2.1 het communisme

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

§2.1 Het communisme

Leerdoelen

• Je kunt de belangrijkste ideeën van Karl Marx uitleggen.
• Je kunt enkele indirecte oorzaken benoemen van de Russische revolutie.
• Je kunt uitleggen hoe de Russische revolutie verliep. 

Communisme?

Industriële revolutie begin van het communisme

Karl Marx en het communisme

• Arbeiders aan de macht
  
  

Alle rijkdommen (ook de fabrieken en de machines) naar de arbeiders. 

• Einde aan de klassenmaatschappij (indeling van de maatschappij naar economische positie)

• Tegen kapitalisme (ergens geld in stoppen met als doel meer geld te verdienen: winst maken). 
• Geloofde dat het een kwestie van tijd was voor de arbeiders in opstand zouden komen. 
  
  
• Toen Marx in 1883 stierf was er nog nergens een revolutie van arbeiders geweest en bestond het communisme alleen op papier.

Rusland voor 1917

• Russische tsaar leefden als alleenheersers en wilden geen kritiek. 
  
• De geheime politie onderdrukte de bevolking.
  
• Grond was in bezit van de adel (boeren waren niet vrij). 
  - Lange werkdagen. 
  - Weinig voedsel. 
  
• 1905 Rusland verloor de oorlog met Japan. 

Rusland vóór 1917

• 1905 ongewapende burgers demonstreren bij Winterpaleis. Ze willen korte werkdagen en algemeen kiesrecht. 
• De demonstratie werd met geweld neergeslagen. 
• > Landelijke protesten nemen toe. 
• Tsaar moet hervormingen doorvoeren. 
• Rusland krijgt een parlement (doema), maar de Tsaar hield de meeste macht. 

De Russische revolutie

• Veel onvrede over de Eerste Wereldoorlog, vooral boeren vochten mee. 
  
•  Geen boeren die het land bewerkten daardoor misoogsten en hoge voedselprijzen. 
  
• Uitbreken van stakingen en demonstraties. Hieruit ontstond in 1917 de Russische revolutie. 
  
  

Februarirevolutie

• Het leger kiest de kant van de demonstranten.
  
  
• De Doema kiest de kant voor de demonstranten. 
  
  
• Tsaar Nicolaas II wordt afgezet en getransporteerd naar Siberië.  
  
  
• Doema moet tijdelijke regering installeren. 

Oktoberrevolutie

• Het regeringsbesluit om door te vechten vergrootte de invloed van de bolsjewieken, zoals Russsische communisten werden genoemd. 
  
• Lenin roept de aprilstellingen uit:
  - Alle grond naar de boeren, macht aan de Sovjets (arbeiders),  fabrieken naar de arbeiders en vrede met Duitsland
  
• Bolsjewieken bezetten belangrijke gebouwen en zetten de voorlopige regering af.  

Lenin aan de macht 

• Strijd tussen het rode leger ( bolsjewieken) en het witte leger: een naam voor alle tegenstanders van de bolsjewieken.  
  
  
• Oprichting Sovjet-Unie. 
  
  
• Sovjet-Unie werd éénpartijstaat: alleen de Communistische Partij was toegestaan. 
  
  

0

De Romanovs

• Worden ondergebracht in 'het huis met het speciale doel'. 
  
• Zij dachten de revolutie te overleven. 
  
• Maar door oorlog tussen de Roden en de Witten worden zij toch geëxecuteerd. 

Zelfstandig werken

Maken 2, 3, 4, 5, 7, 8, 10 en 11

Ben je klaar?

Opdrachten nakijken, aftekenen

Leerdoelen samenvatten