les 3 bbl
Les 3: Pijn...
De studenten kunnen de namen en de werking van veel gebruikte medicatie in de palliatieve zorg opnoemen zoals opioïden (morfine), anti-emetica en anxiolytica.
De studenten leggen de criteria uit voor het kiezen van bepaalde medicaties voor specifieke symptomen.
De studenten passen de pijnladder toe in een casus.
De studenten kunnen een behandelplan opstellen voor een patiënt met pijn, misselijkheid en benauwdheid, inclusief het gebruik van een morfinepomp
De studenten vertellen de indicaties en contra-indicaties van morfine en andere pijnstillers.
De studenten hebben kennis van de bijwerkingen van de medicatie bij de palliatieve patiënt.
De student kan in eigen woorden de definitie van pijn, de verschillende vormen van pijn, de relatie tussen pijn en dementie, en de meetinstrumenten voor pijn bij dementie uitleggen.
De studenten leggen de criteria uit voor het kiezen van bepaalde medicaties voor specifieke symptomen.
De studenten passen de pijnladder toe in een casus.
De studenten kunnen een behandelplan opstellen voor een patiënt met pijn, misselijkheid en benauwdheid, inclusief het gebruik van een morfinepomp
De studenten vertellen de indicaties en contra-indicaties van morfine en andere pijnstillers.
De studenten hebben kennis van de bijwerkingen van de medicatie bij de palliatieve patiënt.
De student kan in eigen woorden de definitie van pijn, de verschillende vormen van pijn, de relatie tussen pijn en dementie, en de meetinstrumenten voor pijn bij dementie uitleggen.
1 / 28
volgende
Slide 1: Tekstslide
Verpleging en verzorgingMBOStudiejaar 1
In deze les zitten 28 slides, met tekstslides.
Lesduur is: 90 minOnderdelen in deze les
Les 3: Pijn...
De studenten kunnen de namen en de werking van veel gebruikte medicatie in de palliatieve zorg opnoemen zoals opioïden (morfine), anti-emetica en anxiolytica.
De studenten leggen de criteria uit voor het kiezen van bepaalde medicaties voor specifieke symptomen.
De studenten passen de pijnladder toe in een casus.
De studenten kunnen een behandelplan opstellen voor een patiënt met pijn, misselijkheid en benauwdheid, inclusief het gebruik van een morfinepomp
De studenten vertellen de indicaties en contra-indicaties van morfine en andere pijnstillers.
De studenten hebben kennis van de bijwerkingen van de medicatie bij de palliatieve patiënt.
De student kan in eigen woorden de definitie van pijn, de verschillende vormen van pijn, de relatie tussen pijn en dementie, en de meetinstrumenten voor pijn bij dementie uitleggen.
De studenten leggen de criteria uit voor het kiezen van bepaalde medicaties voor specifieke symptomen.
De studenten passen de pijnladder toe in een casus.
De studenten kunnen een behandelplan opstellen voor een patiënt met pijn, misselijkheid en benauwdheid, inclusief het gebruik van een morfinepomp
De studenten vertellen de indicaties en contra-indicaties van morfine en andere pijnstillers.
De studenten hebben kennis van de bijwerkingen van de medicatie bij de palliatieve patiënt.
De student kan in eigen woorden de definitie van pijn, de verschillende vormen van pijn, de relatie tussen pijn en dementie, en de meetinstrumenten voor pijn bij dementie uitleggen.
Slide 1 - Tekstslide
Pijn is.....
- Wat de cliënt zegt wat het is
- Wanneer de cliënt zegt dat het is
- Een onplezierige sensorische en emotionele ervaring
- Een waarschuwing
Slide 2 - Tekstslide
Definitie
‘Pijn is datgene wat een persoon die het ervaart zegt dat het is en is aanwezig wanneer hij zegt dat het aanwezig is.’
Slide 3 - Tekstslide
Soorten pijn
- Acute pijn = pijn die plotseling optreedt
- Chronische pijn = pijn die langer dan 3 - 6 maanden blijft
- --------------------------------------------------------------------------------------------------------
- Nociceptieve pijn = pijn door weefselbeschadiging
- Neurologische pijn = pijn bij beschadigingen of een gestoorde functie van het zenuwstelsel
- Viscerale pijn is pijn die ontstaat door activatie van een pijnreceptor die verbonden is met een orgaan in de borst-, buik-, of bekkenholte.
Slide 4 - Tekstslide
Nociceptieve pijn
is pijn die ontstaat door activatie van pijnreceptoren, de zogenaamde nociceptoren, die gelegen zijn in de huid, spieren, gewrichten en inwendige organen.
Nociceptieve pijn wordt vaak omschreven als een doffe, pijnlijke of scherpe pijn die gelokaliseerd is op de plaats van de beschadiging of ontsteking.
Slide 5 - Tekstslide
Dit type pijn is meestal het gevolg van een beschadiging van weefsel, bijvoorbeeld door een verwonding, ontsteking, botbreuk of overbelasting.
Slide 6 - Tekstslide
Neurologische pijn verwijst naar pijn die wordt veroorzaakt door schade of disfunctie van het zenuwstelsel, inclusief de hersenen, het ruggenmerg en de zenuwen.
Deze pijn kan variëren van mild tot ernstig en kan worden ervaren als een brandend, prikkelend, stekend, schietend of kloppend gevoel.
Neurologische pijn kan ook gepaard gaan met gevoelloosheid, tintelingen, zwakte en andere sensorische symptomen.
