5.1 Overheid, burgers en bedrijven.

• Economie
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 4

H5 Hoe werkt de overheid?

§ 5.1 Overheid, burgers en bedrijven.

§ 5.2 De overheid en de economie.

§ 5.3 Zijn wij sociaal?

§ 5.4 Geld genoeg?

In deze les leer je:

- wat het verschil is tussen de collectieve en 

   particuliere sector;

- wat we bedoelen met marktwerking;

- wat we bedoelen met privatisering;

- waarom de overheid subsidie geeft en 

  accijns heft.

GOAL!

Wat regelt de overheid?

Collectieve sector

(= publieke sector)

Particuliere sector

(= marktsector)

overheid en instellingen 

voor de sociale zekerheid

burgers en bedrijven

VERSCHIL?

Particuliere sector streeft naar winst!!!

Collectieve sector

(= publieke sector)

Particuliere sector

(= marktsector)

overheid en instellingen 

voor de sociale zekerheid

burgers en bedrijven

VERSCHIL?

Particuliere sector streeft naar winst!!!

marktwerking

bedrijven concurreren met elkaar, bijv. door lagere prijzen of betere kwaliteit producten

apps.noordhoff.nl

voor iedereen van belang

1

kwaliteit bewaken

2

niet apart te betalen

3

voor iedereen betaalbaar

4

Waarom collectieve goederen?

Privatiseren  

De overheid draagt taken en/of onderdelen over aan particuliere bedrijven (dus van de collectieve sector naar de particuliere sector)

het tegenovergestelde van privatiseren noemen we nationaliseren (bijv. banken bij financiële crisis)

Privatiseren

Voordelen:

Nadelen:

Privatiseren

Voordelen:

- Minder kosten voor de overheid.
- Prijzen kunnen dalen door 

   marktwerking (concurrentie).

Nadelen:

Privatiseren

Voordelen:

- Minder kosten voor de overheid.
- Prijzen kunnen dalen door 

   marktwerking (concurrentie).

Nadelen:

- Overheid verliest controle.
- Sommige activiteiten worden te 

   duur of niet meer aangeboden.

Accijns en subsidie

Accijns en subsidie

Wil de overheid iets afremmen?

Wil de overheid iets stimuleren?

Accijns

Subsidie

Wat heb je geleerd?

Wat heb je geleerd?

De collectieve sector noemen we
ook wel de .......

1. de private sector
2. de particuliere sector
3. de publieke sector
4. de marktsector

Waarom zijn er collectieve
goederen en diensten?

1. Omdat de markt dit beter zelf kan regelen
2. Omdat dit voor iedereen betaalbaar moet zijn
3. Omdat anders de marktprijs te laag wordt
4. Omdat er anders te veel aanbieders zijn

Waaruit bestaat de particuliere sector?

1. bedrijven
2. bedrijven en burgers
3. overheidsinstellingen
4. sociale zekerheids-instellingen

Hoe noemen we overdragen van instellingen van de collectieve sector naar de particuliere sector?

1. Privatisering
2. Nationalisering
3. Markwerking
4. Subsidiëring

Wat is het doel van accijns?

1. Het gebruik ervan bevorderen
2. Het gebruik ervan afremmen

Op welke producten zit accijns?

1. Tabaksproducten
2. Alcoholische dranken
3. Frisdrank
4. Brandstoffen

Wat is een gevolg van de accijnsheffing?

1. De consumentenprijs gaat omlaag
2. Meer winst voor bedrijven
3. De afzet gaat omhoog
4. Overheidsinkomsten nemen toe

Aan het werk

Maken: § 5.1

opg. 2 t/m 10 (blz. 138)

Zelf nakijken via Magister ELO Studiewijzers