Geef 3 aanwijzingen op basis waarvan je de platentektoniek kan bewijzen.
overeenkomsten fossielen / sporen ijskappen / puzzel van de werelddelen
Paragraaf 1.2 -> aantekening + alinea over Wegener
Slide 3 - Tekstslide
Vraag 2 (1p)
Geef met behulp van bron 1 en kaartblad Aarde – geologie, aan wanneer de periode ‘onder – krijt’ begon.
145 mln jaar geleden
Toepassing van de atlas en bronnen lezen
Slide 4 - Tekstslide
Vraag 3 (1p)
Langs welke lijn A, B of C in bron 1 heeft het noordelijk gedeelte van de
Atlantische Oceaan zich het eerst geopend.
Geef een argument voor je keuze. Alleen een letter is fout.
C [0p], Daar bevindt zich de oudste oceanische korst [1p].
Paragraaf 1.2 in tekst en in beeld
Slide 5 - Tekstslide
Vraag 4 (1p)
Deze beweging kan verklaart worden met convectiestromen.
Wat is de oorzaak van het ontstaan van convectiestromen?
Convectiestromen ontstaan door warmteverschillen in de mantel [1p]
Paragraaf 1.3 in tekst en beeld
Slide 6 - Tekstslide
Heeft iemand nog een algemene vraag over opgave 1
Slide 7 - Tekstslide
Vraag 5 (1p)
Gebruik bron 2 en de kaartbladen GB 54 174 – 175 / GB 55 180-181
In Oost-Afrika zijn veel tektonische bewegingen.
Welk type plaatbewegingen vinden in Oost-Afrika plaats?
Divergente plaatbeweging
Paragraaf 1.3 in tekst uitgelegd, samen in de klas in de atlas bekeken.
Op de kaart zie je een rift zone = divergent.
Slide 8 - Tekstslide
Vraag 6 (1p)
Welk type gebergte ontstaat door deze beweging?
Breukgebergte
Aantekening gemaakt!
Slide 9 - Tekstslide
Vraag 7 (1p)
Wat is de geografische term voor X en Y uit bron 2?
X = horst
Y = slenk
Paragraaf 1.3 aantekeningen gemaakt, heeft op bord gestaan, staat in de tekst
Slide 10 - Tekstslide
Vraag 8 (2p)
Beschrijf aan de hand van de theorie over platentektoniek hoe het vulkanisme in de Grote Riftvallei ontstaat.
Uit de beschrijving moet blijken dat de Afrikaanse plaat bij de Grote Riftvallei uit elkaar wordt getrokken / onder spanning staat van opstijgend magma [1p]; waarna magma langs breuken richting het aardoppervlak beweegt [1p].
Op welke atlaskaart kun je de meest gedetailleerde informatie over tektoniek in en rondom Indonesië vinden?
GB 54 156B / GB 55 160B
Toepassing in de klas. Nadrukkelijk ook nog benoemd
Slide 13 - Tekstslide
Vraag 10 (3p)
Welke plaat duikt hier onder een andere plaat? Geef twee aanwijzingen uit de atlas die wijzen op een ‘onderduikende’ plaat.
De Indisch-Australische plaat (1p)
Voorbeelden van juiste aanwijzingen zijn:
- Op het eiland Sumatra bevinden zich actieve vulkanen (en deze ontstaan achter de subductiezone) (1p)
- Voor de kust van Java bevindt zich een trog (waar de Indisch-Australische plaat wegduikt onder de Birmaplaat en de Sundaplaat)
Plaat goed aflezen uit de atlas.
Aanwijzingen voor subductie:
- lijntjes in de atlas
- vulkanisme -> aantekening
- trog -> aantekening
Slide 14 - Tekstslide
Vraag 11 (3p)
Beredeneer of dit koraalrif op de Indisch-Australische plaat of op de Birmaplaat is gelegen.
Uit de redenering moet blijken dat:
1. het koraalrif op de Birmaplaat is gelegen (1p)
2. door de subductie de Birmaplaat omlaag werd getrokken (1p)
3. tijdens de aardbeving de naar beneden gerichte druk verdween en de Birmaplaat een stuk omhoog ‘veerde’ (1p)
Bij deze vraag moet je subductie uitleggen met de termen uit de vraag. Dus stap verder denken dan alleen subductie maar koraalrif etc kunnen plaatsen. Moeilijk? Maak een tekening wat is er aan de hand bij subductie. Vul dan alle info uit de vraag in.
Subductie staat in paragraaf 3 en aantekening van gemaakt
Slide 15 - Tekstslide
Vraag 12 (2p)
Tot welk vulkaantype behoren de meeste vulkanen op Sumatra? Geef aan wat voor eruptietype hierbij hoort.
Stratovulkaan
Explosief
Paragraaf 1.4 + aantekening
Slide 16 - Tekstslide
Vraag 13 (1p)
Met welke term wordt een landschapsvorm zoals het Tobameer aangeduid?
Caldera
Paragraaf 1.4 + aantekening + besproken
Slide 17 - Tekstslide
Vraag 14 (2p)
Leg uit hoe dit schiereiland is ontstaan.
Uit de uitleg moet blijken dat: na de uitbarsting waarbij de caldera ontstond de vulkanische activiteit bleef bestaan (1p) waardoor in de caldera een nieuwe vulkaan werd gevormd (1p)
Slide 18 - Tekstslide
Heeft iemand nog een algemene vraag over opgave 3
Slide 19 - Tekstslide
Vraag 15 (2p)
Beschrijf de wijze waarop kalksteen ontstaat.
Uit de beschrijving moet blijken dat
- er zich op de zeebodem grote hoeveelheden kalkskeletjes van micro-organismen en/of schelpen ophopen (1p)
- die in de loop van de tijd worden samengedrukt tot kalksteen (1p)
Paragraaf 2.1 in tekst en aantekening + tekening bord
Slide 20 - Tekstslide
Vraag 16 (2p)
Zowel in Vietnam als in West-Europa vindt chemische verwering van kalksteen plaats. De snelheid waarmee kalksteen in Vietnam door chemische verwering wordt afgebroken, verschilt echter van de snelheid waarmee dat gebeurt in West-Europa.
Geef de twee oorzaken van dit verschil.
In Vietnam is de gemiddelde temperatuur hoger dan in West-Europa (1p) In Vietnam valt gemiddeld meer neerslag dan in West-Europa (1p)
Paragraaf 2.2 aantekening op het bord + tekst
Slide 21 - Tekstslide
Vraag 17 (2p)
Beschrijf de wijze waarop de vegetatie op de kalksteentorens bijdraagt aan mechanische verwering.
Uit de beschrijving moet blijken dat wortels van planten/struiken in (spleten van) het gesteente gaan groeien (1p) en dat deze groeiende wortels het gesteente op den duur uit elkaar drukken (1p)
Paragraaf 2.2 aantekening bord, boek
Slide 22 - Tekstslide
Vraag 18 (2p)
Beschrijf de wijze waarop erosie bijdraagt aan het verdwijnen van de kalksteentorens.
Uit de beschrijving moet blijken dat golven tegen (de onderkant van) de kalksteentorens aanslaan / de zee (de onderkant van) de kalksteentorens uitschuurt (1p) en dat daardoor de kalksteentorens worden ondergraven / uiteindelijk zullen instorten (1p)
Lesduur is: 45 min
