Je kunt beschrijven waardoor gedrag wordt veroorzaakt en hierbij sleutelprikkels en supranormale prikkels onderscheiden.
Slide 3 - Tekstslide
Begrippen 8.2
Inwendige prikkel
Motivatie
Prikkel
Respons
Sleutelprikkel
Supranormale prikkel
Uitwendige prikkel
Slide 4 - Tekstslide
Leerdoelen 8.3
Je kunt de factoren noemen waardoor gedrag wordt bepaald.
Je kunt verschillende vormen van leren beschrijven.
Slide 5 - Tekstslide
Aangeboren of aangeleerd
Gedrag kan worden bepaald door erfelijke factoren en door leerprocessen.
Als erfelijke factoren gedrag bepalen, is dat aangeboren gedrag (=erfelijk gedrag)
Aangeboren gedrag wordt bij dieren vaak instinct genoemd.
Als gedrag ontstaat door het te leren, is dat aangeleerd gedrag.
Gedrag is vaak een combinatie van aangeboren en aangeleerd gedrag.
Slide 6 - Tekstslide
Slide 7 - Tekstslide
Inprenting
Er zijn verschillende vormen van leren.
Bij inprenting is een korte periode in het leven van dieren (de gevoelige periode) waarin een bepaald gedrag wordt geleerd.
Het leren herkennen van ouders of soortgenoten is een voorbeeld in inprenting.
Voorbeeld: Ganzen lopen als ze uit het ei zijn direct achter de moeder aan. In de 12 tot 17 uur na uitkomen, leren de jonge ganzen hoe hun moeder eruitziet. Lopen ze in die periode achter iets anders aan wat beweegt, dan wordt dat als ware hun moeder.
Slide 8 - Tekstslide
Trial and error
Soms leer je door toevallige ontdekkingen.
Deze manier van leren wordt trial and error of proefondervindelijk leren genoemd.
In de natuur leren dieren veel door 'trial and error'.
Insectenetende vogels vermijden bijvoorbeeld alle zwartoranje gekleurde rupsen nadat ze een paar keer de vieze smaak van een zwartoranje rups hebben geproefd.
Slide 9 - Tekstslide
Conditionering en gewenning
Het aanleren van gedrag door beloning of straf wordt conditionering genoemd
Bij gewenning wordt een bepaalde reactie op een prikkel afgeleerd door de prikkel vaak te herhalen.
De prikkel is er nog wel, maar de motivatie niet meer.
Slide 10 - Tekstslide
Slide 11 - Tekstslide
Begrippen 8.3
Aangeboren (erfelijk) gedrag
Aangeleerd gedrag
Conditionering
Gewenning
Inprenting
Trial and error
Slide 12 - Tekstslide
Ik kan nu
Je kunt de factoren noemen waardoor gedrag wordt bepaald.
Je kunt verschillende vormen van leren beschrijven.
Slide 13 - Tekstslide
Aan het werk!
Maken opdrachten 8.3 : 1, 2, 4, 5 ,6 en 7
Klaar?
Laten checken bij docent, bij goedkeuring nakijken.
Lesduur is: 45 min
