H8.1 scheidingsmethoden + reagentia + chromatogram

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

H8.1 Productzuivering

leerdoelen

Aan het eind van de les ken je:

• 7 scheidingsmethoden + principe waarop scheiding berust +  welke mengsels je ermee kunt scheiden
• een aantal reagentia waarmee je stoffen kunt aantonen
• de begrippen: een selectief en gevoelig reagens
  
• het principe van identificatie met een chromatogram 

7 scheidingsmethoden

• We lopen alle scheidingsmethoden nog even langs op alfabetische volgorde (ABCDEFI)
• Maak waar nodig aantekeningen

8.1

deze scheidingsmethode berust op verschil in....................................

en is geschikt om ..................

te scheiden

toepassing adsorptie 

Vanaf eind 2019 gaat de rioolwaterzuivering in Ede met actieve kool medicijnresten uit het rioolwater halen.  Het actieve kool maken ze van het wc-papier, dat uit het water wordt gehaald met een grof filter (zeef).

medicijnen en drugs  komen via urine in het rioolwater

medicijnresten zijn schadelijk voor vissen en andere waterorganismen 

8.1

deze scheidingsmethode berust op verschil in....................................

en is geschikt om ..................

te scheiden

B

H8.1

H8.1

deze scheidingsmethode berust op verschil in....................................en .........................

en is geschikt om ..................

te scheiden

1.3

8.1

deze scheidingsmethode berust op verschil in....................................

en is geschikt om ..................

te scheiden

waarvoor dient de themometer?

hoe stroomt het water door de koelbuis?

In het volgende filmpje scheiden ze een mengsel van een zwarte en een blauwe stof: 

wat is het verschil tussen deze stoffen?

deze scheidingsmethode berust op verschil in....................................

en is geschikt om ..................

te scheiden

8.1

mengsel van zand + zout

8.1

deze scheidingsmethode berust op verschil in....................................

en is geschikt om ..................

te scheiden

1.4

deze scheidings-methode berust op verschil in ....................................

en is geschikt om .................. te scheiden

wanneer gebruik je destilleren en wanneer indampen?

iltreren

deeltjes

grootte

suspensie

filtraat= wat je opvangt (vloeistof)

residu= wat achterblijft in filter

ndampen

kookpunt

opgeloste vaste stof in vloeistof

alleen gebruiken als water oplosmiddel is

xtraheren

oplosbaarheid

mengsel van vaste stoffen

er ontstaat een suspensie, dus hierna moet je  nog filtreren 

dsorberen

aanhechtingsvermogen

gasmengsels of opgeloste stoffen

kleur- en geur-stoffen verwijderen

ezinken / centrifugeren

dichtheid

suspensie

krijt en water scheiden

hromatografie

aanhechtings-vermogen en oplosbaarheid

opgeloste stoffen

kleurstoffen scheiden

estilleren

oplossingen

kookpunt

mengsel scheiden in destillaat (=...) en residu (=...)

Reagens

Een reagens is een stof waarmee je een andere stof kunt aantonen. Het reagens reageert met die stof en geeft dan een kenmerkende kleurverandering of reactie.

NOTEER & LEER

Eisen reagens

1. selectief: het reagens toont slechts één stof aan

2. gevoelig: het reagens toont al een heel klein beetje stof aan

Reagentia

stof	aantonen met	waarneming
O 2
H 2
CO 2
H 2 O
I 2

Neem deze tabel over in je schrift

Hoe toon je zuurstof(g) aan?

Hoe toon je waterstof(g) aan?

Hoe toon je verbrandingsproducten aan?

• Verbrandingsproducten zijn gasvormig
• Om te onderzoeken welk gas ontstaat, kun je het door een gaswasfles leiden
• In de gaswasfles doe je dan een reagens

  koolstof

Aantoningsreactie van water

Aantoningsreactie van CO₂

Aantoningsreactie van I₂ / zetmeel

Controleer

stof	aantonen met	waarneming
O 2	gloeiende houtspaander	gaat feller branden
H 2	vlammetje	"blafje"
CO 2	kalkwater (helder en kleurloos)	wordt wit en troebel
H 2 O	wit kopersulfaat	wordt blauw
I 2 (geel)	zetmeel (wit)	wordt blauw

papierchromatografie of dunnelaag chromatografie (TLC)

Je brengt een druppel van de stof die je wilt onderzoeken op dragermateriaal (papier of dun plaatje)

Je zet het in een bakje met loopvloeistof

De stippen moeten boven de vloeistof staan

Als de loopvloeistof omhoog loopt, kunnen stoffen uit het mengsel oplossen en mee omhoog lopen

papierchromatografie of dunnelaag chromatografie (TLC)

Je stopt de proef als de loopvloeistof bijna bovenaan gekomen is.

Het eindresultaat heet een chromatogram

Een stof die goed oplost & slecht aanhecht komt hoog op het chromatogram

Een stof die slecht oplost & goed aanhecht zit laag op het chromatogram

Referentiestoffen

Om te kunnen bepalen welke stoffen er aanwezig zijn in het mengsel, moet je op hetzelfde chromatogram ook referentiestoffen laten meelopen. 

Een referentiestof is een stof waarvan je vermoedt dat die in het mengsel aanwezig is

Chromatogram waarin is onderzocht of shampoo arginine en/of taurine bevat

zuivere arginine in 3 concentraties

zuivere taurine in 3 concentraties

eigen werk

Leer H8.1 :   - de 7 scheidingsmethoden

                        - de reagentia

                        - informatie afleiden uit een chromatogram

Maak opgave 1 t/m 8 en 10 van H8.1

Kijk je werk na