5.2

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

5.2 Voelen, ruiken en proeven

Wat vond je van je toetscijfer?
We bespreken het volgende week.

😒🙁😐🙂😃

Leerdoelen

• Je kunt de bouw en functies van de huid beschrijven.
• Je kunt benoemen hoe je verschillende geuren ruikt.
• Je kunt benoemen hoe je verschillende smaken proeft

Wat is het verschil tussen een prikkel en impuls?

Maar eerst een herhaling van de vorige basisstof:
Zet de stappen rechts in de juiste volgorde

1

2

3

4

Je word je bewust van het geluid

Prikkel op je gehoorzintuig

Impuls gaat via zenuwen naar je hersenen

Prikkel wordt door je zintuig omgezet in een impuls

Samengevat:

Adequate prikkel

Impuls

Welke zintuigen zitten er in de huid?

Huidzintuigen

Schrijf alle zintuigen op
die je kent (het zijn er 10)

De huid

Bestaat uit verschillende delen:

• Opperhuid met daarin hoornlaag en kiemlaag
• Lederhuid

• Onder je huid zit het: Onderhuidse bindweefsel

Opperhuid

De opperhuid bestaat uit 2 lagen.

In onderkant kiemlaag ontstaan de cellen, hoe meer naar buiten hoe meer cellen er dood gaan. In de hoornlaag zitten alleen dode cellen.

Van welke laag gaan er
cellen weg bij scrubben?

1. Hoornlaag
2. Kiemlaag

Eelt= verdikking van de hoornlaag

Lederhuid

• Bestaat uit bindweefsel met:

1. talgklieren
   
2. haren
3. haarspiertjes
4. zweetkliertjes

• Bloedvaten (niet aangegeven)
• Zintuigen (niet aangegeven)

Haren

Je talgklieren zorgen dat je haren soepel blijven.

De haarspiertjes zorgen ervoor dat je haren overeind kunnen staan

Je haren zelf hebben een rol bij de temperatuur regeling (haren overeind, lucht blijft hangen en warmt op, je krijgt het warmer.

Zweetkliertjes maken zweet, koelt het lichaam af

Onderhuids bindweefsel is een isolerende laag

Welke zintuigen zitten dieper in de lederhuid?

1. tastzintuigen
2. drukzintuigen

Opdrachten maken

5.2 doorlezen

Opdracht 1,2, 6 en 7

Neus en mond

Zintuigen

Neus: reukzintuig

Mond: smaakzintuig

De neus en tong reageren vergelijkbaar op prikkels

Met beide nemen we bepaalde stoffen (moleculen) waar

Hoe ruik je?

1

2

Op welk moment ben je je bewust van de geur?

1. Als de prikkel in je neus komt
2. Als je zintuig de prikkel omzet in een impuls
3. Als impuls in je hersenen aankomt
4. Als de prikkel in je hersenen aankomt

Hoe proef je dan?

Je smaakzintuig werkt samen met je geurzintuig. Deze combinatie zorgt voor veel smaken.

Wat kun je doen je als je iets niet lekker vindt?

Smaakzintuig

1

2

Wat zijn de 5 smaken die je tong kan onderscheiden? (anoniem)

Smaken

De smaken die de tong kan waarnemen:

  

Zoet

Zout

Zuur

Bitter

Umami (Hartig)

Voor elke smaak is er een smaakknopje

Geef een voorbeeld van een zintuig welke je ook gebruikt bij het proeven (naast smaak en geur zintuig)

Sleep naar de juiste plek

Opperhuid

Lederhuid

Onderhuids bindweefsel

Wat is de taak van het tastzintuig?

1. Prikkel lichte aanraking, omzetten in impuls
2. Impuls lichte aanraking, omzetten in prikkel
3. Prikkel harde aanraking, omzetten in impuls
4. Impuls harde aanraking, omzetten in prikkel

Welke lagen zijn beschadigd bij een wondje in de huid?

1. Alleen onderhuids bindweefsel
2. Lederhuid en onderhuids bindweefsel
3. Kiemlaag en lederhuid
4. Hoornlaag, kiemlaag en lederhuid

Opdrachten maken

5.2 doorlezen

Opdracht 1 t/m 4, 6 en 7 (+ 9 voor AG) maken.