Griekse lyriek en Sappho

• Grieks
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Sapfo & Griekse Lyriek

In deze lessonup....

• leer je over verschillende dicht/muziekvormen in het oude Griekenland
  
• leer je de bijzondere muzikante Sappho kennen

Lyriek

• een (kort) gedicht waarin persoonlijke gevoelens worden uitgedrukt
  
• in de oudheid: begeleid door een lier
  
• vergelijk nu: singer-songwriter
  

Een bijzondere vrouw: Sappho

Sappho 

• eiland Lesbos
  
• 'tiende muze' (Plato)
  
• zelfde kwaliteit als Homeros (tijdgenoten)
  
• monodische lyriek
  
• onder andere over liefde voor/van vrouwen
  

Sappho 

• weinig bekend over achtergrond
  
• getrouwd (geweest)
  
• meisjesschool gesticht
  
• dochter?
  
• schreef over haar emoties
• maakte haar eigen keuzes, niet die van de maatschappij

Bekende teksten van Sappho

Fragment 168 B

de maan is ondergegaan

en de Pleiaden; midder-

nacht, de tijd verstrijkt ...

en ik, ik slaap alleen ...

(vertaling: Guy Debognies)

Voor haar dochter (?)

Ik heb een mooie dochter, haar gestalte lijkend

op gouden bloemen, de beminde Kleis,

in ruil voor haar zou ik zelfs niet geheel Lydië en niet

het lieflijke... 

vertaling J.D. Meerwaldt

nog een fragmentje:

Ofschoon slechts adem

mijn verzen

zijn onsterfelijk

Het is maar de vraag wat Sappho zou vinden van het gebruik van haar naam voor deze kleding....

Tegenwoordig: Welke vrouwen kun je vergelijken met Sappho?

Fragment 31

Mij dunkt, hij moet wel een god gelijk zijn 

de man die daar vlak tegenover jou 

gezeten is en van dichtbij je lieve 

stem kan horen

en hoe verleidelijk je lacht, het laat zo waar 

mijn hart overslaan in mijn borst: 

en als ik even in je richting kijk, is 't net of 

m'n stem hapert;

mijn tong verstijft, en hele kleine 

vlammetjes zijn onder m'n vel gekropen, 

met mijn ogen zie ik niets meer, en mijn 

oren suizen.

koud zweet druipt van me af, ik krijg de bibbers 

over heel m'n lijf; groener dan een grasveld 

ben ik; het scheelt geen haar of ik ben dood 

mij dunkt ...

(vertaling: Guy Debognies)