IDFA filmles: A Mouthful of Petrol (VO 2-3)

• Mentorles
• Mens & Maatschappij
• +4
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 2,3

Introductie

Deze IDFA filmles over sport, familie en ambitie is geschikt voor leerjaar 2/3 van het voortgezet onderwijs. Aan de hand van vragen en stellingen ga je met je leerlingen in gesprek over de documentaire ‘A Mouthful of Petrol’. Slide 2 en 3 dienen behandeld te worden voorafgaand aan het kijken van de film, de rest van de slides richten zich op reflectie en verwerking achteraf.

Jess Kohl, Verenigd Koninkrijk, 2022

A Mouthful

of Petrol

Thema's:  
sport, familie, ambities

Leerjaar 

2/3

Welkom! Deze les is onderdeel van het IDFA scholierenprogramma.

Waar gaat de documentaire over?

Wayne, de vader van JayDee, is al jaren fanatiek bezig met autoracen. Nu JayDee bijna 13 wordt, komt zijn eigen racedebuut eindelijk in zicht. 

Kijkvraag

Let bij het kijken naar de film extra op welke emoties je ziet bij JayDee.

Het soort autoracen dat Wayne en JayDee doen, heet banger racing. Wat is dat precies? Je mag het antwoord op internet opzoeken.

Voorafgaand aan het kijken

• Lees de synopsis met de leerlingen.
  
  
• Het soort autoracen dat Wayne en JayDee doen, heet banger racing. Wat is dat precies? Je mag het antwoord op internet opzoeken.
  "Banger racing is een full contact autosport. In deze klasse is alles toegestaan behalve tegen de richting in rijden en tegen de bestuurderskant van een andere auto botsen."
  
  
• Kijkvraag: welke emoties zie je in de film bij JayDee?

Wat is een documentaire? Omschrijf het in je eigen woorden, of zoek een definitie op internet. Wat is volgens jou een belangrijk verschil tussen documentaires en fictiefilms?

Hoe vaak kijk jij films? En bekijk je ze het liefst in de bioscoop, op televisie, of op je laptop, tablet of mobiele telefoon? Waarom?

Heb je wel eens een documentaire gezien? Zo ja, waar ging deze over en wat vond je ervan? Zo nee, waarover zou je graag een documentaire zien en waarom?

Welk genre films kijk je het liefst? Waarom spreekt dit genre jou aan?

Voorafgaand aan het kijken

• Wat is een documentaire? Omschrijf het in je eigen woorden, of zoek een definitie op internet. Wat is volgens jou een belangrijk verschil tussen documentaires en fictiefilms?
  Documentaire is een filmgenre waarin echte mensen en echte gebeurtenissen worden laten zien. Fictiefilms (speelfilms) kunnen ook over echte gebeurtenissen gaan, maar hierin wordt het verhaal gespeeld door acteurs – het is niet hun echte leven.
  
  
• Heb je wel eens een documentaire gezien? Zo ja, waar ging deze over en wat vond je ervan? Zo nee, waarover zou je graag een documentaire zien en waarom?
  Eigen antwoorden
  
  
• Welk genre films kijk je het liefst? Waarom spreekt dit genre jou aan?
  Eigen antwoorden
  
  
• Hoe vaak kijk jij films? En bekijk je ze het liefst in de bioscoop, op televisie, of op je laptop, tablet of mobiele telefoon? Waarom?
  Eigen antwoorden

Naar IDFA! Jullie bekijken A Mouthful of Petrol

in het filmtheater.

A Mouthful of Petrol, Jess Kohl, Verenigd Koninkrijk, 2022

Wat vond je van de film?

Welke emoties ervaarde je tijdens het kijken? Noem er minstens drie.

Welke gedachten en/of vragen kwamen in je op tijdens het kijken?

Welke scène maakte de meeste indruk op je? Waarom?

Vragen over de filmervaring

• Wat vond je van de film?
  Eigen antwoorden
  
  
• Welke emoties ervaarde je tijdens het kijken? Noem er minstens drie.
  Eigen antwoorden
  
  
• Welke scène maakte de meeste indruk op je?
  Eigen antwoorden
  
  
• Welke gedachten en/of vragen kwamen in je op tijdens het kijken?
  Eigen antwoorden
  

A Mouthful of Petrol

Filmmaker Jess over de vader van JayDee: “Wayne viel op in de menigte. Hij heeft charisma, dus ik sprak hem aan en we raakten in gesprek. Ik wist meteen dat hij super goed zou zijn op beeld.”

