3 vwo - periode 3 - H3

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

3 vwo - periode 3 - H3

Vandaag

Korte Quiz: Zuid-Amerika

Documentaire: lithium Chili

Werkboek Start

https://npo.nl/start/serie/bodem-in-zicht/seizoen-1/lithium_1

Les 1

Startopdracht: welke kennis is er bij jou gesedimenteerd?

• Wat? Maken stencil startopdracht
• Klaar? Doornemen boek

Bespreken startopdracht

Herhalen

Voorkennis: Wat weet jij nog?

   Klimaat?

Gemiddelde weer gemeten over periode van 30 jaar.

- temperatuur, vocht, neerslag, luchtdruk, bewolking.

Weer vs klimaat?

Gemiddelde periode 30 jaar 

versus 

momentopname temperatuur, neerslag, vocht, luchtdruk, bewolking .

Landschap?

Gebied met oorspronkelijke vegetatie

Vegetatie?

Plantengroei

Les 1 - Klimaat in Chili 

3.1 - Droogte in Chili

Lesdoel

• Je kan de verschillende klimaten van Chili noemen en in een kaart aangeven. 
• Je kan aan de hand van verschillende factoren uitleggen hoe deze verschillende klimaten in Chili ontstaan.

Waarom worden klimaatgebieden bepaald door windsystemen?

 

Verschil in temperatuur veroorzaakt mondiale atmosferische luchtcirculaties.

Maar wat zijn atmosferische luchtcirculaties?

Algemeen systeem van luchtstromen op aarde met bijbehorende lage- en hogedrukgebieden

 

Waardoor ontstaan hoge- en lagedrukgebieden?

Hoge- en Lagedrukgebieden

Door verschillen in temperatuur

Verschil in breedteligging geeft verschil in temperatuur

Waarom?

Oorzaken:

- invalshoek zon neemt af van evenaar naar de pool

- scheve stand aardas; groter verschil daglengte richting pool

Pak je (bord)aantekeningenstencils erbij

= aantekeningen maken

Neem over:

Pas aan:

Wet van Buijs Ballot:

2. De wind heeft een afwijking met de wind in de rug.

NH: rechts

ZH: links

Vul in:

1. Hoge en Lage drukgebieden
2. Luchtstromen tussen deze gebieden (zonder corioliseffect)

Wet van Buijs Ballot:

1. H -> L

Goed?

Windrichtingen op aarde

Wind stroomt van H -> L

Let op: de aarde draait om zijn eigen as

Gevolg: wind heeft een afwijking!

Wet van Buys Ballot:

Noordelijk Halfrond: wind draait naar rechts

Zuidelijk Halfrond: wind draait naar links

Op de kaart zie je de grote windsystemen op aarde. Door de Wet van Buys Ballot krijgt wind een afwijking. 

NH: afwijking naar rechts

ZH: afwijking naar links

Let op: ALTIJD KIJKEN MET DE WIND IN JE RUG!

interactiveexplainers.com

Wet van 

Buys Ballot

+ coriolis-effect!

Klimaten in Chili

Het Andesgebergte

Loef- en lijzijde

Loef en Lijzijde

Wet van 

Buys Ballot

+ coriolis-effect!

5 factoren die temperatuur bepalen

1. Breedteligging: hoe verder van de evenaar, hoe kouder.
2. Hoogteligging: hoe hoger, hoe kouder.
   
3. Ligging ten opzichte van zee: hoe verder van zee, hoe extremer! (warmer in de zomer / kouder in de winter)
4. Aanvoer van kou/warmte door wind of zeestromen.
   
5. Ligging van gebergten: wel of geen beschutte ligging.
   

Lezen: 3.1 - Droogte

in Chili Maken: 3.1 - 

opdracht 1 t/m 7

AAN DE SLAG!

Les 2

Openingsfoto

Wat zie je?

Waar komt dit voor?

Waarom komt dit hier voor?

Komt dit overal zo voor? 

Atacama

Droogte in Chili?

Waar?

Wanneer?

Waarom?

Droogte in Chili?

Oorzaken

Het noorden is extreem droog. De Atacama woestijn.

Het heeft al 400 jaar niet geregend. Het is er zo droog dat er zelfs geen bacterie leeft

Drie oorzaken droogt:

1. Het subtropisch maximum;
2. Het Andesgebergte;

3. De zeestroming.

1: Het subtropisch maximum

Voor de kust van Chili ligt groot hogedrukgebied. 

Doordat koude lucht daalt, warmt deze lucht op. De lucht neemt vocht op, omdat warme lucht meer waterdamp kan opnemen. Bewolking lost daardoor op. Hierdoor kan er geen neerslag ontstaan.

Hoge drukgebied

Hoge druk = dalende lucht,

deze lucht is zwaar. 

Welk weertype hoort bij H?

• geen bewolking
• geen neerslag

Lage drukgebied

Lage druk = stijgende lucht.

Welk weertype hoort bij L?

• wolken
• neerslag

2: De Andes

• Overheersende windrichting
  
  
• Stuwingsregens oostzijde Andes.
  
  
• Chili ligt in de regenschaduw

Andes

Overheersende Westenwind

Stuwingsregens

lijzijde:

droge lucht zakt naar beneden. weinig neerslag.

woestijn

vorming

loefzijde:

kant waar de wind vandaan komt

natte lucht, neerslag

Andes

woestijn

regenwoud

Föhnwind

Regenschaduw:

zeer weinig neerslag

3: De zeestromen

Koude Peru-Humboldt zeestroom:

• Er is hier weinig verdamping, waardoor er weinig neerslag is.

Aanlandige wind

3: De zeestromen

Koude zeestroom:
Er is hier weinig verdamping, waardoor er weinig neerslag is ontstaat.

Aanlandige wind

Les 3

Openingsfoto

Shenzhen: dé techhoofdstad van China.

Startopdracht

• Wat? Maken startopdracht: 
• Klaar? Doornemen boek

Bespreken startopdracht

HW bespreken

H3.1: 1 - 5

Stencil Atacamawoestijn

Paar Basisboeknummers

Lezen: 3.1 - Droogte

in Chili Maken: 3.1 - 

opdracht 6,7,8,9,11

AAN DE SLAG!