5.3: Machtige heren, halfvrije boeren

5.3: Machtige heren, halfvrije boeren
1 / 31
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavoLeerjaar 1

In deze les zitten 31 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

5.3: Machtige heren, halfvrije boeren

Slide 1 - Tekstslide

Deze les:
  • herhaling vorige les
  • Afronden 5.2
  • Start 5.3: Machtige heren, halfvrije boeren.
  • Uitleg hofstelsel
  • Oplossen van: Het mysterie van het gestolen graan.

Slide 2 - Tekstslide

Aan het einde van deze les:
... Kun je uitleggen hoe een leenman zijn gebied bestuurde.
... Kun je uitleggen hoe het hofstelsel werkt
... Kun je uitleggen wat de begrippen: horigen, domein, hof, rentmeester en herendiensten betekenen.
... Ben je in staat om informatie te verzamelen en een conclusie te geven.

Slide 3 - Tekstslide

Herhaling 5.2: Europa wordt christelijk

Slide 4 - Tekstslide

Welk begrip past het beste bij deze afbeelding? Leg je antwoord uit.

Slide 5 - Open vraag

De 5 taken van een klooster waren....

Slide 6 - Woordweb

Deze mensen stopten met plunderen nadat ze zich bekeerden tot het christendom, waarom was dat?

Slide 7 - Open vraag

Dit heb je geleerd:
  • op welke manier het christendom in Nederland werd verspreid
  • hoe heel Europa christelijk werd
  • hoe de christelijke en Germaanse culturen werden vermengd
  •  waardoor geestelijken belangrijk waren in de samenleving

Slide 8 - Tekstslide

5.3: Machtige heren, halfvrije boeren.
In deze paragraaf:
  • leer je waardoor boeren in de landbouwsamenleving halfvrij waren.
  • leer je hoe de landbouw was georganiseerd.
  • leer je welke sociale verhoudingen er waren.
  • leer je welke handel er was.
Kenmerkend aspect: hofstelsel en horigheid

Slide 9 - Tekstslide

Het domein:
Een domein: dorp met landbouwgrond dat bewerkt word volgens het hofstelsel. 

Het gebied is van een edelman of een klooster


Slide 10 - Tekstslide

Het hof:
belangrijk gebouw op het domein, hierin woonde de eigenaar of de rentmeester degene die het domein voor de eigenaar beheerde.

Slide 11 - Tekstslide

Het hofstelsel:
De grond op het domein werd verdeeld in 2 stukken
een deel akkers van de heer (leenman) het andere deel 'eigen' akkers van horige boeren.

Slide 12 - Tekstslide

Om op het land te mogen wonen moeten horigen.....

1. pacht betalen --> deel van de oogst 
2. herendiensten doen --> vast aantal dagen werken voor de heer. Bijv. werken op de akkers van de heer, hekken maken, sloot graven enz.

Slide 13 - Tekstslide

In ruil hiervoor....
1. een stukje grond om op te wonen.
2. bescherming tegen rovers of oorlog.

Slide 14 - Tekstslide

Een horige:
hoort bij het domein, is gebonden aan de grond van de heer. Verkoopt de heer de grond of geeft hij dit weg dan horen de horigen daar ook bij.

Een horige mag niet:
- zonder toestemming het domein verlaten.
- trouwen zonder toestemming van de heer.

Slide 15 - Tekstslide

Hoe werd je horige?
- afstammelingen van slaven uit de Romeinse tijd die een eigen lapje grond hadden gekregen om te bewerken.
- afstammelingen van vrije boeren die hun grond aan een klooster of edelman hadden gegeven in ruil voor voedsel na mislukte oogsten of in ruil voor bescherming.

Slide 16 - Tekstslide

het hofstelsel

Slide 17 - Tekstslide

Het mysterie van het gestolen graan....
Deel 1: Oplossen van de diefstal.  
1. Wie heeft het graan gestolen? 
Welke kaartjes uit quizlet bewijzen je mening?  
  • Wat was de reden voor het stelen van de graan? 


  • Je maakt deze opdrachten in LessonUp  
  • Slide 18 - Tekstslide

    Waarom zou Vrije boer Dirk het graan hebben gestolen? Wat is zijn motief?

    Slide 19 - Open vraag

    Waarom zou Graaf Egibald het graan hebben gestolen? Wat is zijn motief?

    Slide 20 - Open vraag

    Waarom zou Horige boer Frederik het graan hebben gestolen? Wat is zijn motief?

    Slide 21 - Open vraag

    Waarom zou Rentmeester Frans het graan hebben gestolen? Wat is zijn motief?

    Slide 22 - Open vraag

    Waarom zou Boerin Elisa het graan hebben gestolen? Wat is zijn motief?

    Slide 23 - Open vraag

    Waarom zou Boerin Hetty het graan hebben gestolen? Wat is zijn motief?

    Slide 24 - Open vraag

    Conclusie: Wie heeft volgens jou het graan gestolen? Wat is het motief voor de diefstal? Welke bewijzen heb je gevonden?

    Slide 25 - Open vraag

    Het mysterie van het gestolen graan....
    Deel 2: Kennis over het hofstelsel
    1. geef in je eigen woorden de betekenis van de begrippen
    2. vul de schema's in en beantwoord de rest van de vragen.

    Slide 26 - Tekstslide

    Wat zijn de verschillen tussen een vrije boer en een horige boer?

    Slide 27 - Open vraag

    Wat zijn de overeenkomsten tussen een horige boer en een vrije boer.

    Slide 28 - Open vraag

    Wat is een voordeel van het zijn van horige boer ten opzichte van het zijn van vrije boer?

    Slide 29 - Open vraag

    Wat is een nadeel van het zijn van horige boer ten opzichte van het zijn van vrije boer?

    Slide 30 - Open vraag

    Aan het einde van deze les:
    ... Kun je uitleggen hoe een leenman zijn gebied bestuurde.
    ... Kun je uitleggen hoe het hofstelsel werkt
    ... Kun je uitleggen wat de begrippen: horigen, domein, hof, rentmeester en herendiensten betekenen.
    ... Ben je in staat om informatie te verzamelen en een conclusie te geven.

    Slide 31 - Tekstslide