NU Ned 1F2F A lezen H3 3.1 Informatieve teksten
1 / 23
Onderdelen in deze les
Slide 1 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Noem een voorbeeld van een informatieve tekst.
Slide 2 - Open vraag
Deze slide heeft geen instructies
Slide 3 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 4 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 5 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 6 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 7 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 8 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 9 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 10 - Video
Toelichting na video:
- De video maakt onderscheid tussen informatie en desinformatie.
- Bij informatie weet je wie of wat de bron is, kun je informatie checken en voeren feiten de boventoon. Daarbij kunnen natuurlijk altijd fouten worden gemaakt, maar dat zal de bron dan ook toegeven.
- Bij desinformatie gaat het niet om feiten. Daarbij voeren gevoelens en emotie de boventoon.
- Aan de hand van de figuur op de volgende dia wordt duidelijk hoe desinformatie zich onderscheidt van andere misleidende of onjuiste informatie.
Slide 11 - Tekstslide
- Lees verder dan de kop: een kop kan misleidend zijn of (ongenuanceerde) woorden gebruiken die uitnodigend zijn om op te klikken.
- Zijn de bronnen in het bericht te controleren? Het is belangrijk dat je weet waar de informatie vandaan komt die wordt aangehaald in het bericht
- Wat is het doel van het bericht? Soms is het best lastig is om het doel van een bericht te herkennen. Toch is het goed om even bij deze vraag stil te staan. Het doel van het bericht kan namelijk informatie geven over de intentie van de schrijver
- Is het duidelijk wie de auteur is van het bericht? Is het een journalist of een ander persoon waarvan het profiel te herleiden?
Slide 12 - Tekstslide
- Kop: de uitroeptekens in de kop roepen emotie op.
- Bronnen: in de tekst staat ‘Nederlandse Weerstations’, maar welke zijn dat dan?
- Auteur: Wat is het profiel van Eugene de Boer? Na online speurwerk is er geen journalist of blogger met de naam Eugene de Boer te vinden.
- Platform: de Dutch Post is geen bekend platform. Het is een nepsite die eruitziet als een nieuwssite.
- Context: Als je op de website zoekt zie je dat elke pagina leeg is. De website is van een desinformatie workshop van Beeld en Geluid. Het doel van deze workshop is om leerlingen zelf nepnieuws te laten maken, zodat ze het vervolgens beter herkennen in hun dagelijkse leven. Dit bericht is geschreven door twee vijftienjarigen uit Vlaardingen. Het bericht is in een grote faceboekgroep gedeeld en daarna (zonder check) overgenomen door invloedrijke accounts. Iedereen die op het bericht klikte kreeg een melding dat het om een onderwijsexperiment ging. De berichten worden 24 uur na elke upload weer verwijderd van de website.
Slide 13 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 14 - Tekstslide
- Drie belangrijke redenen waarom mensen desinformatie verspreiden zijn: geld verdienen, publieke opinie beïnvloeden en polarisatie (wordt op slide 21 nader uitgelegd) aanwakkeren.
- Mensen verdienen geld met desinformatie door het genereren van verkeer naar websites via sensationele of misleidende inhoud. Dit verkeer kan worden omgezet in advertentie-inkomsten door middel van klikken op advertenties.
- Dat mensen geld willen verdienen spreekt misschien wel voor zich, maar waarom zouden mensen de publieke opinie willen beïnvloeden of polarisatie in een samenleving willen veroorzaken?
- Mensen willen de publieke opinie beïnvloeden om steun te krijgen voor eigen standpunten. Daarmee vergroten ze hun invloed en hun status.
- Mensen polariseren door het wij-zij denken te versterken. Misleidende informatie wordt gebruikt om persoonlijke overtuigingen en een groepsidentiteit te versterken. Dit kan leiden tot een afname van vertrouwen in autoriteiten en in mensen onderling, wat de sociale samenhang verzwakt.
Slide 15 - Tekstslide
- Juiste informatie is essentieel bij het vormen van een mening. Het is hierbij belangrijk dat we betrouwbare informatie hebben. De mening die wij vormen heeft namelijk invloed op de keuzes die wij maken over ons leven, zoals voor welke politieke leiders we stemmen en welke beslissingen we nemen over onze gezondheid.
