M1: 2,1 Griekse stadstaten

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Welkom in de geschiedenisles!

Wat gaan we doen vandaag?

• Lesdoelen
• Griekse stadstaten
  
• Atheense democratiespel
  
• Opdrachten 
• Afsluiting  
  

Wat gaan we doen vandaag?

• Lesdoelen
• Herhaling
• Griekse stadstaten
• Opdrachten 
• Afsluiting  
  

Lesdoelen

Aan het eind van deze les:

• Waarom hadden de Grieken koloniën buiten Griekenland?

• Hoe werd Athene een democratie?

• Hoe werkte de democratie van de Grieken?

• Je kunt uitleggen wat een ostracisme is
  
  

Leg in je eigen woorden uit wat cultuur is

1. Alle soorten gereedschap die een groep gebruikt
2. Alle gebruiken en gewoonten van een groep mensen
3. Alle soorten eten die mensen eten
4. Alle soorten dieren die mensen houden

Wat is een ander woord voor stadstaat?

1. Polis
2. Urbaan
3. Pre-agrarische stad
4. Dorp

Wat was de reden voor de Grieken om koloniën te stichtten buiten Griekenland?

1. De hoge priester had een visie gekregen van de oppergod Zeus. Ze kregen de opdracht om heel het Middellandse zeegebied te veroveren. Dit deden ze via koloniën.
2. Door het verliezen van een wedstrijd werden sommige mensen verbannen, deze mensen vertrokken op hun beurt naar een ander gebied. Op deze manier ontstonden er koloniën
3. Door het ruwe landschap van Griekenland kon er niet genoeg aan landbouw worden gedaan en ontstond er een voedseltekort. koloniën waren hier de oplossing voor.
4. Door de constante onderlinge oorlogen was het nooit zeker of de stadstaat zou blijven bestaan. Via koloniën hadden ze een plek om naartoe te vluchten.

Noem de namen van een aantal stadstaten

De oude Grieken

• Stadstaat (polis)

• Griekse stad met het gebied eromheen

• bijvoorbeeld Athene, Sparta, Corinth etc,
  

Op dit plaatje zie je een stadstaat met het omliggende gebied.

In Griekenland had je verschillende stadstaten bijvoorbeeld Athene, Sparta, Corinth etc. 

Stadstaat --> een Griekse stad met het gebied er omheen 

De oude Grieken

• 20% van de bodem was geschikt voor landbouw

• Dementer, godin van de landbouw
  
• Rond 800 V.Chr. trokken veel Grieken weg
• Koloniën: Grondgebied van een Griekse stadstaat buiten Griekenland

De stadstaten hadden ook gebied buiten Griekenland. Dit noemen we koloniën. In deze koloniën lieten de Grieken spullen verbouwen/maken, bijvoorbeeld graan, om dit weer van hun eigen stadstaat te vervoeren.

Welke vier bestuursvormen heb je gezien in het filmpje?

De Atheners hadden een democratie. Alle mannen met burgerschap mochten stemmen. In dit schema zie je hoe zij dit hadden geregeld. Uit de volksvergadering werd de raad van 500 gekozen, uit deze 500 mannen werden er weer 50 gekozen om het dagelijks bestuur van de stadstaat te regelen.

Blz. 29

Buste van Solon (ca. 636 V.Chr. - va. 558 V.Chr.)

Einde van alle problemen?

• Nog steeds veel verschil tussen arm en rijk

• Kleisthenes: voorkomen dat een persoon teveel macht zou krijgen --> Ostracisme (ostrakon is oud-Grieks voor scherf) of schervengericht (rechtbank). Verbannen van bepaalde mensen uit de gemeenschap voor een bepaalde tijd. 

Atheense democratiespel

• Aan het begin van iedere dag moeten wij het volkslied zingen voordat de lessen beginnen. 

• Geschiedenis moet een verplicht vak worden voor alle vier jaren mavo.

• De school moet gratis broodjes geven aan de leerlingen tijdens de pauzes.

• Wel stemmen: mannen die genoeg verdienden

• Niet stemmen: vrouwen, slaven, vreemdelingen, kinderen

Democratie

• Democratie

• Directe democratie  (oude Grieken): zelf stemmen op wetsvoorstellen

• Indirect democratie (Nederland): mensen kiezen die stemmen op deze wetsvoorstellen

In Athene konden alle mannen die deel waren van de volksvergadering stemmen op wetsvoorstellen, dit noem je een directe democratie. In Nederland gaat dit anders. Wij kiezen volksvertegenwoordigers om voor ons te stemmen. Met 10 miljoen mensen 40 keer per jaar op een plein bijeenkomen is namelijk niet te doen. Dit noem je een indirecte democratie.

Wat is het verschil tussen de Atheense democratie en de Nederlandse democratie?

Opdrachten

Paragraaf 2,1 – Griekse stadstaten
Opdrachten: 2, 3, 4, 7, 8, 11
LB blz.28 en 29
WB blz. 51 t/m 56

Klaar? steek je hand op.

Zet deze opdrachten in je planner!

Afsluiting

Aan het eind van deze les:

• Waarom hadden de Grieken koloniën buiten Griekenland?

• Hoe werd Athene een democratie?

• Hoe werkte de democratie van de Grieken?

• Je kunt uitleggen wat een ostracisme is
  
  

Fijne dag!