Snap jij wat Jess hier omschrijft? Vind je Wayne (de vader) een goede hoofdpersoon? Waarom wel of niet?

Vind je JayDee een goede hoofdpersoon? Waarom wel of niet?

Wat maakt iemand een goede hoofdpersoon? Welke karaktereigenschappen of uiterlijke kenmerken moet iemand volgens jou hebben? Leg ook uit waarom.

Vragen over hoofdpersonen

• Filmmaker Jess over de vader van JayDee: “Wayne viel op in de menigte. Hij heeft charisma, dus ik sprak hem aan en we raakten in gesprek. Ik wist meteen dat hij super goed zou zijn op beeld.”
  
  
• Snap jij wat Jess hier omschrijft? Vind je Wayne (de vader) een goede hoofdpersoon? Waarom wel of niet?
  Eigen antwoorden
  
  
• Vind je JayDee een goede hoofdpersoon? Waarom wel of niet?
  Eigen antwoorden
  
  
• Wat maakt iemand een goede hoofdpersoon? Welke karaktereigenschappen of uiterlijke kenmerken moet iemand volgens jou hebben? Leg ook uit waarom.
  Bijvoorbeeld: iemand moet inspirerend, opvallend en/of interessant om naar te kijken zijn, bijzondere dingen zeggen of doen, niet te verlegen zijn voor een camera, etc.

A Mouthful of Petrol

Ken jij iemand van wie je ook denkt dat hij/zij/hen een goede hoofdpersoon voor een film zou zijn? Wat heeft die persoon waardoor je dat vindt?

Denk je dat jij zelf een goede hoofdpersoon zou zijn? Wat zou een documentairemaker interessant aan jou kunnen vinden? Wat zou je misschien minder geschikt maken?

Vragen over hoofdpersonen

• Ken jij iemand van wie je ook denkt dat hij/zij/hen een goede hoofdpersoon voor een film zou zijn? Wat heeft die persoon waardoor je dat vindt?
  Eigen antwoorden
  
  
• Denk je dat jij zelf een goede hoofdpersoon zou zijn? Wat zou een documentairemaker interessant aan jou kunnen vinden? Wat zou je misschien minder geschikt maken? 
  Eigen antwoorden

A Mouthful of Petrol

Jess wilde dat haar documentaire niet alleen over racen zou gaan, maar ook over mannelijkheid en de band tussen vader en zoon. “Het racen helpt Wayne en JayDee met elkaar te praten over gevoelens en emoties en elkaar levenslessen te leren.”

Hoe zie jij de relatie tussen JayDee en zijn vader? Merk je dat er liefde is tussen de twee? Waaraan is dat te zien?

Wanneer heb je gezien dat ze over gevoelens praten?

Jess: “Het was soms wel lastig om JayDee en Wayne deze dingen te laten bespreken met een camera erbij. Toch hebben we ons best gedaan deze momenten wel op te zoeken.”

Vragen over vader en zoon

• Jess wilde dat haar documentaire niet alleen over racen zou gaan, maar ook over mannelijkheid en de band tussen vader en zoon. “Het racen helpt Wayne en JayDee met elkaar te praten over gevoelens en emoties en elkaar levenslessen te leren.”
  
  
• Hoe zie jij de relatie tussen JayDee en zijn vader? Merk je dat er liefde is tussen de twee? Waaraan is dat te zien? 
  Ze geven veel om elkaar en hebben een sterke band. Ten eerste delen ze een hobby, daardoor brengen ze veel tijd met elkaar door. Bovendien wil Wayne JayDee alles leren wat hij weet, en JayDee wil zijn vader trots maken. Ze stellen elkaar vragen en geven elkaar eerlijke antwoorden. Hieruit blijkt dat ze een goede band hebben.
  
  
• Wanneer heb je gezien dat ze over gevoelens praten?  
  Eigen antwoorden
  
  
• Jess: “Het was soms wel lastig om JayDee en Wayne deze dingen te laten bespreken met een camera erbij. Toch hebben we ons best gedaan deze momenten wel op te zoeken.”

