6.2 Metalen

H6.2 Metalen
1 / 26
volgende
Slide 1: Tekstslide
ScheikundeMiddelbare schoolvwoLeerjaar 3

In deze les zitten 26 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

H6.2 Metalen

Slide 1 - Tekstslide

Leerdoelen H 6.2

Na deze paragraaf kun je...

  • ... typische eigenschappen van metalen benoemen;
  • ... beschrijven hoe metalen op microniveau zijn opgebouwd;
  • ... vertellen wat een legering is.

Slide 2 - Tekstslide

Moleculaire stoffen zijn opgebouwd uit alleen niet-metaal atomen
A
Juist
B
Onjuist

Slide 3 - Quizvraag

Zouten zijn opgebouwd uit alleen metaal atomen
A
Juist
B
Onjuist

Slide 4 - Quizvraag

Metalen geleiden stroom in welke fases?
A
Vaste fase
B
Vloeibare fase
C
Vaste en vloeibare fase
D
Geen van beide

Slide 5 - Quizvraag

Moleculaire stoffen geleiden stroom in vaste fase
A
Juist
B
Onjuist

Slide 6 - Quizvraag

Zouten geleiden stroom in vloeibare fase
A
Juist
B
Onjuist

Slide 7 - Quizvraag

Vorige paragraaf 6.1
  • Zuivere stoffen kun je onderverdelen in drie categorieën: metalen, moleculaire stoffen en zouten;
  • Onderscheid tussen deze categorieën kun je maken door te kijken   naar hun elektrische geleidbaarheid;
Metalen
Zouten
Moleculaire stoffen
Geleiden altijd
Geleiden niet in vaste fase, wel in vloeibare fase
Geleiden nooit

Slide 8 - Tekstslide

Vorige paragraaf 6.1
  • Zuivere stoffen kun je onderverdelen in drie categorieën: metalen, moleculaire stoffen en zouten;
Metalen
Zouten
Moleculaire stoffen
Geleiden altijd
Geleiden niet in vaste fase, wel in vloeibare fase
Geleiden nooit
Metaal atomen
Metaal atoom + Niet-metaal atoom
Niet-metaal atomen

Slide 9 - Tekstslide

De indeling van zuivere stoffen
Vandaag: metalen

Slide 10 - Tekstslide

Hoofdstuk 3: metalen in het periodiek systeem
In het periodiek systeem staan 95 metalen
Alle metalen zijn rood omlijnd

Slide 11 - Tekstslide

Corrosiegevoeligheid van metalen
  • Corrosie: reageren van metalen met water en lucht
  • Corrosie van ijzer: roesten
  • Niet alle metalen reageren even sterk met water en/of lucht:
natrium 
ijzer
Zeer onedel metaal
Onedel metaal
Halfedel metaal
zilver
Edel metaal
goud

Slide 12 - Tekstslide

Eigenschappen van metalen (1)
Metalen zijn altijd...
  • ... glimmend, mits in zuivere vorm;
  • ... goede geleiders van elektriciteit en warmte;
  • ... goed vervormbaar, zeker als ze heet zijn;
  • ... mengbaar met andere metalen als je ze smelt

glimmende bouten
geleidend koperdraad
smeedbaar ijzer
bronzen kerkklokken

Slide 13 - Tekstslide

Eigenschappen van metalen (2)
Metalen ...
  • ... zijn niet allemaal hard;
  • ... hebben niet allemaal een hoge dichtheid;
  • ... hebben niet allemaal een hoog smeltpunt;
  • ... zijn niet allemaal ongevaarlijk voor de gezondheid of het milieu

kalium kun je snijden
natrium drijft op water
lood is giftig
gallium smelt in je hand

Slide 14 - Tekstslide

Slide 15 - Video

Metalen op microniveau (1)
Metalen zijn goede elektrische geleiders. 

Ze bevatten dus geladen deeltjes die vrij kunnen bewegen.

Welke deeltjes zijn dit?

Slide 16 - Tekstslide

Metalen op microniveau (2)
  • Een atoom bevat een kern die wordt omring door elektronen
  • De kern bestaat uit protonen en neutronen
  • Protonen zijn positief geladen, elektronen negatief
  • Een atoom bevat evenveel protonen als elektronen
  • Aantal protonen bepaalt de atoomsoort
  • De elektronen in de buitenste schil heten valentie-elektronen

atoommodel van Bohr van een natriumatoom

Slide 17 - Tekstslide

Metaalrooster (1)
In een vast metaal bevinden de metaalatomen zich gerangschikt 
in een rooster: metaalrooster


één natriumatoom
meerdere natriumatomen vormen een metaalrooster

Slide 18 - Tekstslide

Metaalrooster (2)

  • De valentie-elektronen kunnen vrij door het metaalrooster bewegen, ze zitten niet meer vast aan het atoom waar ze bij horen
  • Als een atoom z'n valentie-elektron(en) loslaat, blijft een positief geladen atoom achter
  • Een positief geladen atoom heet een ion
Schematische voorstelling van een metaalrooster met (positieve) ionen en (negatieve) elektronen

Slide 19 - Tekstslide

Vast vs. vloeibaar
  • In een metaalrooster zitten de metaalionen dicht bij elkaar, waardoor de valentie-elektronen makkelijk van ion naar ion kunnen "overspringen"
  • In de vloeibare fase is geen metaalrooster meer maar zitten de ionen nog steeds dicht bij elkaar
  • Dit verklaart waarom zowel vaste als
    vloeibare metalen goede elektrische
    geleiders zijn

Slide 20 - Tekstslide

Legeringen
  • Gesmolten metalen kun je mengen → legering
  • Staal (weinig koolstof) ⟷ gietijzer (veel koolstof)
Messing
Brons
Zilveramalgaam
Duraluminium
RVS

Slide 21 - Tekstslide

Vervormbaarheid van metalen
Zuivere metalen zijn doorgaans beter vervormbaar dan legeringen
in een zuiver metaal is het metaalrooster vervorm-baar omdat alle ionen even groot zijn
Bij een legering zijn niet alle ionen even groot. Daardoor is het metaalrooster onregelmatig en daardoor moeilijker vervormbaar. Op macroniveau is de legering dan harder dan de afzonderlijke metalen waaruit de legering bestaat

Slide 22 - Tekstslide

Welk metaal is een edelmetaal
A
Au
B
Na
C
Fe
D
Cu

Slide 23 - Quizvraag

Waarom kan calcium zo goed stroom geleiden (uitleg op micro niveau)
A
Metalen geleiden altijd goed stroom
B
In een metaalrooster heb je vrije elektronen
C
Metalen hebben een positieve kern
D
Stroom is de beweging van elektronen

Slide 24 - Quizvraag

Geleidt een legering nog steeds stroom?
A
Nee, want het metaalrooster is verstoord
B
Ja, want een legering voldoet nog aan de voorwaarden voor stroomgeleiding
C
Nee, want de elektronen van de twee metalen zijn gemengd
D
Ja, maar alleen wanneer er geen niet-metalen zoals koolstof zijn ingebouwd.

Slide 25 - Quizvraag

 Leerdoelen H 6.2

Na deze paragraaf kun je...

  • ... typische eigenschappen van metalen benoemen;
  • ... beschrijven hoe metalen op microniveau zijn opgebouwd;
  • ... vertellen wat een legering is.

Slide 26 - Tekstslide