- Op de slide staan drie artikelen die toelichten hoe desinformatie impact heeft gehad op de keuzes van mensen. Dit is geen oordeel over de uiteindelijke keuze van mensen (zoals het wel of niet nemen van een vaccinatie), maar het is van belang dat deze keuze is gebaseerd op juiste informatie.
Bronnen:
- Artikel over vaccinaties (NOS)
- Artikel over gezondheidgoeroes (De Volkskrant)
- Artikel over bestorming Capitool (Het Parool)
Slide 16 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 17 - Tekstslide
Om desinformatie effectief te te laten zijn, worden bepaalde manipulatietechnieken gebruikt. Deze technieken zorgen ervoor dat mensen de desinformatie geloven én dit soort berichten zonder goed op te letten verspreiden.
Slide 18 - Tekstslide
- Emotionele inhoud, is inhoud die opzettelijk de basisemoties van mensen uitbuit, zoals angst, woede of empathie. Mensen zullen de emotie voelen en ernaar handelen (delen, uiteindelijk anders stemmen, enz.). Emotionele content is veel effectiever dan feiten, omdat emotie sneller de aandacht grijpt dan feiten.
- Uitleg afbeelding: Op het internet delen ouders foto’s van hun baby’s omringd door medicijnen en spuiten om te laten zien hoeveel vruchtbaarheidsbehandelingen het vergde om zwanger te raken. Antivaxers gebruiken deze beelden in een andere context en beweren dat baby’s deze vaccinaties toegediend krijgen na de geboorte. Er is sprake van de manipulatietechniek ‘emotie’ doordat de baby in het beeld mensen raakt. Daarnaast komt de opstelling van de spuiten in deze context over alsof de baby slachtoffer is en als het ware wordt aangevallen.
Meer informatie:
Slide 19 - Tekstslide
- Je tegenstanders in diskrediet brengen is een belangrijk onderdeel van desinformatie. Het betekent dat je kwaad over iemand spreekt of iemand in een slecht daglicht zet.
- ‘Mainstream media’ is een voorbeeld van een frame dat wordt gebruikt om gevestigde media in diskrediet te brengen. Het in diskrediet brengen van mensen of organisaties helpt de reputatie van de ander naar beneden te halen.
- Wanneer iemand wordt beschuldigd van het verspreiden van desinformatie, zal diegene de bron van kritiek aanvallen. Daarmee probeert diegene de geloofwaardigheid van de kritiekgever te beschadigen.
- Deze stickers werden verspreid naar aanleiding van berichtgeving over de Covid maatregelen.
Slide 20 - Tekstslide
- Samenzweringstheorieën zijn een essentieel onderdeel van online nepnieuwssites en alternatieve social mediakanalen. Samenzweringen kunnen worden gedefinieerd als de overtuiging dat onverklaarbare gebeurtenissen worden geleid door een geheime groep of organisatie. ‘Pizzagate’ is een voorbeeld uit de Verenigde Staten, maar de voorbeelden kunnen overal vandaan komen: van moslims die de Notre Dame (Parijs) in brand staken tot EU-leider die instemde met het misbruiken van kleine kinderen.
- Samenzweringstheorieën worden vaak gebruikt in desinformatie-campagnes om mensen aan te trekken die overheidsinstellingen wantrouwen of andere autoriteiten wantrouwen.
- Bekijk het fragment als je meer over complottheorieën wilt weten. In het programma ‘Danny op straat’ gaat Danny Dhosen in gesprek met mensen die in complottheorieën geloven.
Slide 21 - Tekstslide
- Dit is een fictief social media bericht waar een aantal manipulatietechnieken in te vinden zijn.
- De leerlingen proberen de technieken te herkennen. In de volgende slide worden enkele technieken die in het bericht zijn gebruikt, uitgelicht.
Slide 22 - Tekstslide
- Emotie: ‘onze kinderen’, de smileys en de hashtag ‘#savethechildren’ roepen emoties bij het publiek op zoals woede of angst.
- Complot: ‘het grote plan van de overheid’ duidt op een complot, waarbij het wantrouwen in politici wordt aangewakkerd. De hashtag ‘#connectthedots’ is een veelgebruikte term op websites en kanalen waar complottheorieën worden verspreid.
- Diskrediet: ‘Onze regering is niet te vertrouwen’ duidt op diskrediet omdat de regering in een kwaad daglicht wordt gezet.
Slide 23 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
