1.1 Van jager-verzamelaars naar boeren

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Tijd van jagers en boeren

1.1  Van jager-verzamelaars naar boeren 

Wat gaan we doen?

1. Kennismaking

2. Uitleg werkwijze

3. Leerdoelen en K.A.

4. Theorie

5. Beeldmateriaal 

6. Leerdoelen nabespreken

Uitleg werkwijze

1. PTA (SOM)

2. Lessonup en theorie 

3. Boek en online eDition

4. Studiewijzer (SOM)

5. Toetsen

Het wordt vanzelf duidelijk en vragen mag ALTIJD! 

Leerdoelen en K.A.

Leerdoelen:

1. Je weet wat de levenswijze was van jagers-verzamelaars.

2. Je weet waarom we spreken van een landbouwrevolutie.

3. Je weet de betekenis van de begrippen sedentair en nomade. 

Kenmerkende aspecten:

1. De levenswijze van jager-verzamelaars.

2. Het ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen.

Theorie

Tijdvak van Jagers en Boeren: 

              tot 3000 v. Chr.

Theorie

Ongeveer vijf miljoen (!) jaar geleden trokken in Afrika mensapen uit de bossen en gingen op open vlaktes leven. Daar leerden ze rechtop lopen, zodat ze hun omgeving goed konden overzien en bovendien ging het lopen veel sneller. Dit was uiteraard belangrijk bij de jacht en in andere situaties. Ze maakten hun eigen werktuigen van steen. 

Opschrijven: 

De zeer langzame ontwikkeling van soorten, waarbij aanpassing aan de omgeving een belangrijke rol speelt heet evolutie. 

Theorie

2 miljoen jaar geleden had je de homo habilis (de handige mens) en homo erectus (de rechtopstaande mens). 

De eerste moderne mens (de homo sapiens) ontstond omstreeks 250.000 jaar geleden in Afrika. Ongeveer 43.000 jaar verspreidde deze soort zich naar Europa.

Maar hier kwamen zij echter een hele andere mensensoort tegen.. (?) 

De Neanderthaler

Theorie

De Neanderthaler stierf 33.000 jaar geleden uit. Dit heeft waarschijnlijk wel te maken met de komst van de moderne mens. Er zijn namelijk een aantal essentiele verschillen tussen homo sapiens en hun voorouders. 

Opschrijven: 

Verschillen tussen homo sapiens en hun voorouders:

- Ontwikkeling van een gesproken taal (kennis wordt gedeeld) 

- Vermogen om op symbolische wijze te kunnen denken (grafgiften) 

Theorie

De Neanderthalers en de eerste moderne mensen waren jager-verzamelaars. Ze leefden als nomaden in kleine groepen en waren voortdurend op zoek naar voedsel. Ze bouwden eenvoudige tenten als tijdelijke onderkomens. Vanuit dit tentenkamp gingen ze in groepen op jacht en verzamelden ze planten, zaden, bessen en noten. 

Opschrijven:

Jager-verzamelaar: iemand die leeft van de jacht en van wat hij in de natuur vindt 

Nomade: iemand die geen vaste woonplaats heeft 

Theorie

Rond 20.000 v. Chr. veranderde het klimaat in het Midden-Oosten. Rondtrekken werd steeds minder noodzakelijk.
Rond 12.000 v. Chr. werd er in de Vruchtbare Halve Maan zelf granen verbouwd. Dorpen ontstonden. 

De landbouwrevolutie begint! Dit heeft grote gevolgen voor de geschiedenis! 

Opschrijven: 

Door de landbouwrevolutie gingen dorpen groeien en begon men met veeteelt: dieren werden getemd en gefokt. Ook ging men sedentair leven: tijdelijke hutten maakten plaats voor vaste woonplaatsen.  

Beeldmateriaal

Leerdoelen nabespreken

Leerdoelen:

1. Je weet wat de levenswijze was van jagers-verzamelaars.

2. Je weet waarom we spreken van een landbouwrevolutie.

3. Je weet de betekenis van de begrippen sedentair en nomade.