A Mouthful of Petrol

Als filmmaker wil je een waarheidsgetrouw beeld neerzetten van je hoofdpersonen en hun levens. Maar met een camera erbij zullen ze zich nooit gedragen zoals ze doen wanneer er geen camera is.

Als jij Jess was, hoe zou je dan kunnen proberen om Wayne en JayDee zich te laten ontspannen voor de camera? En hoe zou je ze vragen om een wat persoonlijker gesprek te voeren?

Vragen over vertrouwen

• Als filmmaker wil je een waarheidsgetrouw beeld neerzetten van je hoofdpersonen en hun levens. Maar met een camera erbij zullen ze zich nooit gedragen zoals ze doen wanneer er geen camera is.
  
  
• Als jij Jess was, hoe zou je dan kunnen proberen om Wayne en JayDee zich te laten ontspannen voor de camera? En hoe zou je ze vragen om een wat persoonlijker gesprek te voeren?
  Eigen antwoorden. Bijvoorbeeld: niet meteen de camera erbij pakken, maar elkaar eerst goed leren kennen, een vertrouwensband opbouwen, grapjes maken om de sfeer wat minder serieus te maken, zeggen dat alles niet in één keer perfect hoeft, zeggen dat ze op elk moment kunnen vragen of de camera uit mag, etc. Voor een persoonlijk gesprek: de hoofdpersonen eerst vragen aan jou laten stellen of zelf wat persoonlijks vertellen over het thema, zodat jij ook kwetsbaar bent en niet alleen zij. Of: voorbeelden geven van vragen die de hoofdpersonen elkaar kunnen stellen, iets op afstand gaan staan met de camera, etc.

A Mouthful of Petrol

Op welke manier praat jij over gevoelens met je ouders? Bespreken jullie het bijvoorbeeld gewoon aan de keukentafel of komen ze pas ter sprake wanneer er een discussie ontstaat?

Stelling: eens of oneens? ‘Het is voor moeders en/of dochters makkelijker om over gevoelens te praten dan voor vaders en/of zoons.’ Onderbouw je mening met twee argumenten en overleg met een klasgenoot. 

Stelling: eens of oneens? ‘Het is goed dat er films worden gemaakt waarin wordt laten zien dat jongens en mannen ook hun emoties met elkaar kunnen bespreken.’ Onderbouw je mening met twee argumenten en overleg met een klasgenoot.

Vragen over kwetsbaarheid

• Op welke manier praat jij over gevoelens met je ouders? Bespreken jullie het bijvoorbeeld gewoon aan de keukentafel of komen ze pas ter sprake wanneer er een discussie ontstaat?
  Eigen antwoorden
  
  
• Stelling: eens of oneens? ‘Het is voor moeders en/of dochters makkelijker om over gevoelens te praten dan voor vaders en/of zoons.’ Onderbouw je mening met twee argumenten en overleg met een klasgenoot.
  Eigen antwoorden
  
  
• Stelling: eens of oneens? ‘Het is goed dat er films worden gemaakt waarin wordt laten zien dat jongens en mannen ook hun emoties met elkaar kunnen bespreken.’ Onderbouw je mening met twee argumenten en overleg met een klasgenoot.
  Eigen antwoorden

A Mouthful of Petrol

Op welke manier beïnvloeden jouw ouders welke keuzes jij maakt op het gebied van hobby’s, sport, school e.d.? Hoe pushen, stimuleren en/of enthousiasmeren ze je?

Zijn er dingen die jij doet om je ouders trots te maken?

Op welke manier denk jij dat banger racing JayDee positief kan beïnvloeden? Kun je ook voorbeelden van momenten uit de film noemen waarop je twijfelde of het racen positief is voor JayDee? Overleg met een klasgenoot en licht je antwoorden toe.

