Presentatie Zadelpassen ESS

• Zadelpassen
• Beroepsopleiding

Presentatie Zadelpassen

Natalie van Hulst - Equine Saddlefitting Specialist

Wanneer is jouw zadel voor het laatst gecontroleerd?

1. Minder dan 3 maanden geleden
2. 3 tot 6 maanden geleden
3. 6 tot 12 maanden geleden
4. meer dan 12 maanden geleden

Hoe vaak per jaar zou de pasvorm van een zadel gecontroleerd moeten worden?

1. elk kwartaal
2. elk half jaar
3. elk jaar
4. om het jaar

Is jouw zadel voor jouw paard aangemeten?

1. Jazeker!
2. Nee, onzin.
3. Ik gebruik mijn zadel op meerdere paarden

Heb jij wel eens problemen ervaren met je zadel?

1. Ja, helaas wel
2. Nee, nog nooit
3. Anders, nl..

Welke rol speelt zadelpassen in jouw management en/of in je werk?

Stelling: Een goed passend zadel is net zo belangrijk voor een paard als goede voeten

Absoluut eens

Eens

Geen idee

Oneens

Wat een onzin

Stelling: Als het zadel voor mijn paard past, maakt het voor mij niet uit hoe ik zit

Eens, ik pas me wel aan

Oneens

Zadelpassen is sowieso onzin

Waar of niet waar:

"Een paard kan blijvende en onherstelbare schade oplopen als gevolg van een slecht passend zadel."

1. Waar
2. Niet waar

Waar of niet waar:

"Een goed passend zadel kan het verschil maken tussen geen enkele wissel meer springen en een correcte serie."

1. Waar
2. Niet waar

Waar of niet waar:

"Iedereen in Nederland - met of zonder relevante voorkennis of opleiding - mag aan het werk als zadelpasser."

1. Waar
2. Niet waar

Wat is het doel van een goed passend zadel?

Gewicht van de ruiter zo optimaal mogelijk verdelen over een zo groot en gelijkmatig mogelijk oppervlak = minder druk per cm². Waarbij de ruiter zo optimaal mogelijk wordt gepositioneerd, de hulpen moeiteloos door kunnen komen en een zo klein mogelijke last wordt voor het paard. Het paard wordt daarbij niet gestoord in zijn bewegingen en kan op die manier optimaal presteren. 

Welke signalen (gedragsproblemen, fysieke problemen, rijtechnische signalen) kan je zien in je paard als je zadel niet goed passend is?

Pijnsignalen - Fysieke problemen

• witte haren
  
• spieratrofie
  
• zwelling/bindweefselvorming
  
• littekens
  
• slijtplekken in de haren
  
• hypertonie
  
• open wonden
  
• drukplekken
  
• pijn
  

Pijnsignalen - Gedragsproblemen

• Zadel- en singelnijd
  
• wegrennen bij opstijgen
  
• niet stil willen staan bij opstijgen
  
• bijten naar zadel/naar je been
  
• moeite bij beslaan (m.n. achterbenen)
  
• kan niet/nauwelijks omrollen
  
• onrust in stal
  
• zenuwtrekjes/tandenknarsen
  
• angst/vluchtgedrag
  
• oren plat
  

Pijnsignalen - Rijtechnische problemen

• bokken/steigeren
  
• moeite met stelling
  
• concentratieproblemen
  
• vluchtneigingen
  
• verzet
  
• wil niet verzamelen/ondertreden
  
• opstartproblemen/stijfheid
  
• kreupelheid
  
• moeite met recht lopen
  
• spanning/nervositeit
  
• ‘sterrenkijken’
  
• staartzwiepen

Waar hoort je zadel te liggen?

Anatomie paard

3 vingers scapula - T18

Waarom? 

Waar kijk je naar als je de pasvorm van een zadel beoordeeld?

12 punten van een goede pasvorm

1. Gevoel - Zodra je het zadel op het paard legt moet het enigszins stabiel voelen. Een goed passend zadel voelt vrijwel direct stabiel en op zijn plek.
   
2. Balans - Let op plaatsing achter schouder. Goed passend zadel heeft het dieptepunt in het midden. Bij druk op de voorzijde kiept het niet voorover.
   
