2.3 De inuit in het poolgebied

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Lesdoelen

Aan het einde van de les kan je/weet je:

• wat de bevolkingsdichtheid is van de poolstreken
  
• de kenmerken van een toendra
  
• de kenmerken van landijs en zee-ijs
  
• topografie en landschappen van het noordpoolgebied

Enorme oppervlakte

Noordpoolgebied ligt in de noordpoolcirkel: de breedtegraad van 66½° N.B. 

Hoge breedte & hele jaar koud

Inuit: 
- Bewoners kustgebied Noordelijke IJszee (150.000 mensen)

Groenland:

- Grootste eiland op aarde

- 60.000 inwoners in kustgebieden

- Binnenland bedekt met sneeuw en ijs

Waardoor is het op hoge breedte koud? 2 oorzaken op

Korte weg door dampkring
bij A loodrecht

Kleiner oppervlak
bij A loodrecht

Toendra

Toendra:

- bewoonde delen Groenland
- hele jaar kouder dan 10 °C
- grassen, mossen en lage struikjes
- geen bomen -> boomgrens -> 10 °C

Taiga:

- Canada en Rusland

- zomers warmer dan 10 °C
- winter kouder dan -3°C
- naaldbossen

Kenmerken toendra

Winter:

- lange winters
- sneeuw en ijs
- 9 maanden per jaar bevroren bodem -> permafrost

Zomer:
- Korte zomers
- sneeuw en ijs smelten
- smeltwater kan niet in de grond zakken + weinig verdamping -> drassig

Aan de slag:

Wat?	§2.3 Opdrachten 1 t/m 4
Waar?	Learnbeat (via magister -> leermiddelen)
Hulp?	- Theorie ( = bovenin links) - Atlas - Docent
Klaar?	Herhaling
Niet af?	Huiswerk voor volgende les

Oefenen met de leerstof

Lesdoelen

Aan het einde van de les kan je/weet je:

• wat de bevolkingsdichtheid is van de poolstreken
  
• de kenmerken van een toendra
  
• de kenmerken van landijs en zee-ijs
  
• topografie en landschappen van het noordpoolgebied

www.npo3.nl

Sneeuw en ijs

Regel: Hoe noordelijker je komt, hoe kouder het wordt.
- geen plantengroei
- alleen sneeuw

• De laag met eeuwige sneeuw wordt steeds dikker en samengeperst tot ijs = landijs

• Bevroren zeewater = zee-ijs:
1. pakijs: ijsschotsen aan elkaar vastgevroren
2. drijfijs: drijvende stukken ijs

Smeltend ijs 

Noordelijke IJszee:
- winter: bevroren
- zomer: ijs smelt sneller dan normaal door opwarming aarde ->
•zee-ijs: dunner en kleiner in omvang
•landijs: minder langs randen, meer in midden

 Gevolg: nieuwe noordelijke zeeroutes mogelijk naar Azië.

B85 Loofbos

In de gematigde zone, in NL:

 in de zomer gemiddeld > 10 ⁰C en in de winter > -3 ⁰C

Er groeien loofbomen, zoals eiken en beuken
-> loofboomgordel 

• In de subtropen is het gemiddeld warmer en in de zomer droger 
-> mediterrane plantengroei: palmen, olijfbomen, vijgen, kurkeiken

B86 Naaldbos (taiga)

In de naaldboomgordel of taiga groeien bijna alleen naaldbomen.

•  in de gematigde zone tegen de poolstreken aan
• in de zomer is het gemiddeld > 10 ⁰C 
• als het kouder is: boomgrens en toendra
  
  

 Geen scherpe grens tussen loofboomgordel en naaldboomgordel: gemengd bos

Overgang temperatuur

Het is koud op de polen omdat de zon daar:

1. schuin op de aarde valt en een klein gebied verwarmt
2. loodrecht op de aarde valt en een klein gebied verwarmt
3. schuin op de aarde valt en een groot gebied verwarmt
4. loodrecht op de aarde valt en een groot gebied verwarmt

Het is koud op de polen omdat de zon daar:

1. een korte weg door de dampkring moet en tegen veel deeltjes botst
2. een lange weg door de dampkring moet en tegen veel deeltjes botst
3. een korte weg door de dampkring moet en tegen weinig deeltjes botst
4. een lange weg door de dampkring moet en tegen weinig deeltjes botst

Het koudste natuurlandschap is de:

1. toendra
2. taiga

De boomgrens is bij:

1. 0 graden in de zomer
2. 10 graden in de zomer

Zet de natuurlandschappen van nat naar droog (boven = nat)

Savanne

Woestijn

Tropisch regenwoud

Steppe

In de taiga vind je:

1. Loofbomen
2. Naaldbomen

Aan de slag:

Wat?	§2.3 Opdrachten 5 t/m 8
Waar?	Learnbeat (via magister -> leermiddelen)
Hulp?	- Theorie ( = bovenin links) - Atlas - Docent
Klaar?	Herhaling
Niet af?	Huiswerk voor volgende les

Oefenen met de leerstof