De leenman en de horige hadden allebei plichten.

➤Bij wie hoort de volgende plicht?
Toestemming vragen om te mogen trouwen.

1. Leenman
2. Horige

Huiswerk (pak je agenda)

                            

                           
                               
                                   
                                       
       
           
               
       
   
               
                   
                   
                       
                           
   
     
       
 
   
   
   
   
   
   
   
     
       
       
     
   
 

   
   

   
   

   
   

   
       
           
               
 
   
   
   
   
       
           
                Vragen over de vorige les????
           
       
       
   
   
   
 
 
           
       
   

 
 
 
     
   
   
   
     
   
 
                       
                   
               
               
                   
                       
                         Jagers en Verzamelaars
                   
               
               
                     
               
               
                   
                       
                           
                             
                           
                       

                   
               
           
       
   

                                   
                               
                           

                           
                       

T/H:

4.2: Boeren en ridders

1 t/m 5