3. Breedte en hoek rails - Controleer de breedte van het kopijzer. Het meest precieze blijft nameten, maar je krijgt een goede eerste indruk door de hoek van de boompunten te vergelijken met de hoek die de schouder van het paard maakt. Controleer ook of de hoek van de rails corresponderen met de rugvorm.
   
4. Vrijheid op en langs de schoft en over de wervelkolom - Niet alleen moet de bovenzijde van de wervelkolom vrij blijven, controleer ook of er voldoende ruimte is aan de zijkant van de wervelkolom. De kussens mogen de wervelkolom niet raken. Aan de voorzijde wil je minimaal 2 cm vanaf de schoft vrijhouden.
   
5. Singelstoten - Controleer of de singelstoten van nature de singelgroeve volgen. Je doet dit zonder aan te singelen en wees er zeker van dat de stoten niet gedraaid zijn. Mocht dit niet direct het geval zijn, kijk dan ook of er mogelijkheden tot aanpassing zijn. 

12 punten van een goede pasvorm

6. Lengte - De zadelboom mag niet voorbij T18 komen. In een enkel geval mogen de kussens hier iets voorbij komen, maar de boom mag dat niet.

7. Drukverdeling - Controleer het contact van het kussen tegen het paard. Je wil een mooie gelijkmatige druk voelen over de gehele lengte en breedte van het kussen, welke ook aan beide zijden gelijk is. Zorg ervoor dat het paard vierkant staat!

DYNAMISCHE BEOORDELING

8. Vrijheid wervelkolom - Zodra de ruiter zit, en vóórdat je je klant weg laat stappen, controleer je eerst opnieuw de vrijheid op de schoft en op en langs de wervelkolom. Het is niet altijd zeker dat voldoende vrijheid statisch, ook zorgt voor voldoende vrijheid zodra de ruiter plaatsneemt. Dit controleer je ALTIJD dubbel.

9. Ruiter - Controleer of de ruiter in alle gangen in balans en ongehinderd kan zitten.

Toevoegingen vanuit ESS

10. Dynamische Balans - Controleer opnieuw de balans in alle gangen én houdingen(!), zowel horizontaal als verticaal.

11. Schuiven - Controleer of het zadel niet schuift (voor, achter, links of rechts)

12. Paard - Beoordeel de bewegingen van het paard, is deze in staat om te doen wat hem wordt gevraagd? Beoordeel ook zijn gedrag. Let op de 24 signalen van het Ridden Horse Pain Ethogram.

Balans?

1. voorover
2. in balans
3. achterover

Balans?

1. voorover
2. in balans
3. achterover

Balans?

1. voorover
2. in balans
3. achterover

Balans?

1. voorover
2. in balans
3. achterover

Balans?

1. voorover
2. in balans
3. achterover

Verschil statisch - dynamisch

Altijd meekijken met rijden --> Waarom zo belangrijk?

0

Werkvraag: Wat zie je? Hoe is de balans van dit zadel? Waar landt de ruiter in dit zadel? Wat doet dit met de drukverdeling? Welke invloed heeft dit op de lange termijn op de beweging van het paard? Zal dit paard graag de rug omhoog bewegen? 

vanaf 5.05
Wat vind je hiervan als instructeur? 

Wat vind je van de balans? Waar land de ruiter? (niet vragen maar naartoe leiden: Wat voor invloed heeft dit geklapper op de balans van het paard? en op de rug? En op de ontspanning - en aanspanning van de boven-en onderlijn)

Red Flags voor jullie - Wat kan je zelf zien? 

- Balans

- Lengte

- Vrijheid op en langs de wervelkolom

- Drukverdeling

- Gedrag

- Pijnlijkheid

Waarom ruiters en instructeurs onmisbaar zijn voor zadelpassers

- Als eerste kans op signalering; wekelijks in de baan

- Zadelpassers zijn mede afhankelijk van jullie input

- Hoe eerder we erbij zijn hoe beter we het paardenwelzijn en comfort kunnen waarborgen

Hoe herken je een goede zadelpasser?

- Branche-erkend diploma; Equine Saddlefitting Specialists / SaddleProfessional / Society of Master Saddlers

- Aansluiting beroepsvereniging: VZTD

- Altijd dynamische beoordeling
- Meten = weten

Wat is goed onderhoud en management?

- Hoe vaak controleren? Waarom?

Noem 3 dingen die je interessant vond, 2 dingen die je geleerd hebt en 1 vraag die je nog hebt