Vragen over de invloed van ouders

• Op welke manier beïnvloeden jouw ouders welke keuzes jij maakt op het gebied van hobby’s, sport, school e.d.? Hoe pushen, stimuleren en/of enthousiasmeren ze je?
  Eigen antwoorden
  
  
• Zijn er dingen die jij doet om je ouders trots te maken?
  Eigen antwoorden
  
  
• Op welke manier denk jij dat banger racing JayDee positief kan beïnvloeden? Kun je ook voorbeelden van momenten uit de film noemen waarop je twijfelde of het racen positief is voor JayDee? Overleg met een klasgenoot en licht je antwoorden toe. 
  Hij heeft iets waar hij zijn energie in kwijt kan, een hobby om thuis aan te werken zodat hij zich niet verveelt, hij leert verschillende mensen kennen, hij leert om te gaan met spanning en verliezen. Anderzijds: er lag wel erg veel druk op hem, het leek of hij er stress van kreeg, hij werd boos en moest huilen, doet hij het vooral om zijn vader blij en trots te maken of vind hij het zelf ook echt leuk?

A Mouthful of Petrol

Meestal wint de hoofdpersoon aan het einde van een film. JayDee verliest de race. Zou de film volgens jou beter zijn als JayDee wel had gewonnen? Licht je antwoord toe.

Heb jij ook een uitlaatklep, een bezigheid waarin je helemaal jezelf kunt zijn? Leg uit hoe dat voor jou voelt.

Regisseur Jess vindt deze uitlaatklep in het filmmaken. “Als queer persoon weet ik hoe het voelt om er niet helemaal bij te horen. Daarom vind ik het belangrijk om films te maken waardoor we elkaar beter gaan begrijpen en in aanraking komen met nieuwe mensen en ideeën.”

Vragen over hobby's

• Meestal wint de hoofdpersoon aan het einde van een film. JayDee verliest de race. Zou de film volgens jou beter zijn als JayDee wel had gewonnen? Licht je antwoord toe.
  Eigen antwoorden
  
  
• Heb jij ook een uitlaatklep, een bezigheid waarin je helemaal jezelf kunt zijn? Leg uit hoe dat voor jou voelt.
  Eigen antwoorden
  
  
• Regisseur Jess vindt deze uitlaatklep in het filmmaken. “Als queer persoon weet ik hoe het voelt om er niet helemaal bij te horen. Daarom vind ik het belangrijk om films te maken waardoor we elkaar beter gaan begrijpen en in aanraking komen met nieuwe mensen en ideeën.”
  

A Mouthful of Petrol

Maak tweetallen. Het is belangrijk dat de tweetallen zich comfortabel bij elkaar voelen en elkaar vertrouwen. In deze opdracht is één van jullie filmmaker en de ander hoofdpersoon. Als filmmaker ga jij de hoofdpersoon van jouw documentaire vragen om iets persoonlijks te delen op camera.

Het is niet de bedoeling dat je je telefoon pakt en meteen gaat opnemen; eerst overleg je met elkaar. Oefenen jullie het eerst zonder camera? Kijkt de hoofdpersoon in de camera of liever juist niet? Mag de filmmaker vragen stellen om het vertellen makkelijker te maken, of liever juist niet? 

Je kunt de opdracht nogmaals uitvoeren met omgekeerde rollen.

Praktische opdracht: kwetsbaarheid op film

• Maak tweetallen. Het is belangrijk dat de tweetallen zich comfortabel bij elkaar voelen en elkaar vertrouwen. In deze opdracht is één van jullie filmmaker en de ander hoofdpersoon. Als filmmaker ga jij de hoofdpersoon van jouw documentaire vragen om iets persoonlijks te delen op camera.
• Het is niet de bedoeling dat je je telefoon pakt en meteen gaat opnemen; eerst overleg je met elkaar. Oefenen jullie het eerst zonder camera? Kijkt de hoofdpersoon in de camera of liever juist niet? Mag de filmmaker vragen stellen om het vertellen makkelijker te maken, of liever juist niet?
• Je kunt de opdracht nogmaals uitvoeren met omgekeerde rollen.

IDFA's onderwijsprogramma wordt mede mogelijk gemaakt door Fonds 21, Deloitte Impact Foundation, ELJA Foundation en IDFA's Dikke Vrienden+. 

Meer film in de klas?
Ga naar idfa.nl/docschoolonline

IDFA is altijd benieuwd naar de manier waarop ons lesmateriaal in de klas is behandeld. Heb je tips en/of aanvullingen voor ons of voor andere docenten? Laat het ons weten via [e-mail]. Bedankt!

Tip voor docenten: met een gratis Docschool Online lidmaatschap krijg je toegang tot meer dan honderd documentaires en bijbehorend lesmateriaal. Lees meer en meld je aan op idfa.nl/docschoolonline