Slide 7 - Tekstslide
Voorbeelden van aandoeningen die neurologische pijn kunnen veroorzaken zijn onder meer:
Hernia
Neuropathie, zoals diabetische neuropathie
Multiple sclerose
Hersenletsel
Beroerte
aangezichtspijn
Hersentumor
Slide 8 - Tekstslide
Viscerale pijn
verwijst naar pijn die afkomstig is van de inwendige organen van het lichaam, zoals de maag, darmen, lever, nieren en galblaas.
Deze pijn wordt veroorzaakt door beschadiging of ontsteking van de organen of door veranderingen in de normale functie ervan.
Vaak wordt viscerale pijn omschreven als een diepe, doffe pijn die moeilijk te lokaliseren is en soms gepaard gaat met misselijkheid, braken en andere symptomen.
Slide 9 - Tekstslide
Voorbeelden van aandoeningen die viscerale pijn kunnen veroorzaken zijn onder meer:
Maagzweer
Gastro-oesofageale refluxziekte
Prikkelbare darmsyndroom (PDS)
Diverticulitis
Blaasontsteking
Nierstenen
Leverziekte
Slide 10 - Tekstslide
Oorzaken
- Beschadiging van het lichaam
- Infectie
- Tumorgroei
- Beknelling
- Overbelasting
- Vermoeidheid
- Spanning en stress
Slide 11 - Tekstslide
Pijngedrag
- Pijngedrag is cultuur gebonden
- Mannen en vrouwen gaan anders om met pijn
- Pijn beïnvloedt ook de omgeving van degenen die lijdt
- Pijn kan naast een lichamelijke of psychische context ook een cultuurgebonden iets zijn
Slide 12 - Tekstslide
Wat doet pijn met iemand?
Slide 13 - Tekstslide
Doorbraakpijn
Er zijn 3 soorten doorbraakpijn:
* Doorbraakpijn die optreedt zonder aanwijsbare reden of oorzaak (spontane doorbraakpijn). Spontane doorbraakpijn is nooit te voorspellen. Hierdoor is het niet mogelijk dit type doorbraakpijn te voorkomen door extra pijnstillers te nemen.
* Doorbraakpijn die optreedt bij bepaalde bewegingen, houdingen of activiteiten. Bijvoorbeeld door lopen, draaien in bed, zuchten, hoesten, slikken en naar de wc gaan. Of door lichamelijke verzorging en wondverzorging.
Als deze doorbraakpijn voorspelbaar is, is de pijn te voorkomen door extra pijnstillers te nemen.
* Een mengvorm van de 2 soorten hierboven.
Behandeling: escape medicatie. (zonodig medicatie)
Slide 14 - Tekstslide
Pijn monitoren
- VAS-score
- Pijndagboek
Slide 15 - Tekstslide
Slide 16 - Tekstslide
Pijn bestrijding:
welke manieren?
- Medicatie enteraal: via maag/darm stelsel (tablet, drank, zetpil)
- Medicatie transdermaal: via de huid (pleisters)
- Medicatie parenteraal: ander manier dan via het maag/darm stelsel (injectie's huid, infuus aders, ruggeprik )
Slide 17 - Tekstslide
Medicatie:
Slide 18 - Tekstslide
WHO-pijnladder
Slide 19 - Tekstslide
Stapsgewijze aanpak bij pijn
stap 1a: paracetamol;
stap 1b: NSAID;
stap 1c: paracetamol + NSAID;
stap 2: overstappen op of toevoegen van een zwakwerkend opioïd (bijv. tramadol);
stap 3: overstappen op of toevoegen van een sterk werkend opioïd (morfine, fentanyl transdermaal)
stap 4: parenterale toediening van een opioïd (injectie, infuus, subcutaan pomptransdermaal).
Slide 20 - Tekstslide
Niet-medicamenteuze pijnbestrijding
- Fysiotherapie
- Chirurgie
- TENS > blokkeert signaal aan ruggenmerg
- Ruggenmergstimulatie
- Alternatief
- Cannabis
- complementaire zorg
Slide 21 - Tekstslide
Inzet Morfine
- Morfine is een opiaat met een sterk pijnstillende werking
- Morfine zorgt ervoor dat het signaal ‘pijn’ in de hersenen niet, of minder sterk, aankomt. Hierdoor wordt de pijn minder gevoeld.
- De dosering wordt verhoogd naarmate de pijn erger wordt. Morfine wordt ook (tijdelijk) ingezet bij pijn na operatie.
Slide 22 - Tekstslide
Toedieningsvormen Morfine
intraveneus (IV): begint meestal binnen enkele minuten te werken en bereikt zijn maximale effect binnen 20 tot 30 minuten.
Intramusculair (IM): begint meestal binnen 30 minuten te werken en bereikt zijn maximale effect binnen 1 tot 2 uur.
Subcutaan (SC): begint meestal binnen 15 tot 30 minuten te werken en bereikt zijn maximale effect binnen 2 tot 4 uur.
Oraal: begint meestal binnen 30 tot 60 minuten te werken en bereikt zijn maximale effect binnen 1 tot 2 uur.
Rectaal: begint meestal binnen 15 tot 30 minuten te werken en bereikt zijn maximale effect binnen 1 tot 2 uur.
Slide 23 - Tekstslide
palliaweb
Slide 24 - Tekstslide
palliaweb.nl
Slide 25 - Link
Feiten en fabels over morfine
Slide 26 - Tekstslide
Opdracht pijn
Slide 27 - Tekstslide
Evaluatie
Evaluatie
