Week Tegen Pesten (Klassikale les)
1 / 12
Lesduur is: 50 minInstructies
Onderdelen in deze les
Slide 1 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 2 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 3 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 4 - Tekstslide
Leg uit wat ‘vrijheid van meningsuiting’ is.
Definitie: “De vrijheid van meningsuiting is de vrijheid van burgers hun overtuigingen te uiten, zonder controle vooraf door de staat. Het is een belangrijk grondrecht in elke democratie. De vrijheid van meningsuiting kent wel een aantal grenzen. Als een persoon of organisatie die grenzen overschrijdt, kan de rechter beslissen dat zijn vrijheid moet worden ingeperkt.”
Bron: Raad voor de rechtspraak.
Slide 5 - Tekstslide
Leg uit wat haatzaaien (of ‘aanzetten tot haat, discriminatie of geweld’) betekent, en welke (strafbare) uitingen er nog meer zijn die de vrijheid van meningsuiting beperken.
Er is dus vrijheid van meningsuiting, maar dat betekent niet dat je zomaar álles mag zeggen. Je mag bijvoorbeeld nooit iets beledigends of discriminerends zeggen. Dat is strafbaar. Ook haatzaaien, waar het tegenwoordig vaak over gaat, is strafbaar.
Definitie: haatzaaien is “aanzetten tot haat tegen of discriminatie van mensen of gewelddadig optreden tegen persoon of goed van mensen wegens hun ras, hun godsdienst of levensovertuiging, hun geslacht, hun hetero- of homoseksuele gerichtheid of hun lichamelijke, psychische of verstandelijke handicap”.
Bron: Wetboek van Strafrecht.
Haatzaaien is strafbaar; je kunt er tot twee jaar gevangenisstraf voor krijgen.
Slide 6 - Tekstslide
Leg kort uit wat andere strafbare uitingen zijn die de vrijheid van meningsuiting beperken:
- Smaad (art. 261 Wetboek van Strafrecht): opzettelijk iemand beschadigen door hem of haar ergens van te beschuldigen in het openbaar.
- Laster (art. 262 Wetboek van Strafrecht): het plegen van smaad, terwijl je weet dat het niet waar is.
- Belediging (art. 266 Wetboek van Strafrecht): elke opzettelijke belediging, die geen smaad of laster is, in het openbaar.
Omdat niet direct duidelijk is waar bijvoorbeeld de vrijheid van meningsuiting ophoudt en er sprake is van haatzaaien, zijn er rechtszaken nodig om hierover duidelijkheid te krijgen. De rechter spreekt zich dan uit
over de vraag of wat er gebeurde strafbaar was of niet. Een bekend voorbeeld hiervan is de rechtszaak
tegen Geert Wilders. Sommigen vinden dat bijvoorbeeld zijn ‘minder Marokkanen’-uitspraak onder
haatzaaien valt, terwijl anderen vinden dat dit onder de vrijheid van meningsuiting valt. Het is aan de rechter voorlegd en die moet nu oordelen wat wel en wat niet mag.
Maar los van wat de wet zegt, of wat de rechter erover oordeelt, kunnen wij zelf ook een mening hebben over hoe mensen zich online gedragen. Of we het gepast vinden, of ‘net op het randje’, of onwenselijk, of echt over de grens. Sterker nog: we hebben een eigen verantwoordelijkheid. Ook al omdat we niet alles aan de rechter kunnen voorleggen. We leven nu eenmaal samen en als iedereen zijn best doet om het samenleven prettig te houden en niet een ander iets aandoet wat je zelf ook niet fijn zou vinden, komen we een heel eind!
Moeten er wetten komen waarin staat hoe wij online met elkaar omgaan?
Slide 7 - Woordweb
Rond dit deel af en kondig de laatste activiteit aan: we gaan nu als klas onderzoeken of wij regels nodig hebben.
Bespreek eerst met leerlingen de vraag waarom regels voor online gedrag wel of niet nodig zijn. Wie moet die regels dan bepalen? Zijn die regels anders dan wat we in het gewone leven al aan regels hebben? Moet het in wetten worden vastgelegd hoe we online met elkaar moeten omgaan, of is daar de
wet niet voor en moeten burgers dat gewoon samen onderling regelen? En moeten die regels ook gehandhaafd worden? Door wie? Wat moet er gebeuren als iemand de regels overtreedt?
Bedenk 1 regel waarin staat hoe wij met elkaar,
als klas, willen omgaan.
Slide 8 - Open vraag
Laat elke leerling afzonderlijk 1 regel bedenken.
afspreken over hoe zij dit jaar met elkaar willen omgaan. Probeer daarbij het
bewustzijn steeds te activeren over het verschil tussen online en offline gedrag.
Noteer de drie regels ergens, zodat leerlingen ze kunnen terugvinden.
Hiervoor kun je ook het Klassenverdrag (bijlage) gebruiken.
Slide 9 - Tekstslide
Rond af: vroeger was er een slogan ‘Verander de wereld, begin bij jezelf’.
Het is inderdaad belangrijk om zelf je zo te gedragen als je wilt dat anderen zich
gedragen. Maar we hebben ook elkaar nodig om het veilig en fijn voor iedereen te houden. Ook online. We zijn samen aan zet!
Check tot slot nog een keer of de leerlingen allemaal kunnen leven met de gekozen drie regels. Kom er na de kerstvakantie nog eens op terug. En benadruk dat leerlingen met problemen altijd bij u terecht kunnen (en bij hun mentor of iemand anders in de school die hiervoor beschikbaar is).
Tip: doe ook de twee lessen uit het thema Blijf er niet mee zitten:
Dan weten leerlingen waar ze hulp kunnen krijgen als ze dat nodig hebben. De les gaat ook in op de problematiek rond klikken (snitchen) en kan goed inzicht geven in de klascultuur.
Slide 10 - Tekstslide
Sluit af met een motiverende aanmoediging: hoe jullie elkaar online behandelen, heeft invloed op de manier waarop jullie generatie de online cultuur bepaalt. Verander de wereld, begin bij jezelf en we zijn samen aan zet!
Slide 11 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 12 - Tekstslide
Help ons de lessen verbeteren.
Geef uw feedback op De InternetHelden door een paar korte vragen te beantwoorden.
