P4L11 - 3HD - Dinsdag - Grammatica woordsoorten 4.8

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Welkom 3HD

: )

Dinsdag

Planning van dit uur

• Stillezen (10 minuten)
• Planning komende tijd
• Samenvatting grammatica uitdelen 
• Uitleg Grammatica woordsoorten 
• Individueel werken 

Aan het einde van deze les

• leer je wat het onbepaald voornaamwoord is;
• leer je wat het betrekkelijk voornaamwoord is. 

Stillezen

Wat	Lees in stilte in je leesboek
Hoe	Individueel
Hulp	Geen
Tijd	10 minuten
Uitkomst	Over dit boek ga jij jouw mindmap maken
Klaar	Hierna gaan we verder met de les

Grammatica 

Zinsdelen	Woordsoorten
Persoonsvorm, onderwerp, gezegde, lijdend voorwerp, etcetera.	Werkwoord, zelfstandig naamwoord, bijvoeglijk naamwoord, etcetera.

Woordsoorten (3hv)

Onbepaald voornaamwoord

- Verwijst naar iets of iemand zonder precies te zeggen over wie of wat het gaat

- Betekenis blijft vaag

Voorbeelden: iemand, niemand, iets, niets, iedereen, allemaal (altijd in combinatie met ander woord), het (het regent) 

Betrekkelijk voornaamwoord

• Verwijst naar een antecedent (een woord dat al eerder is genoemd) 
  

Voorbeelden: dat, die, wie, waar, wat 

Het meisje dat in de rij staat, is Lotte. 

Lotte voor wie het wachten lang duurt, ergert zich. 

Zij gaat naar een andere rij, wat niet slim is. 

Het blijkt de rij waar je het langst moet wachten. 

Dat is het karretje waar zij mee naar de uitgang loopt. 

Betrekkelijk voornaamwoord

Het meisje dat in de rij staat.

Betrekkelijk

voornaamwoord

Antecedent

De jongen die naar huis ging, heeft een zwarte trui aan.

Wat is het betrekkelijk voornaamwoord in deze zin?

1. De jongen
2. die
3. naar huis
4. zwarte

De jongen die naar huis ging, heeft een zwarte trui aan.

Het betrekkelijk voornaamwoord 'die' verwijst terug naar:

1. De jongen
2. naar huis
3. een zwarte trui

De jongen die naar huis ging, heeft een zwarte trui aan.

Het betrekkelijk voornaamwoord 'die' verwijst terug naar 'de jongen'. Wat is in deze zin het antecedent?

1. De jongen
2. naar huis
3. een zwarte trui

De boodschappenkarretjes die zij ziet, zijn propvol.

Wat is in deze zin het betrekkelijk voornaamwoord?

1. De boodschappenkarretjes
2. die
3. zij
4. propvol

De boodschappenkarretjes die zij ziet, zijn propvol.

Wat is in deze zin het antecedent?

1. De boodschappenkarretjes
2. die
3. zij
4. propvol

Betrekkelijk voornaamwoord

dat	Verwijst naar onzijdig zelfstandig naamwoord enkelvoud ( het-woorden ) > het meisje dat
die	Verwijst naar alle andere zelfstandig naamwoorden (mannelijk en vrouwelijk, enkelvoud en meervoud) > de jongen die
wie	Verwijst naar personen, meestal na een voorzetsel > lotte voor wie het wachten lang duurt
waar	Verwijst naar dingen, combineert met een voorzetsel > ik heb schoenen gekocht waarmee ik in de regen kan wandelen (met voorzetsel) > ik heb schoenen gekocht waar ik in de regen mee kan wandelen (gesplitst) > dit is de plek waar ik ga chillen (zonder voorzetsel)
wat	Verwijst naar iets, niets of alles > wachten is niet iets wat zij graag doet Verwijst naar een superlatief > je geduld bewaren is het beste wat je kunt doen Verwijst naar een hele zin > lotte ging naar een andere rij, wat niet slim bleek

Individueel werken

Wat	Maak opdracht 1 t/m 7 van 4.8 Grammatica woordsoorten
Hoe	Eerst vijf minuten individueel, daarna fluisterend overleggen als dat nodig is
Hulp	Steek je vinger op, dan kom ik langs
Tijd	Tot het einde van de les
Uitkomst	Deze leerstof komt terug op de SO grammatica H1 t/m H4
Klaar	Lees in je leesboek

Samenvatting van de les

Jij

• hebt geleerd wat het onbepaald voornaamwoord is;
• hebt geleerd wat het betrekkelijk voornaamwoord is. 

Huiswerk

• Maak opdracht 1 t/m 7 van 4.8 Grammatica woordsoorten