6.1.1 Leven in verschillende standen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 1

6.2. Karel de Grote, vader van Europa

Lesdoel

Je kunt uitleggen waarom Karel de Grote tot keizer gekroond werd.

• In de kloosters werden soms ook oude boeken overgeschreven. 
• Dit duurde heel lang: het was dus echt 'monnikenwerk'.

Tijd van monniken en ridders

OP het voorste plaatje (wit) zie je een helm van een ridder. Daarachter zie je een stukje van een klooster. Dat is een gebouw waar monniken wonen. Zij horen bij de christelijke kerk.

ridder

Iemand die in de middeleeuwen soldaat was van de koning of graaf. Vaak had een ridder een stukje land in leen. 

klooster

Gebouw waar monniken (m) en nonnen (v) wonen.

Tijd van monniken en ridders

500 - 1000

Terugblik

Waarom zijn er denk je ridders nodig??

Bron 2: Een satelliet zweeft in de ruimte. Via satellieten sturen we berichten naar elkaar. Dat gebeurt in minder dan een seconde.

Bron 3: Monniken reisden rond. Ze namen dan vaak een brief voor iemand mee. Een bericht was in die tijd maanden onderweg. Afbeelding uit 1466.

Maak met de leerlingen vraag 3c, d en e

Monniken willen het geloof verspreiden

Paleizen...

Tussen 1309 en 1377 woonden de pausen niet in Rome, maar in de Franse stad Avignon. Dit was in die tijd hun paleis, het Palais des Papes.

• De Paus, de leider van de kerk, had in de Middeleeuwen enorm veel macht, soms zelfs meer dan een koning of keizer.

• De Paus en andere hoge geestelijken, zoals adel, hadden veel grond en woonden in enorme paleizen, vol luxe.

...en kloosters

• Lage geestelijken, zoals priesters, monniken en nonnen, woonden en leefden vaak veel eenvoudiger.

• Monniken en nonnen waren zelf niet rijk, de kloosters soms wél: zij hadden veel grond en kregen pacht van de boeren op hun land.

Leven in een klooster

Zou jij kunnen leven in een klooster?

2.30: opstaan

2.30 - 3.00: studie en meditatie

3.00 - 5.00: kerkdienst /bidden

5:00 - 6:00: studie en meditatie

6:00 - 7:30: kerkdienst /bidden

7:30 - 8:00: werken

8:00 - 9:30: kerkdienst /bidden

9.30 - 12.00: werken

12.00 - 13.30: kerkdienst /bidden

13.30 - 14.00: avondeten

14:00 - 16:15: werken

16:15 - 17:30: kerkdienst /bidden

17:30 - 18:00: studie en meditatie

18:00 - 18:30: kerkdienst /bidden

19:00: slapen

• In een klooster werd veel gebeden door de monniken en nonnen, maar ze werkten ook hard, bijvoorbeeld op het land.
• Daarnaast verzorgden zij de zieken en hielpen mensen bij hun geloof in God.

Leven in een klooster

Zou jij kunnen leven in een klooster?

2.30: opstaan

2.30 - 3.00: studie en meditatie

3.00 - 5.00: kerkdienst /bidden

5:00 - 6:00: studie en meditatie

6:00 - 7:30: kerkdienst /bidden

7:30 - 8:00: werken

8:00 - 9:30: kerkdienst /bidden

9.30 - 12.00: werken

12.00 - 13.30: kerkdienst /bidden

13.30 - 14.00: avondeten

14:00 - 16:15: werken

16:15 - 17:30: kerkdienst /bidden

17:30 - 18:00: studie en meditatie

18:00 - 18:30: kerkdienst /bidden

19:00: slapen

• In een klooster werd veel gebeden door de monniken en nonnen, maar ze werkten ook hard, bijvoorbeeld op het land.
• Daarnaast verzorgden zij de zieken en hielpen mensen bij hun geloof in God.

Drie standen

De eerste stand:

De geestelijken. Zij zorgden voor alles wat met geloof te maken had.

De tweede stand:

De adel. Zij bestuurden het land, verzorgden de rechtspraak en verdedigden het land als er oorlog was. 

De derde stand:

De rest van de bevolking. Zij zorgden voor het voedsel.

In de Middeleeuwse standenmaatschappij hadden de eerste en de tweede stand alle rechten, en de derde stand vrijwel alle plichten (zoals het betalen van belasting).

Aan deze verdeling werd niet getwijfeld: God heeft het zo gewild.

Klik op de afbeelding

!

Wat weet je al over Karel de Grote?

Frankische Rijk

• Eind 5e eeuw --> Koning Clovis weet alle Franken te verenigen 
• Clovis verovert bijna heel Frankrijk 
• Christendom
  
•  Frankisch Rijk 

Waardoor werd Clovis machtig?

• Goede legerleider --> wist veel vijanden te verslaan
  
• Was christelijk en werkte samen met de paus in Rome 
• De kerk kon Clovis helpen bij het bestuur
• Clovis kon de kerk helpen bij uitbreiden macht 

• Zo kreeg de kerk en de Frankische koningen meer macht

Er was alleen één probleem... na Clovis zijn dood in 511 werd het land verdeeld onder zijn zonen. Dit leidde tot veel onderlinge oorlogen!

Karel de Grote

• Hofmeier Karel de Grote (742-814) wordt in 768 koning van het Frankische Rijk.
  

• Veroverde met zijn krijgsmannen (soldaten) grote delen van Europa.
  

• Werd in het jaar 800 door de paus in Rome gekroond tot keizer.
  

Hoogte punt Frankische Rijk

• Rond 800 n.C. 
• Franken toen geleid door Karel de Grote
  
• Er waren in Rome veel opstanden. Daarom zocht Leo III hulp bij Karel de Grote. Koning Karel besloot om de paus te helpen. Karel trok met zijn leger op naar Rome en wist de rust te herstellen. Leo III was zo tevreden dat hij Karel de Grote in 800 tot keizer kroonde.
  

Christendom verspreiden!

De eerste stand:

De geestelijken. Zij zorgden voor alles wat met geloof te maken had.

De tweede stand:

De adel. Zij bestuurden het land, verzorgden de rechtspraak en verdedigden het land als er oorlog was. 

De derde stand:

De rest van de bevolking. Zij zorgden voor het voedsel.

In de Middeleeuwse standenmaatschappij hadden de eerste en de tweede stand alle rechten, en de derde stand vrijwel alle plichten (zoals het betalen van belasting).

Aan deze verdeling werd niet getwijfeld: God heeft het zo gewild.

Klik op de afbeelding

!

Lesdoel

Je kunt uitleggen waarom Karel de Grote tot keizer gekroond werd.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

Stel 1 vraag over de lesstof die je niet goed hebt begrepen.

Aan de slag

Maken: 6.2. Karel de Grote, vader van Europa

Invulsamenvatting

Tijd voor een verhaal

Hoe? In stilte (timer)

Daarna mag je fluisterend overleggen

Klaar? Nakijken 6.1 of bezig met een ander vak

Vraag? Vinger omhoog