HAVO - Rechtsstaat - par. 4

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

par. 4 - De rechtspraak (on)afhankelijk?

Daderstrafrecht

De rechter houdt rekening met bijzondere omstandigheden van de dader.

Eerste Aanleg

Rechtbank (11)

Hoger beroep

Gerechtshof (4)

Cassatie

(Hoge Raad in Den Haag)

Onafhankelijke rechtspraak

Rechters worden benoemd voor het leven en kunnen alleen bij hoge uitzondering door de Hoge Raad ontslagen worden.

Wraken

Als de verdachte het vermoeden heeft dat de rechter partijdig is kan hij hem 'wraken' (om een andere rechter vragen).

Wetboek van Strafrecht

Welke gedragingen zijn strafbaar en welke maximum straf hoort daarbij.

Wetboek van Strafvordering

De regels rond opsporing, vervolging en berechting. De rechten van de verdachte.

Onschuldpresumptie

Iemand is onschuldig totdat het tegendeel is bewezen.

Dagvaarding

Het OM wil iemand vervolgen: een brief waarin staat waar je van verdacht wordt en wanneer je voor de rechtbank moet komen.

Zwijgrecht

In de rechtszaal sta je onder ede. Als je liegt pleeg je meineed. Je mag je wel beroepen op je zwijgrecht.

7 stappen van een rechtszaak

1. Opening (pers.gegevens + zwijgrecht)

2. Tenlastelegging (OvJ)

3. Onderzoek (rechter en OvJ stellen vragen)

4. Requisitoir (strafeis OvJ)

5. Pleidooi (vedediging advocaat)

6. Laatste woord

7. Vonnis (uitspraak)

Seponeren

De verdachte wordt niet vervolgd (hoeft niet voor de rechter te verschijnen).

Technisch sepot: er is te weinig bewijs.

Trial by media

De verdacht krijgt veel (negatieve) media-aandacht, dit beïnvloedt de publieke opinie.