Grammatica zinsdelen H4: lijdend voorwerp les 2

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Grammatica zinsdelen 

Hoofdstuk 4: lijdend voorwerp 

Doel van de les

Doel: aan het einde van de les heb je geoefend met het vinden van een lijdend voorwerp in een zin. 

Wat weet je nog over
het lijdend voorwerp?

Lijdend voorwerp 

• ding of persoon  overkomt/ondergaat iets
• ding of persoon is lijdend = ding/persoon kan er niets aan doen!

Ik eet vanmiddag een appel. 
pv = eet / ow = ik / wg = eet / lv = een appel 
De appel kan er niets aan doen dat het gegeten wordt. Het ondergaat iets.

Lijdend voorwerp 

• Je vindt het lijdend voorwerp door te vragen: wie/wat + pv + ow + rest wg?Het antwoord is het lijdend voorwerp.
  
  
• Het lijdend voorwerp begint nooit met een voorzetsel.

Wij hebben mijn tante uitgenodigd voor onze verjaardag. 
pv = hebben / ow = wij / wg = hebben uitgenodigd.

Wie/wat hebben wij uitgenodigd? = mijn tante 
lv = mijn tante 

Huiswerk bespreken 

Houd netjes bij met een andere kleur pen hoe je de opdracht hebt gemaakt. 

Antwoorden opdr. 1 

1 a pv = lezen / ow = Veel jongeren / wg = lezen
 Wie/wat lezen veel jongeren?

lv = de spannende boeken van Carry Slee 

b pv = laat / ow = de presentator van deze talkshow / wg = laat uitpraten
Wie/wat laat de presentator van deze talkshow (nooit) uitpraten?

lv = zijn gasten

Antwoorden opdr. 1 

c pv = laten / ow = mensen / wg = laten tatoeëren
Wie/wat laten mensen tatoeëren?

lv = hun lichaam

d pv = bevatten / ow = De meeste soorten koekjes / wg = bevatten

Wie/wat bevatten de meeste soorten koekjes?

lv = te veel zout

Antwoorden opdr. 1 

e pv = Vonden / ow = Amerikaanse onderzoekers / wg = Vonden
Wie/wat vonden Amerikaanse onderzoekers?
lv = de eerste T-rexbotten

f pv = voerden / ow = de agenten / wg = voerden af
 Wie/wat voerden de agenten af?
lv = enkele demonstranten

Hoe heb je de opdracht gemaakt? Waar zaten je foutjes in? Omschrijf dit zo duidelijk mogelijk.

Lijdend voorwerp of onderwerp?

Onderwerp: actief, doet iets in de zin. 

Lijdend voorwerp: passief, overkomt/ondergaat iets.

Onderwerp

Lijdend voorwerp

Hij zag negen zilverkleurige halvemaanvormige objecten.

Zo'n 700 gevallen kon de dienst niet verklaren.

Veel kranten publiceerden vervolgens artikelen over ufo's.

Hij

negen zilverkleurige halvemaanvormige objecten

Zo'n 700 gevallen

de dienst

Veel kranten

artikelen over ufo's

Die leuke broek heeft Moira bij Zara gekocht.

1. Geen lijdend voorwerp
2. Wel lijdend voorwerp

Soms rijdt mijn broer met zijn scooter door een rood verkeerslicht.

1. Geen lijdend voorwerp
2. Wel lijdend voorwerp

In deze scheurkalender kun je elke dag een leuk weetje lezen.

1. Geen lijdend voorwerp
2. Wel lijdend voorwerp

Zet streepjes tussen de zinsdelen. Noteer pv, ow, wg en lv.

Ik nodig mijn beste vriendin uit voor een feestje.

Antwoord vorige dia 

Ik / nodig / mijn beste vriendin / uit / voor een feestje.

pv = nodig
ow = ik 
wg = nodig uit
lv = mijn beste vriendin 

Aan de slag!

• Maak opdracht 2 op blz. 119
• Noteer per zin: pv, ow, wg en lv. 
• Let op: niet in elke zin zit een lijdend voorwerp!
• Ga zelfstandig aan de slag.
  

Dit is huiswerk voor donderdag.

Opdrachtje. Maak zelf een zin met deze volgorde: ow + pv + lv + wg

Huiswerk voor de volgende les

Huiswerk voor maandag 11 januari:

• Maak opdracht 4 op blz. 119 
• Maak een foto van de opdracht. Deze lever je tijdens de online les in.